Tο δεύτερο – σφοδρότερο – πανδημικό κύμα δεν θα είναι και το τελευταίο, προειδοποιούν οι επιστήμονες, προλογίζοντας έναν δύσκολο χειμώνα κατά τον οποίο η κοινωνία και η οικονομία ενδέχεται να ανοιγοκλείνουν όπως η… φυσαρμόνικα, ακολουθώντας τις αυξομειώσεις των «σκληρών δεδομένων».

Ετσι, ακόμη κι αν η δεύτερη εθνική καραντίνα θέσει τον SARS-CoV-2 σε «καταστολή», με αποτέλεσμα να επιτραπεί στους πολίτες να πάρουν μια γεύση Χριστουγέννων, το αμέσως επόμενο κρίσιμο ερώτημα είναι πόσο θα διαρκέσει η νέα αυτή περίοδος… χάριτος έως ότου ο πανδημικός ιός επανέλθει δριμύτερος.

Υπό το πρίσμα αυτό, τα αρνητικά σενάρια των επιστημόνων προβλέπουν ότι ακόμη και στις αρχές του 2021 (δηλαδή, μόλις λίγες εβδομάδες μετά το unlocking) οι επιδημιολογικοί δείκτες πιθανόν να σημάνουν νέο συναγερμό, καθιστώντας αναγκαία την επιστροφή των πολιτών στο σπίτι.

Αλλωστε, μία από τις πλέον καθοριστικές διαφορές ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο lockdown είναι ότι οι «γέφυρες» μετάβασης στη νέα κανονικότητα στήνονται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, με τις συνθήκες στη δεύτερη αυτή φάση να μην χαρακτηρίζονται ευνοϊκές.

Και αυτό διότι το σταδιακό άνοιγμα της κοινωνίας τον περασμένο Μάιο εξελίχθηκε ενόψει του καλοκαιριού, όταν οι υψηλές θερμοκρασίες επιβράδυναν σημαντικά τις μεταδόσεις. Αντιθέτως, ο χειμώνας πυροδοτεί τις μολύνσεις, με τον επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Γκίκα Μαγιορκίνη να επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία ότι η πτώση της θερμοκρασίας αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα.

Επιπρόσθετα, ο βαθμός δυσκολίας είναι υψηλότερος καθώς το επιδημιολογικό φορτίο κρίνεται πλέον ιδιαίτερα «βαρύ», με τον ιό να έχει απλωθεί σχεδόν στο σύνολο της χώρας. Συνεπώς η επιστροφή σε μια ιδιαίτερα αυστηρή κανονικότητα θα γίνει σε ένα πλαίσιο αυξημένων κρουσμάτων (υπενθυμίζεται ότι ο στόχος είναι η χώρα να αγγίξει την εικόνα που είχε στις αρχές Οκτωβρίου, όταν οι μεταδόσεις κυμαίνονταν στις 400 ημερησίως), με αποτέλεσμα η αναζωπύρωση να είναι ευκολότερη σε σχέση με το καλοκαίρι.

Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που η «επιχείρηση Χριστούγεννα» προϋποθέτει στρατηγικά βήματα. Το κυβερνητικό επιτελείο, που βρίσκεται πάντα σε ανοιχτή γραμμή με το επιστημονικό προσωπικό, αντιλαμβανόμενο τις ανησυχίες για το τρίτο κύμα, είναι διπλά συγκρατημένο για όσα επιφυλάσσει το άμεσο μέλλον.

Τοπικά lockdown

Λαμβάνοντας, δε, υπ’ όψιν την ταχύτατη εξάπλωση του δεύτερου κύματος και αντιστρόφως ανάλογα την αργή επίδραση της δεύτερης καραντίνας, τα στελέχη στο Μαξίμου αναζητούν… χειρουργικές λύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, ένα από τα σενάρια που προκρίνεται είναι τα νέα lockdown να είναι τοπικά (στις περιοχές, δηλαδή, που τα δεδομένα τις θέτουν στο «κόκκινο»), με τα μέτρα να λαμβάνονται άμεσα (επενδύοντας στην πρόληψη αντί της αργής θεραπείας, που αφορά την αποκλιμάκωση των κρουσμάτων όταν ο ιός έχει εγκατασταθεί).

Στόχος, σε κάθε περίπτωση, της λύσης «φυσαρμόνικα» είναι η επιστροφή σε ένα ευνοϊκότερο επιδημιολογικό παρελθόν που θα δίνει ανάσα στο επιβαρυμένο ΕΣΥ, πριν τα επόμενα κύματα γίνουν γιγαντιαία.

«Γρήγορη αντίδραση»

Σήμα κινδύνου για τρίτο κύμα εξέπεμψε χθες και ο ειδικός του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας David Nabarro. Σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ελβετικές εφημερίδες, υπογράμμισε ότι η Ευρώπη πρέπει να μάθει πολλά από τις ασιατικές χώρες. «Η αντίδραση πρέπει να είναι γρήγορη έναντι του ιού, δυνατή και αποφασιστική. Ειδικά στην αρχή, όταν ο ιός εξαπλώνεται ακόμη αργά σε διαφορετικές κοινότητες», σημείωσε, συμπληρώνοντας ότι στην αντίθετη περίπτωση «το πρόβλημα θα αυξηθεί πολύ γρήγορα».

Το «αδύναμο» σημείο της ηγεσίας της Γηραιάς Ηπείρου, σύμφωνα με τον Dr Nabarro, είναι ότι δεν αντιλήφθηκε ότι η αύξηση των κρουσμάτων είναι εκθετική, με αποτέλεσμα η κατάσταση να χαρακτηρίζεται εκτός ελέγχου σε σύντομο χρονικό διάστημα. Συνεχίζοντας, μάλιστα, τη σύγκριση με την Ασία, σημειώνει ότι οι πολίτες εκεί «είναι πλήρως αφοσιωμένοι στα μέτρα».

Εν τω μεταξύ, αναφερόμενος στη δισεπίλυτη εξίσωση του εορτασμού των Χριστουγέννων, ο διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη Hans Kluge προτείνει – εφόσον το επιτρέπουν οι κανόνες περί συνάθροισης σε εξωτερικό χώρο – οι οικογένειες να γιορτάσουν έξω τα Χριστούγεννα, παρά τον ψυχρό καιρό. Μία ακόμη λύση, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η χρήση της τεχνολογίας.