Η περσινή χρονιά επεφύλασσε βαρύ τίμημα σε ανθρώπινες ζωές από πυρκαγιές για την Πορτογαλία. Σε τέσσερις πυρκαγιές τον Ιούνιο έχασαν τη ζωή τους 66 άτομα ενώ σε άλλες φωτιές τον Οκτώβριο ακόμη 45. Οι τραυματίες ήταν εκατοντάδες. Ο αριθμός των θυμάτων αντίστοιχος με αυτό που ζούμε σήμερα. Και οι ιστορίες τους εξίσου οδυνηρές. Η μόνη διαφορά είναι ότι πέρσι παραιτήθηκε η υπουργός Εσωτερικών Κονστάντσα Ουρμπάνου ντε Σόουζα. Και λίγο αργότερα υπό το βάρος της κριτικής και καθώς οι Πορτογάλοι διαδήλωναν στους δρόμους την οργή τους, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα ζητούσε συγγνώμη από τον λαό και αναλάμβανε την πολιτική ευθύνη.

Στις 17 Ιουνίου 2017 τέσσερις εστίες φωτιάς ξέσπασαν στην Κεντρική Πορτογαλία με διαφορά λίγων λεπτών η μία από την άλλη. Ο τελικός απολογισμός ήταν 66 νεκροί και 204 τραυματίες. Οι περισσότεροι θάνατοι σημειώθηκε στο Πεντρογκάου Γκράντε όταν οι φλόγες κάλυψαν έναν δρόμο με κατοίκους της περιοχής που προσπαθούσαν να διαφύγουν με τα αυτοκίνητά τους. Στον δρόμο αυτό 47 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους –οι 30 πέθαναν παγιδευμένοι μέσα στα οχήματά τους, οι άλλοι 17 στην προσπάθειά τους να διαφύγουν τρέχοντας. Υπήρχαν και κάποιοι τυχεροί. Δώδεκα άτομα επέζησαν όταν κατάφεραν να βρουν καταφύγιο σε μια μεγάλη δεξαμενή νερού πολύ κοντά στο δρόμο. Σοβαρές ζημιές όμως υπέστησαν και πολλά χωριά της περιοχής. Οι περισσότεροι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στη γειτονική Ανσιάο όπου οι ντόπιοι άνοιξαν τα σπίτια τους για να προσφέρουν καταφύγιο.

Στα μέτωπα της φωτιάς εστάλησαν περισσότεροι από 1.700 πυροσβέστες ενώ προσέτρεξαν σε βοήθεια Ισπανία, Γαλλία, Μαρόκο και Ιταλία που έστειλαν πυροσβέστες και αεροσκάφη Canadair. Ο πυκνός καπνός που είχε καλύψει τα πάντα εμπόδιζε τα ελικόπτερα να πετούν, δυσκολεύοντας τις προσπάθειες κατάσβεσης.

Πριν ξεσπάσουν οι πυρκαγιές είχε ενσκήψει κύμα καύσωνα με τη θερμοκρασία σε πολλές περιοχές της Πορτογαλίας να ξεπερνά τους 40 βαθμούς. Τη νύχτα της 17ης Ιουνίου είχαν ξεσπάσει συνολικά 156 φωτιές σε όλη τη χώρα, ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές βορείως της Λισαβόνας. Την ώρα που ξεπηδούσαν οι πρώτες φλόγες υπήρχε μια έντονη ξηρή καταιγίδα και παρ’ ότι υπήρχαν πολλές υποψίες για εμπρησμό, τελικά οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η καταστροφική πυρκαγιά ξεκίνησε από αστραπή που χτύπησε ένα δάσος με πεύκα και ευκαλύπτους.

Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, κήρυξε τριήμερο εθνικό πένθος στις 18 Ιουνίου και χαρακτήρισε την καταστροφή «τη μεγαλύτερη τραγωδία» σε σχέση με πυρκαγιές που έζησε η χώρα τα τελευταία χρόνια. Εκείνη τη μέρα η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Πορτογαλίας έπαιξε φορώντας μαύρα περιβραχιόνια. Μερικούς μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο, εκατοντάδες νέες πυρκαγιές ξέσπασαν, κάποια στιγμή έκαιγαν ταυτόχρονα 440 εστίες, που εξαπλώθηκαν λόγω των επιπτώσεων του τυφώνα Οφηλία. Στην Πορτογαλία έχασαν τη ζωή τους 45 άτομα και άλλα 4 στη γειτονική Ισπανία. Η κριτική που ασκήθηκε στην κυβέρνηση ήταν έντονη, καθώς ο αριθμός των νεκρών από τις φωτιές ξεπέρασε τους 100 μέσα σε τέσσερις μήνες. Η υπουργός Εσωτερικών έδωσε την παραίτησή της στον πρωθυπουργό –όπως έγινε γνωστό αργότερα το είχε κάνει και τον Ιούνιο αλλά δεν είχε γίνει δεκτή. «Επειτα από αυτό το καλοκαίρι, τίποτα δεν μπορεί να παραμείνει όπως ήταν πριν», είπε ο Αντόνιο Κόστα παραδεχόμενος ότι οι κρατικές υπηρεσίες είχαν διαπράξει «σοβαρά σφάλματα» στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών. «Οταν έχεις τόσους πολλούς νεκρούς, κάποιος πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη», πρόσθεσε. Μιλώντας στο Κοινοβούλιο, ο Κόστα δέχθηκε την κριτική και πρόσθεσε: «Θέλετε να ζητήσω συγγνώμη. Αυτό και θα κάνω. Ζητώ συγγνώμη», είπε αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη.
Χιλιάδες διαδήλωναν απαιτώντας απαντήσεις από την κυβέρνηση

Οι μεγάλες πυρκαγιές στην Πορτογαλία πέρυσι προκάλεσαν την ερήμωση της περιοχής που επλήγη, σύμφωνα με τον καθηγητή Ρουί Αμάρο Αλβες, ειδικό στη διαχείριση γης στο Πολυτεχνείο του Καστέλο Μπράνκο. «Εκείνοι που έμειναν πίσω είναι κυρίως οι ηλικιωμένοι σε όλα τα μικρά χωριά που βρίσκονται στην περιοχή». Με σχεδόν το σύνολο των νέων να έχει φύγει εγκαταλείφθηκαν οι καλλιέργειες.

Μετά την τραγωδία του Ιουνίου η κυβέρνηση είχε δεχθεί έντονες επικρίσεις επειδή δεν μπόρεσε να έχει μια αποτελεσματική στρατηγική για την αντιμετωπιση των πυρκαγιών, γεγονός που όξυνε την ανικανότητα να προληφθεί η δεύτερη καταστροφή λίγους μήνες μετά. Οι Πορτογάλοι τον περασμένο Οκτώβριο βγήκαν κατά χιλιάδες στους δρόμους της Λισαβόνας υπό καταρρακτώδη βροχή ζητώντας να κινητοποιηθούν οι υπηρεσίες και να δοθούν απαντήσεις για τις μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, στη χλωρίδα και την πανίδα.