Ο πρόεδρος της Νικαράγουας Ντανιέλ Ορτέγκα δίνει σπάνια συνεντεύξεις. Το έκανε τώρα για να αποποιηθεί κάθε ευθύνη για το λουτρό αίματος που εκτυλίσσεται τους τελευταίους τρεις μήνες στη χώρα του: σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις, περίπου 350 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους από τις 18 Απριλίου που ξεκίνησαν οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις. Σε αυτές πρωτοστατούν νέοι που είναι και τα περισσότερα θύματα των δυνάμεων ασφαλείας της κυβέρνησης ή των παραστρατιωτικών ομάδων που συνδέονται με αυτήν. Την περασμένη εβδομάδα 13 χώρες της Λατινικής Αμερικής ζήτησαν να τεθεί τέλος στις «πράξεις βίας, εκφοβισμού και απειλών που έχουν στόχο την κοινωνία της Νικαράγουας». Σε συνέντευξή του, που είχε στόχο να περιορίσει τις διεθνείς πιέσεις, ο Ορτέγκα εμφανίστηκε να νίπτει τας χείρας του για τις δολοφονίες και να υποβαθμίζει το μέγεθος της εξέγερσης, ισχυριζόμενος ότι η κατάσταση στην Νικαράγουα επιστρέφει στην κανονικότητα.

«Εδώ και μια εβδομάδα όλα είναι ήρεμα» είπε ο 72χρονος Ορτέγκα που βρίσκεται στην προεδρία από το 2007, μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο Fox News. Απαντώντας σχετικά με τον ρόλο του στο λουτρό αίματος –το οποίο την προηγούμενη εβδομάδα απέδωσε σε μια «δολοφονική, πραξικοπηματική, σατανική σέκτα» και παρά την ομόφωνη άποψη της διεθνούς κοινότητας ότι εκείνος είναι υπεύθυνος, ο Ορτέγκα απέδωσε στον εαυτό του τον ρόλο του θύματος μιας πολιτικής συνωμοσίας. «Πρόκειται για εκστρατεία ψεμάτων, τρομερών ψεμάτων, ώστε να πληγεί η εικόνα της Νικαράγουας και της κυβέρνησή της», σχολίασε.

Το κύμα των διαδηλώσεων που ξέσπασε τον Απρίλιο, αρχικά με αφορμή ένα σχέδιο μεταρρύθμισης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης που εγκαταλείφθηκε πολύ γρήγορα, πήρε διαστάσεις χωρίς προηγούμενο στη Νικαράγουα. Βασικό αίτημα των διαδηλωτών είναι η αποχώρηση του Ορτέγκα, πρώην ηγέτη των ανταρτών Σαντινίστας που είχαν ανατρέψει τον δικτάτορα Σομόζα. Πριν γίνει πρόεδρος το 2007, ο Ορτέγκα είχε άλλη μια θητεία στην εξουσία, από το 1979 μέχρι το 1990. Οι αντίπαλοί του τον κατηγορούν πως έχει επιβάλει «δικτατορία» μαζί με τη σύζυγό του Ροσάριο Μουρίγιο, αντιπρόεδρο της κυβέρνησής του.

Στη 13λεπτη συνέντευξη ο Ντανιέλ Ορτέγκα τήρησε αποστάσεις από τους μασκοφόρους παραστρατιωτικούς που ευθύνονται για τις περισσότερες επιθέσεις στους διαδηλωτές, υποστηρίζοντας ότι πιθανώς στηρίζονται από λαθρεμπόρους ναρκωτικών ή πολιτικούς του εχθρούς και όχι από την κυβέρνησή του. Ο νικαραγουανός πρόεδρος επίσης αρνήθηκε, παρά τις αποδείξεις, ότι είχαν τεθεί στο στόχαστρο ειρηνικές διαδηλώσεις. Αρνήθηκε κατηγορηματικά να παραιτηθεί, όπως ζητούν πολλοί πλέον, και ισχυρίστηκε ότι η διεξαγωγή νωρίτερα των εκλογών που είναι προγραμματισμένες για το 2021 θα φέρει περισσότερη αστάθεια και ανασφάλεια.

Η Καθολική Εκκλησία στην πρώτη γραμμή

Η Καθολική Εκκλησία, ο πιο παλιός θεσμός στη Νικαράγουα, έχει τεθεί μπροστά στο μέτωπο των διαδηλώσεων. Ιερείς έχουν δεχθεί επιθέσεις σε τουλάχιστον 10 ενορίες, έχουν δεχθεί πυροβολισμούς, οι εκκλησίες τους έχουν βανδαλιστεί. Μέχρι τώρα έπαιζε διαμεσολαβητικό ρόλο. Τον περασμένο μήνα, οι επίσκοποι της ιεράς συνόδου της Νικαράγουας επέμειναν να αναζητούν ρόλο μεσολαβητών στην πολιτική κρίση που συγκλονίζει τη χώρα. Ομως ο Ορτέγκα τους κατηγόρησε ότι συμπεριλαμβάνονται στους «πραξικοπηματίες» που επιδιώκουν να ανατρέψουν τη συνταγματική τάξη στη Νικαράγουα. Ο τελευταίος γύρος του λεγόμενου «εθνικού διαλόγου» είχε γίνει στις 15 Ιουνίου. Χωρίς αποτέλεσμα όμως.

Πλέον οι επισκόποι της χώρας σχεδιάζουν έναν μήνα προσευχών, με ειδικές λειτουργίες την Παρασκευή προκειμένου «να εξορκισθεί το κακό που πλήττει τη Νικαράγουα». Και η αντιπαράθεση είναι πλέον ανοιχτή. Ο Ορτέγκα, μιλώντας σε υποστηρικτές του, κατηγόρησε τον κλήρο ότι «πολλές εκκλησίες χρησιμοποιούνται ως στρατόπεδα για την αποθήκευση πολεμοφοδίων και βομβών». Και πρόσθεσε: «Η αντιπολίτευση βρίσκεται σε συνεργασία με τον Σατανά και οι επίσκοποι θα πρέπει να εξορκίσουν τα στελέχη της». Εκτοτε, σχεδόν όλοι οι ιερείς έχουν δεχθεί απειλές, σύμφωνα με τον επίσκοπο Ρολάντο Αλβαρεζ. Πολλοί έχουν αναγκαστεί να αναζητήσουν καταφύγιο αλλού, φοβούμενοι για τη ζωή τους.

Ο Ορτέγκα και οι Σαντινίστας ήταν σε σύγκρουση με την Καθολική Εκκλησία από την αρχή, παρότι κάποιοι ιερείς, εμπνευσμένοι από την «απελευθερωτική θεολογία», έπαιξαν ρόλους-κλειδί τα πρώτα χρόνια στην εξουσία. Ομως τώρα πια η αντιπαράθεση κορυφώνεται. Στις 13 Ιουλίου παραστρατιωτικοί φορώντας μάσκες πυροβόλησαν την Εκκλησία του Ελέους στη Μανάγκουα μέσα στην οποία βρίσκονταν περίπου 100 διαδηλωτές, πολλοί εκ των οποίων φοιτητές από το γειτονικό πανεπιστήμιο. Δύο άτομα σκοτώθηκαν και 10 τραυματίστηκαν στη διάρκεια της 15ωρης πολιορκίας. Δύο ημέρες αργότερα, ένας επίσκοπος στον Βορρά της χώρας δέχθηκε επίθεση από ομάδα υποστηρικτών της κυβέρνησης, με την αστυνομία να παραμένει απαθής. Ο επίσκοπος γλίτωσε παρά τους πυροβολισμούς εναντίον του. Την περασμένη εβδομάδα, ο όχλος επιτέθηκε στον καρδινάλιο της χώρας και τον διπλωματικό απεσταλμένο του Πάπα καθώς προσπαθούσαν να σώσουν ανθρώπους που ζητούσαν καταφύγιο σε εκκλησία.