Σε κατά μέτωπο διπλωματική αντεπίθεση έχει περάσει η Ελλάδα ως απάντηση στην τουρκική αδιαλλαξία. Με δεδομένη την απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν να μην κάνει ούτε ένα βήμα πίσω στην πολιτική των προκλήσεων η Αθήνα επιδίδεται σήμερα σε καίριες κινήσεις επιχειρώντας να αιφνιδιάσει την Άγκυρα.

Με το Oruc Reis να συνεχίζει να πλέει σήμερα εντός της παράνομης Navtex, με κλειστό πομπό και μάλιστα σε απόσταση μόλις 12 ναυτικών μιλίων από το Καστελόριζο, η χώρα μας προχώρησε το πρωί σε κίνηση-ματ ζητώντας την αναστολή της τελωνειακής ένωσης ΕΕ – Τουρκίας.

Η πρόταση της Αθήνας, σε περίπτωση που υιοθετηθεί από την ΕΕ, θα επιφέρει βαρύ πλήγμα στην τουρκική οικονομία καθώς οι εξαγωγές για τη γειτονική χώρα θα είναι πιο δύσκολες και πιο ακριβές, επιτείνοντας τα προβλήματα για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, με επιστολή του προς τον Επίτροπο Διεύρυνσης Όλιβερ Βαρχέλι υπογραμμίζει ότι η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει μονομερώς την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας με την υιοθέτηση μη προβλεπομένων δασμολογικών, νομοθετικών και ισοδύναμων μέτρων και ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει άμεσα την υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων.

Υπογράμμισε επίσης ότι ως μήνυμα αποδοκιμασίας για την κατά συρροή παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.

Εμπάργκο όπλων στην Τουρκία

Λίγες ώρες μετά το αίτημα για διακοπή της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ, η Ελλάδα προχώρησε σε δεύτερη κίνηση αιφνιδιασμού, με στόχο να δώσει ξεκάθαρο μήνυμα στην Άγκυρα ότι είναι αποφασισμένη να τηρήσει σκληρή στάση από εδώ και στο εξής.

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών με επιστολές προς τους ΥΠΕΞ Γερμανίας, Ισπανίας και Ιταλίας θέτει τους Ευρωπαίους εταίρους προ των ευθυνών τους ζητώντας τους να εφαρμόσουν εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.

Ειδικά στην επιστολή του προς τον Γερμανό ομόλογό του, ο Έλληνας υπουργός ζητάει να μην δοθούν οι άδειες για την εξαγωγή συγκεκριμένου στρατιωτικού υλικού προς την Τουρκία, όπως υποβρύχια, φρεγάτες, αεροσκάφη και αναβάθμιση τεθωρακισμένων.

Οι επιστολές σε Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε επιστολές προς στους ομολόγους του της Γερμανίας Heiko Maas, της Ισπανίας Arancha Gonzalez-Laya και της Ιταλίας Luigi Di Maio, επισημαίνει τις πρόσφατες προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας, οι οποίες, όπως υπογραμμίζει, αποσκοπούν στη δημιουργία τετελεσμένων με στρατιωτικά μέσα.

Στο πλαίσιο αυτό ο Υπουργός Εξωτερικών υπενθυμίζει την σχετική παρέμβαση του Πρωθυπουργού στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με την υποχρέωση των Κρατών Μελών της ΕΕ, όπως αυτή προκύπτει από Κοινή Θέση της, να αναστείλουν τις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού προς τρίτες χώρες, οι οποίες χρησιμοποιούν τον εξοπλισμό αυτό για επιθετικές ενέργειες ή την περιφερειακή αποσταθεροποίηση, όπως ακριβώς πράττει η Τουρκία.

Ειδικά στην επιστολή του προς τον Γερμανό ομόλογό του, ο Έλληνας Υπουργός ζητάει να μην δοθούν οι άδειες για την εξαγωγή συγκεκριμένου στρατιωτικού υλικού προς την Τουρκία, όπως υποβρύχια, φρεγάτες, αεροσκάφη και αναβάθμιση τεθωρακισμένων.

Συνεχίζει προκλητικά το Oruc Reis

To Oruc Reis συνεχίζει να πλέει στη θαλάσσια περιοχή βορείως του Καστελλόριζου, μόλις 9 ν.μ. μακριά από το ακριτικό νησί, συνοδευόμενο από τουρκικά πολεμικά πλοία, και υπό την αδιάλλειπτη επιτήρηση φρεγατών και πυραυλακάτων του ελληνικού πολεμικού ναυτικού.

Η ελληνική πλευρά ανησυχεί ότι ενδεχομένως οι Τούρκοι να θελήσουν να προχωρήσουν σε μία κίνηση εντυπωσιασμού, λίγο πριν εκπνεύσει η υφιστάμενη Navtex που έχουν εκδώσει για έρευνες σε μία τεράστια θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου το βορειοανατολικό όριο της οποίας απέχει 6,5 μίλια από το ελληνικό νησί.

Στο πλαίσιο αυτό, οι επόμενες ημέρες και μέχρι τις 22 Οκτωβρίου που ολοκληρώνεται η εν λόγο Navtex, θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμο για τη δημιουργία γεγονότων που θα μπορούσαν να αυξήσουν το βαθμό της έντασης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία στην περιοχή.

Έτοιμοι να στείλουν και γεωτρύπανο

Τραβάει και άλλο το σκοινί η Άγκυρα και προαναγγέλλει ότι θα στείλει γεωτρύπανο ανοιχτά του Καστελλόριζου. Σύμφωνα με τον τούρκο υπουργό Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ το Καστελλόριζο απέχει 580 χλμ. από την Ελλάδα ενώ από την Τουρκία μόλις δύο», τονίζοντας ότι το Oruc Reis που πλέει μια ανάσα από το ακριτικό νησί «πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες», ξεκαθαρίζοντας ότι… ήρθε για να μείνει.

Σε μια συνέντευξη αποκαλυπτική των προθέσεων της Τουρκίας, ο Φατίχ Ντονμέζ αναφέρει ότι το σεισμογραφικό σκάφος θα παραμείνει στην περιοχή για τουλάχιστον δύο μήνες προκειμένου να πραγματοποιήσει δισδιάστατες σεισμικές έρευνες και αν υπάρχουν αποτελέσματα για κοιτάσματα στην περιοχή που αυτή τη στιγμή πλέει το Ορούτς Ρέις, η Τουρκία θα στείλει το γεωτρύπανο.

«Αυτή τη στιγμή το Oruc Reis κάνει δισδιάστατες σεισμικές έρευνες. Φαντάζομαι πως θα τις ολοκληρώσουμε σε δύο μήνες. Μετά, στην ίδια περιοχή θα κάνουμε τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες κι αν βρούμε μια περιοχή με μεγάλη προσδοκία, θα στείλουμε το πλωτό γεωτρύπανο μας για να κάνουμε την πρώτη ερευνητική γεώτρηση», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας.

Την ίδια ώρα, η Άγκυρα στοχεύει και πάλι στο Καστελόριζο, καθώς σύμφωνα με την τουρκική θεωρία, τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και το Καστελόριζο απέχει από την Ελλάδα 580 χιλιόμετρα, ενώ από την Τουρκία μόλις 2 χιλιόμετρα.

«Η Ελλάδα έχει μια θέση πως τα νησιά της έχουν υφαλοκρηπίδα. Όμως σε πολλά σημεία του κόσμου, υπάρχουν παραδείγματα που στηρίζουν τις θέσεις μας. Υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις. Το έχουμε πει πολλές φορές. Εκείνοι έχουν διεκδικήσεις για μια περιοχή λόγω του Καστελόριζου, όμως το Καστελόριζο απέχει 580 χιλιόμετρα από την Ελλάδα, ενώ από την Τουρκία μόλις 2 χιλιόμετρα. Η θέση αυτή αγνοεί και προσπαθεί να εμποδίσει την υπεροχή της ηπειρωτικής χώρας. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με το διεθνές δίκαιο», σημείωσε ο Φατίχ Ντονμέζ.

Πέτσας: Θα κάνουμε αυτό που χρειάζεται αν το Oruc Reis περάσει τα 12 μίλια

Η ελληνική κυβέρνηση απαντά στις τουρκικές προκλήσεις με ψύχραιμη αυτοπεποίθηση, τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας.

Ερωτηθείς για το τι θα πράξει η Αθήνα εάν το τουρκικό σεισμογραφικό σκάφος Ορούτς Ρέις, φτάσει στα 12 ή στα 6 ναυτικά μίλια, απάντησε λακωνικά, «θα κάνουμε ότι χρειαστεί».

Μιλώντας στον ΑΝΤ1 για την ευρωπαϊκή στάση έναντι της τουρκικής επιθετικότητας, είπε ότι σαφώς θα πρέπει να υπάρξει εμπάργκο στην πώληση όπλων στην Τουρκία από τα ευρωπαϊκά κράτη και πως το θέμα αυτό, τέθηκε από τον Πρωθυπουργό, στη Σύνοδο Κορυφής.

Σχετικά με ενδεχόμενο βέτο στην ΕΕ από την Ελλάδα, τόνισε ότι αποτελεί ένα «όπλο» στα χέρια της Αθήνας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή, αλλά στην παρούσα φάση υπάρχει ικανοποίηση από την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα σε διπλωματικό επίπεδο.

Γεραπετρίτης: Δεν απεμπολούμε ποτέ το δικαίωμά μας να φτάσουμε ως τα 12 ναυτικά μίλια

«Η κόκκινη γραμμή είναι μία και μόνη: ότι εμείς δεν απεμπολούμε ποτέ το δικαίωμά μας να φτάσουμε ως τα 12 ναυτικά μίλια», δήλωσε σε συνέντευξή του στο Πρώτο Πρόγραμμα, ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης προειδοποιώντας ότι «η Ελλάδα δεν θα επιτρέψει οποιοδήποτε υποθαλάσσιο γεωτρύπανο».

«Η ορθή διάσταση που έχει να κάνει με τις θαλάσσιες ζώνες είναι πολύ συγκεκριμένη. Σήμερα που μιλάμε, τα χωρικά μας ύδατα είναι στα 6 ναυτικά μίλια. Η Ελλάδα διατηρεί μονομερώς το κυριαρχικό της δικαίωμα, ανά πάσα στιγμή με βάση το Διεθνές Δίκαιο, να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα έως τα 12 μίλια. Πέρα από τα 6 μίλια που είναι χωροθετημένα είναι διεθνή ύδατα, βεβαίως η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα έως τα 200 μίλια ή παραπάνω. Ο,τιδήποτε άλλο είναι μια επιχείρηση είτε να χαϊδέψουμε τα αυτιά των πολιτών σε ένα πλαίσιο απίστευτου πατερναλισμού είτε να λαϊκίσουμε και να προσκομίσουμε συγκυριακά πολιτικά οφέλη. Και τα δύο είναι ζημιά για τη δημοκρατία. Οφείλουμε να θέτουμε τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση», είπε ο υπουργός Επικρατείας.

«Η κόκκινη γραμμή είναι μία και μόνη: ότι εμείς δεν απεμπολούμε ποτέ το δικαίωμά μας να φτάσουμε ως τα 12 ναυτικά μίλια -και ήδη το πράττουμε στο Ιόνιο μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο, αυτό θα γίνει στο άμεσο μέλλον», δήλωσε προαναγγέλλοντας τις επόμενες κυβερνητικές κινήσεις. Εξάλλου, «διατηρούμε για όλη την υπόλοιπη χερσαία και νησιωτική χώρα (το δικαίωμα) να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα. Αυτό δεν θα μας το στερήσει κανείς», συνέχισε ο κ. Γεραπετρίτης.

Ευκαιρίας δοθείσης διευκρίνισε ότι «η δημιουργία τετελεσμένων σε έναν χώρο στον οποίο η Ελλάδα ασκεί εν δυνάμει κυριαρχία είναι στην πραγματικότητα προσβολή των δικαιωμάτων της. Άλλο το ζήτημα της αβλαβούς διέλευσης κατά το Διεθνές Δίκαιο κι άλλο το ζήτημα της δημιουργίας τετελεσμένων. Είναι αυτονόητο ότι η Ελλάδα δεν θα επιτρέψει οποιοδήποτε υποθαλάσσιο γεωτρύπανο, δεν θα επιτρέψει οποιαδήποτε παρέμβαση η οποία θα δημιουργεί τετελεσμένα και κεκτημένα. Αυτό είναι δεδομένο».

Στο σημείο αυτό της συνέντευξης, ο Γ. Γεραπετρίτης επέκρινε την αξιωματική αντιπολίτευση που «σήμερα μας καλεί σε εν θερμώ επέκταση των χωρικών υδάτων», ότι ενώ είχε ως κυβέρνηση κάθε δυνατότητα να τα επεκτείνει, ακόμη και σε πιο «ανώδυνες» περιοχές, δεν το έπραξε, ούτε καν σε οριοθέτηση με τις γειτονικές χώρες δεν προχώρησε.

Τι σημαίνει αυτό για την Τουρκία η αναστολή της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ

Η πρόταση της Αθήνας, σε περίπτωση που υιοθετηθεί από την ΕΕ, θα επιφέρει βαρύ πλήγμα στην τουρκική οικονομία καθώς οι εξαγωγές για τη γειτονική χώρα θα είναι πιο δύσκολες και πιο ακριβές.

Με βάση την τελωνειακή ένωση, η Τουρκία μπορεί να εξάγει τα προϊόντα της στην ΕΕ χωρίς ποσοτικούς περιορισμούς και χωρίς δεσμούς, ενώ εισάγει σε ευρωπαϊκά προϊόντα σχεδόν το ισόποσο.

Πρόκειται για μια win – win συμφωνία και για τους δύο εμπλεκόμενους, καθώς οι μεγάλες χώρες εισάγουν φθηνά προϊόντα για τις αγορές τους και εξάγουν σε μία τεράστια αγορά 80 εκατ. πολιτών.

Όπως σχολίασε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, η απειλή κυρώσεων είναι πολλές φορές πιο αποτελεσματική από την ίδια την επιβολή τους και πως αυτό που δεν έχει ακόμη καταφέρει η ελληνική πλευρά είναι να υπάρχει ομοφωνία στο πλαίσιο των επαπειλούμενων κυρώσεων.

Τι είναι η τελωνειακή ένωση ΕΕ – Τουρκίας

Η τελωνειακή ένωση της ΕΕ, που συστάθηκε το 1968, διευκολύνει τις εμπορικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων της ΕΕ, εναρμονίζει τους τελωνειακούς δασμούς για εμπορεύματα που εισάγονται από χώρες εκτός ΕΕ και συμβάλλει στην προστασία των πολιτών, των ζώων και του περιβάλλοντος της Ευρώπης.

Δεν επιβάλλονται τελωνεία σε αγαθά που ταξιδεύουν μέσα στην τελωνειακή ένωση και—αντίθετα με μια περιοχή ελεύθερου εμπορίου—τα μέλη της τελωνειακής ένωσης επιβάλλουν μια κοινή εξωτερική ταρίφα σε όλα τα αγαθά που εισέρχονται στην ένωση.

Πέρα από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, στην Ευρωπαϊκή Τελωνειακή Ένωση είναι ενταγμένες και η Ανδόρρα, το Μονακό, ο Άγιος Μαρίνος και η Τουρκία.

Τι απαιτεί η τελωνειακή ένωση

Από την τελωνειακή ένωση ΕΕ – Τουρκίας, η οποία ισχύει από το 1996, αποκλείονται τα αγροτικά προϊόντα.

Επιπλέον:

  • Η Τουρκία υπόσχεται να υιοθετήσει το κοινό δασμολόγιο (ΚΔ) της ΕΕ που σημαίνει κοινή γλώσσα για το εμπόριο εισαγωγές και εξαγωγές
  • Στις σχέσεις της με τις τρίτες χώρες , η Τουρκία έχει δεσμευτεί να εφαρμόζει κανόνες και να υλοποιεί μέτρα που είναι αντίστοιχα με τα μέτρα και τους κανόνες της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ.
    • Τονίζεται ότι η Κομισιόν χειρίζεται εμπορικές υποθέσεις για λογαριασμό των χωρών της ΕΕ, όπως διαπραγματεύσεις εμπορικών συμφωνιών με χώρες εκτός της ΕΕ. Αυτές οι συμφωνίες συνάπτονται με ειδική πλειοψηφία, εκτός από την περίπτωση συμφωνιών για το εμπόριο υπηρεσιών, διανοητικής ιδιοκτησίας, άμεσων ξένων επενδύσεων, οπτικοακουστικών και πολιτιστικών υπηρεσιών, εκπαιδευτικών και υγειονομικών υπηρεσιών, όπου η έγκριση από το Συμβούλιο πρέπει να είναι ομόφωνη.
  • Ελεύθερος ανταγωνισμός — Η Τουρκία πρέπει να διασφαλίσει ότι οι κανόνες ανταγωνισμού της είναι συμβατοί με τους κανόνες της ΕΕ και ότι οι εν λόγω κανόνες εφαρμόζονται αποτελεσματικά. Με άλλα λόγια, ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός παρέχει μια σειρά πλεονεκτημάτων στους καταναλωτές (μειωμένες τιμές, καλύτερη ποιότητα, … κ.λπ.).
  • Και τα δύο μέρη έχουν δεσμευθεί για την κατάργηση όλων των τελωνειακών δασμών, των ποσοτικών περιορισμών