Η Διεθνής Ημέρα Γραβάτας (International Necktie Day ή Cravat Day) γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Οκτωβρίου, με πρωτοβουλία Κροατικών οργανώσεων, για την ανάδειξη του ανδρικού αυτού ενδυματολογικού αξεσουάρ, η διάδοση του οποίου πιστεύεται ότι ξεκίνησε από Κροάτες μισθοφόρους στη Γαλλία τον 17ο αιώνα.

Η Διεθνής Ημέρα Γραβάτας είναι και μια ευκαιρία για τους Κροάτες να αναδείξουν την εθνική τους ιδιοσυστασία και τη συνεισφορά τους στον παγκόσμιο πολιτισμό. Γιορτή με τοπικό χαρακτήρα, άρχισε να διεθνοποιείται τα τελευταία χρόνια.

Η ετυμολογία της λέξης γραβάτα “cravat” στα αγγλικά, προέρχεται από τη γαλλική λέξη «cravate», δηλαδή Κροάτης, “Croat”, καθώς από τους Κροάτες διαδόθηκε η μόδα του μαντηλιού δεμένου γύρω από το λαιμό. Η γραβάτα είναι συνδεδεμένη με τους Κροάτες. Δεν την ανακάλυψαν, αλλά τη διέδωσαν ως αξεσουάρ στην Ευρώπη τον 17ο αιώνα.

Ταυτόχρονα στην Ισπανία εμφανίστηκε η ανάγκη για τους άνδρες να κρύβεται τελείως ο λαιμός, οπότε και άρχισε να φοριέται ένα λευκό, ζαρωμένο κολάρο, σε χαλαρό σχέδιο με πολλές κάθετες δίπλες (ευρέως γνωστό από πίνακες της εποχής). Το ύφασμα αυτού το κολάρου ήταν από λινό, παράδοση που τηρήθηκε και κατά τα επόμενα χρόνια.

Το αμέσως επόμενο βήμα, ήταν το λευκό ύφασμα τυλιγμένο και δεμένο σε φιόγκο. Εναλλαγή αυτού του αξεσουάρ ήταν και η χρήση λεπτού κολάρου, εφαρμοστού στον λαιμό, με ύστερη προσθήκη του δεμένου υφάσματος ως προσθετικού στην απλή βάση. Πολύ σύντομα, η μόδα αυτή έβρισκε ερείσματα σε όλο τον δυτικό κόσμο. Ευγενείς και αριστοκράτες, στρατιώτες και ναυτικοί, όλοι φορούσαν το εν λόγω ύφασμα στο λαιμό τους.

Η φήμη του λαιμοδέτη για την ανδρική μόδα κορυφώθηκε κατά τη δεκαετία του 1830. Ο λαιμοδέτης, όντας ένα είδος δεμένου φουλαριού, όφειλε σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία του στο σύνολο της ανδρικής μόδας της εποχής.

Μέσα στο πέρασμα των αιώνων και στην στιλιστική της εξέλιξη, η γραβάτα έγινε σύμβολο δυναμισμού, εξουσίας και ανδρικής σεξουαλικότητας, ενώ δεν είναι λίγοι οι άνδρες που της γύρισαν την πλάτη συνειδητά για ιδεολογικούς λόγους.