«Θέλω να απευθυνθώ στους συναδέλφους από τις περιφέρειες» ήταν η εντολή του Βλαντίμιρ Πούτιν, μία εβδομάδα πριν από τη σέντρα στο Παγκόσμιο Κύπελλο.

Η τηλεδιάσκεψη ξεκίνησε με γέλια και φιλοφρονήσεις. Ξαφνικά ο ρώσος πρόεδρος σοβάρεψε παγώνοντας τους τοπικούς άρχοντες: «Δεν με ενδιαφέρει πώς, αλλά δεν θα επιτρέψετε αυτές οι εγκαταστάσεις να γίνουν υπαίθριες αγορές σαν αυτές που υπήρχαν τη δεκαετία του 1990» τους είπε.

Η Ρωσία δαπάνησε τουλάχιστον 4 δισ. δολάρια για την κατασκευή και την ανακαίνιση των δώδεκα σταδίων που φιλοξένησαν το 21ο Παγκόσμιο Κύπελλο.

Εντυπωσιακά στάδια που κατασκευάστηκαν σε έντεκα πόλεις, από το Νίζνι Νόβγκοροντ στον ποταμό Βόλγα μέχρι το μικρό και απομονωμένο Σαράνσκ.

Ο Πούτιν αναφέρθηκε στην περίπτωση τα αθλητικά κοσμήματα να γίνουν υπαίθριες αγορές, έχοντας υπόψη του το τι είχε συμβεί με το στάδιο Λουζνικί. Το αθλητικό στολίδι της ρωσικής πρωτεύουσας που το 1980 φιλοξένησε την τελετή έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων κατασκευάστηκε το 1956 και ήταν το πιο φημισμένο στη Σοβιετική Ενωση.

Στη δεκαετία του 1990, όταν η Ρωσία είχε βυθιστεί στην οικονομική κρίση, το στάδιο βρέθηκε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Η μόνη λύση που υπήρχε τότε ήταν να μετατρέψουν ένα μεγάλο μέρος του σε υπαίθρια αγορά.

Στον φάκελο για τη διοργάνωση του Μουντιάλ 2018 το Λουζνικί είχε δεσπόζουσα θέση. Οχι όμως αυτό του οποίου τα θεμέλια είχαν μπει το 1956, αλλά το νέο, που παραδόθηκε το 2017 και μεταξύ άλλων φιλοξένησε την πρεμιέρα και τον τελικό του Μουντιάλ.

Το μέλλον του συμβόλου του ρωσικού αθλητισμού είναι εξασφαλισμένο, όχι όμως και των υπόλοιπων σταδίων όπως αυτά στο Σαράνσκ και στη Σαμάρα.

Από τις έντεκα πόλεις στις οποίες κατασκευάστηκαν τα νέα γήπεδα, μόλις οι έξι διαθέτουν ομάδες στην Πρέμιερ Λιγκ της Ρωσίας και φιλάθλους που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να τα συντηρήσουν.

Η Μορντόβια Σαράνσκ προβιβάστηκε στη δεύτερη κατηγορία, αλλά πολύ δύσκολα μπορεί να προσελκύσει πολλούς φιλάθλους.

Στο Σότσι, την αγαπημένη πόλη του Βλαντίμιρ Πούτιν, δεν υπήρχε ομάδα μέχρι τον προηγούμενο μήνα, όταν αποφασίστηκε να μετακομίσει εκεί ένας μικρός σύλλογος που αγωνιζόταν στην Αγία Πετρούπολη.

Ο μέσος όρος των φιλάθλων που παρακολούθησαν πέρυσι τους αγώνες στη δεύτερη κατηγορία, στην οποία αγωνίζονται πέντε από τις ομάδες που θα φιλοξενηθούν στα μουντιαλικά γήπεδα, ήταν 2.029!

Τα παιχνίδια της Πρέμιερ Λιγκ προσελκύουν κατά μέσο όρο 12.000-13.000 φιλάθλους, όταν τα νέα γήπεδα έχουν χωρητικότητα τουλάχιστον 44.000 θέσεων.

«Οταν σχεδιάζαμε το στάδιό μας, συμπεριλαμβάναμε πολλές επιλογές ώστε να είναι εμπορικά βιώσιμο» λέει ο υπουργός Αθλητισμού της Σαμάρα Ντμίτρι Σλιάχτιν. «Τώρα όμως δεν μπορούμε να αντιληφθούμε πλήρως πώς μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο».

Οι «λευκοί ελέφαντες», όπως χαρακτηρίζονται τα φαραωνικά στάδια που φιλοξένησαν μεγάλες διοργανώσεις, αποτελούσαν ανέκαθεν ένα μεγάλο αγκάθι για τις διοργανώτριες χώρες.

Παράδειγμα προς αποφυγή

Στη Βραζιλία, στο ίσως πιο σύγχρονο στάδιο της χώρας, το Μανέ Γκαρίντσα, το οποίο χτίστηκε στην πρωτεύουσα Μπραζίλια χωρίς να υπάρχει σχέδιο εκμετάλλευσής του και ομάδα που να μπορεί να το υποστηρίξει, πολλές φορές κόβονται 100 εισιτήρια για τα παιχνίδια της Μπραζιλιένσε.

Για να σωθεί το στάδιο, η τοπική κυβέρνηση μετέτρεψε το πάρκινγκ του σε αμαξοστάσιο των λεωφορείων του δήμου, ενώ στα γραφεία του στεγάζονται γραφεία της τοπικής κυβέρνησης.

Τα σχέδια

Ο Πούτιν δεν θέλει να μετατραπούν τα στάδια της Ρωσίας σε απομεινάρια του Μουντιάλ. Πώς μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν;

Λουζνικί. Θα χρησιµοποιείται για συναυλίες και άλλα events, ενώ θα αποτελεί την έδρα της Εθνικής για τουλάχιστον πέντε φορές το έτος.

Οτκριτιέ Αρένα. Θα παραµείνει έδρα της Σπαρτάκ Μόσχας, µιας εκ των σηµαντικότερων οµάδων του ρωσικού πρωταθλήµατος.

Καζάν Αρένα. Εχει σχεδιαστεί ώστε να φιλοξενεί διαφορετικά γεγονότα. Επιπλέον θα χρησιµοποιηθεί ως έδρα από τη Ρούµπιν Καζάν.

Στάδιο Φιστ. Θα φιλοξενεί την οµάδα Σότσι, πρώην Ντιναµό Αγίας Πετρούπολης, που αγωνίζεται στη δεύτερη κατηγορία.

Εκατερίνμπουργκ Αρένα. Η χωρητικότητα θα µειωθεί στις 25.000 θέσεις και θα παραµείνει έδρα της Ουράλ.

Στάδιο Καλίνινγκραντ. Ο δήµος σχεδιάζει να δηµιουργήσει ποδοσφαιρικά σχολεία και γραφεία για αθλητικούς οργανισµούς γύρω από το στάδιο, καθώς δεν υπάρχει οµάδα που να αγωνίζεται στην πρώτη κατηγορία.

Στάδιο Νίζνι Νόβγκοροντ. Η τοπική οµάδα αγωνίζεται στη δεύτερη κατηγορία, αλλά στην πόλη αναζητούν ξένους επενδυτές που θα χρησιµοποιήσουν το στάδιο και για άλλα γεγονότα.

Ροστόφ Αρένα. Αγωνίζεται εκεί η τοπική Ροστόφ, αλλά παρά την καλή πορεία της στο πρωτάθληµα και την πρόσφατη συµµετοχή της στο Τσάµπιονς Λιγκ δεν καταφέρνει να γεµίσει το γήπεδο.

Σαμάρα Αρένα. Η πόλη δεν έχει καταλήξει ακόµα πώς θα χρησιµοποιήσει το στάδιο. Το µόνο βέβαιο είναι πως η τοπική Κρίλια Σοβέτοβ δεν µπορεί να σηκώσει το οικονοµικό βάρος της συντήρησης του γηπέδου.

Μορντόβια Αρένα. Αρχικά αποκαλούνταν Στάδιο Γιουµπιλέινι. Ο δήµος σκέφτεται να το µετατρέψει σε εµπορικό κέντρο λόγω απουσίας οµάδας στις µεγάλες κατηγορίες.

Βόλγκογκραντ Αρένα. Η πόλη δεν έχει επίσης οµάδα στην πρώτη κατηγορία και κανείς δεν γνωρίζει τι θα απογίνει το αθλητικό κόσµηµα που στοίχισε 260 εκατ. δολάρια.