Εναν οδηγό πλοήγησης στο αχαρτογράφητο πεδίο της άρσης των περιορισμών επιχείρησαν να συντάξουν προχθές οι ειδικοί της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, θέτοντας στο τραπέζι της πολύωρης τηλεσύσκεψης πολλές διαστάσεις του σύνθετου αυτού παζλ. Σε κάθε περίπτωση, η επιστημονική ομάδα που επεξεργάζεται το σχέδιο επιμένει ότι η επόμενη ημέρα δεν θα θυμίζει σε τίποτα την καθημερινότητα της εποχής προ κορωνοϊού.

Στο πλαίσιο αυτό ιδιαίτερος προβληματισμός επικράτησε και κατά τη χτεσινή σύσκεψη, σε ό,τι αφορά την επαναλειτουργία των σχολικών μονάδων, που αποτελεί αυτή τη στιγμή την πιο δύσκολη «εξίσωση» για το Μέγαρο Μαξίμου.

Ειδικότερα, η συντριπτική πλειονότητα των εμπειρογνωμόνων συμφωνούν στο να… χτυπήσει το κουδούνι για τους μαθητές της Γ’ Λυκείου, ώστε να τους δοθεί η ευκαιρία να δοκιμαστούν στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη το Σαββατοκύριακο, καθώς οι πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» αναφέρουν ότι μαίνεται «πόλεμος» μεταξύ υπουργών της κυβέρνησης αλλά και ειδικών.

Οι πιο αισιόδοξοι αναφέρονται στην ημερομηνία σταδιακής άρσης των μέτρων την 4η Μαΐου (και σ’ αυτή την περίπτωση την 11η Μαΐου για την Γ’ Λυκείου). Οι πιο επιφυλακτικοί, που θεωρούν ότι μπορούμε έτσι να οδηγηθούμε σε νέο κύμα της πανδημίας, αναφέρουν ότι η σταδιακή άρση των μέτρων πρέπει να ξεκινήσει την 11η Μαΐου (με την Γ’ Λυκείου, σ’ αυτή την περίπτωση να ανοίγει 18 ή 25 του μήνα). Πάντως είναι προφανές ότι όλα αυτά τα σενάρια φέρνουν μαζί τους και «light» προαγωγικές εξετάσεις φέτος για τα παιδιά του Γυμνασίου και του Λυκείου.

Σε κάθε περίπτωση, απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία των σχολείων (ακόμη και για το σύνολο των τάξεων του Λυκείου ή και του Γυμνασίου) είναι η δυνατότητα χρήσης πολλών αιθουσών, εξασφαλίζοντας έτσι την απαραίτητη απόσταση ασφαλείας ανάμεσα στους μαθητές. Μάλιστα, έχουν υπάρξει σχετικές εισηγήσεις και για μειωμένες ώρες διδασκαλίες, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο το «παράθυρο» μετάδοσης της νόσου.

Παρ’ όλα αυτά, μερίδα επιστημόνων εξέφραζαν και χθες σημαντικές ενστάσεις εισηγούμενοι να παραταθεί το κλείσιμο των σχολείων (με μοναδική εξαίρεση την Γ’ Λυκείου). Εντονη ανησυχία εξέφραζαν για τους μαθητές του Δημοτικού, δεδομένου ότι δεν θα είναι σε θέση να τηρήσουν τους κανόνες υγιεινής και κοινωνικής αποστασιοποίησης με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Μαθηματικά μοντέλα

Αξίζει πάντως να υπογραμμιστεί η προχθεσινή τοποθέτηση του καθηγητή Παθολογίας – Λοιμώξεων Σωτήρη Τσιόδρα, σύμφωνα με την οποίο τα παιδιά – ιδίως τα μικρότερα – δεν κινδυνεύουν από τη νόσο. Ο ίδιος πρόσθεσε μάλιστα ότι «ο ρόλος της διασποράς της νόσου από τα παιδιά δεν φαίνεται να είναι σημαντικός».

Ειδικότερα και σύμφωνα με ειδικά μαθηματικά μοντέλα που εφαρμόζονται φαίνεται ότι το μέτρο που αφορούσε το κλείσιμο των σχολείων είχε μία επίδραση της τάξεως 15-20%, σε ό,τι αφορά το «φρένο» που μπήκε στη διασπορά της νόσου στην κοινότητα.

Λίγες ημέρες νωρίτερα – με πιθανότερη ημερομηνία τη 4η Μαΐου – αναμένεται να ανοίξουν και πάλι τις πόρτες τους στο κοινό μικρά καταστήματα (λιανικής) και άλλοι κλάδοι που παρέχουν υπηρεσίες – όπως είναι τα κομμωτήρια.

Εν τω μεταξύ, κατά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη σε μείζον θέμα εξελίχτηκε η σύσταση σχετικά με τη χρήση μάσκας σε πολυσύχναστους χώρους – όπως είναι τα μέσα μαζικής μεταφοράς και οι δημόσιοι και ιδιωτικοί κλειστοί χώροι με έμφαση στις δομές υπηρεσιών υγείας.

Παρ’ όλα αυτά και δεδομένου του υψηλού κινδύνου μόλυνσης από τα προστατευτικά μέσα σε περίπτωση λανθασμένης χρήσης τους, οι επιστήμονες κρίνουν απαραίτητη τη χρήση μάσκας – αλλά και γαντιών σε χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος – από τους εργαζομένους.

Σε ό,τι αφορά τον γενικό πληθυσμό προκρίνεται η χρήση υφασμάτινης μάσκας, που σημειωτέον είναι επαναχρησιμοποιούμενη καθώς απολυμαίνεται εφόσον πλυθεί σε υψηλή θερμοκρασία (60 βαθμούς Κελσίου) με σαπούνι. Ομως, όπως επεσήμανε ο κ. Τσιόδρας, απαραίτητη κρίνεται η εκπαίδευση των πολιτών (π.χ. για τη χρήση αντισηπτικού πριν από την εφαρμογή της στο πρόσωπο).

Σε δεύτερο χρόνο και εφόσον η επιδημιολογική καμπύλη το… επιτρέψει, θα ανοίξουν οι χώροι εστίασης με προτεραιότητα σε εστιατόρια και καφετέριες που διαθέτουν εξωτερικού χώρους.

Και σε αυτή την περίπτωση όμως πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι κανόνες υγιεινής και οι αποστάσεις ασφαλείας ανάμεσα στα τραπέζια και στους πελάτες, ώστε να λάβουν άδεια επαναλειτουργίας. Τα κριτήρια θα είναι ακόμη πιο αυστηρά για τους εσωτερικούς χώρους, καθώς οι ιδιοκτήτες αναμένεται να κληθούν να περιορίσουν ακόμη και κατά το ήμισυ τα τραπεζοκαθίσματά τους.

Ο δείκτης «R0»

Ρυθμιστής των βημάτων που θα οδηγήσουν τη χώρα στην κανονικότητα παραμένει ο δείκτης «R0» – δηλαδή, ο πραγματικός αριθμός μετάδοσης που προβλέπει σε πόσους ανθρώπους θα μεταδώσει τον ιό ένας ασθενής.

Η πτώση του δείκτη κάτω από ένα, και συγκεκριμένα στο 0,6, είναι η αιτία που οι επιστήμονες ανάβουν το πράσινο φως στην κυβέρνηση για τη σταδιακή είσοδο της χώρας στην κανονικότητα. Παρ’ όλα αυτά, σε περίπτωση ανόδου του συγκεκριμένου δείκτη, που μεταφράζεται σε επιδημική έξαρση σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές ή στο σύνολο της χώρας, η επαναφορά των περιοριστικών μέτρων θεωρείται βέβαιη.

Αυτός είναι και ο λόγος που τα επόμενα 24ωρα αναμένεται να ανακοινωθεί το «άνοιγμα» των κριτηρίων για τον διαγνωστικό έλεγχο και συνεπακόλουθα η ευρύτερη επιδημιολογική επιτήρηση της κοινότητας.

Πάντως και σύμφωνα με τον απολογισμό των ειδικών, η λήψη των αυστηρών μέτρων στη χώρα μας, μείωσε – όπως προκύπτει από ειδικά μαθηματικά μοντέλα – τη διασπορά της νόσου στην κοινότητα κατά 80%, γεγονός που έδωσε ανάσα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Πλέον, και σύμφωνα με τον κ. Τσιόδρα, η άρση των μέτρων θα επιτρέψει την ελεγχόμενη και συνεπώς τμηματική έκθεση του πληθυσμού στον ιό και συνεπακόλουθα την απόκτηση σταδιακής ανοσίας, στην οποία στοχεύει η επιστημονική κοινότητα. Από τον στόχο αυτό εξαιρούνται οι ηλικιωμένοι και οι πολίτες που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, που θα παραμείνουν σε προστατευτικό… κλοιό.

«Η επιδημία φθίνει. Για εμάς είναι μεγάλη ανακούφιση ότι δεν είχαμε κανένα θάνατο σήμερα. Αλλά είναι αδύνατον να σβήσει, όταν υπάρχει εισαγωγή της επιδημίας από άλλες περιοχές και υπάρχουν μικρές φωτιές που σιγοκαίνε. Το μήνυμα περιορισμού σε όσους εμφανίζουν ύποπτα συμπτώματα παραμένει. Οπως και η αυστηρή τήρηση των κανόνων υγιεινής» σημείωσε χαρακτηριστικά χθες ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για το νέο κορωνοϊό.

Ομως πρόσθεσε ότι: «Σταδιακά η κοινωνία πρέπει να ανοίξει. Δεν μπορείς να περιμένεις ένα εμβόλιο που μπορεί να μην είναι και επιτυχημένο».