Η ώρα που όλοι ανέμεναν στο Σκοπιανό ίσως έφθασε. Μέσα στην εβδομάδα αυτή ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ζόραν Ζάεφ καλούνται να αποφασίσουν αν μπορεί να υπάρξει οριστική συμφωνία για επίλυση του ζητήματος της ονομασίας ή άλλη μία προσπάθεια θα καταλήξει στο κενό. Η πορεία των διαπραγματεύσεων μοιάζει να μην έχει πλέον επιστροφή και όλα θα κριθούν από την αναμενόμενη τηλεφωνική επαφή των δύο ανδρών εντός των επομένων 24ώρων που θα ανοίξει ή θα κλείσει τον δρόμο για την επόμενη τετ α τετ συνάντησή τους. Ολα αυτά πραγματοποιούνται μέσα σε ένα όργιο φημολογίας για ονόματα, παλιά ή νέα, που βρίσκονται στο τραπέζι ή έχουν «καεί» και σε συναντήσεις που δεν ανακοινώνονται υπό τον φόβο διαρροών. Ωστόσο, αρμόδιες πηγές έλεγαν ότι η δύσκολη απόφαση θα πρέπει ουσιαστικά να ληφθεί από τον Ζάεφ, καθώς τις τελευταίες ημέρες η πίεση προς τη σκοπιανή πλευρά έχει αυξηθεί με σκοπό να κατοχυρωθεί συνταγματικά η erga omnes εφαρμογή του νέου ονόματος στο εσωτερικό και στο διεθνές πεδίο.

Σε δήλωσή του χθες από τις Βρυξέλλες η οποία προσεκτικά «έδειχνε» προς συμφωνία, ο Νίκος Κοτζιάς σημείωσε ότι «οι δύο υπουργοί Εξωτερικών τελειώσαμε με ό,τι είχαμε αναλάβει από τους πρωθυπουργούς των δύο κρατών. Σήμερα και πιθανόν αύριο (σ.σ. Δευτέρα και Τρίτη) θα συνεχιστεί η διαπραγμάτευση σε επίπεδο ειδικών –τεχνικά και νομικά ζητήματα είναι αυτά που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Μόλις τελειώσουν και αυτοί», πρόσθεσε, «και αφού θα έχουν διαλευκανθεί τα τεχνικά και νομικά ζητήματα, τα κείμενα που έχουν φτιαχτεί σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών θα δοθούν στους δύο πρωθυπουργούς, οι οποίοι θα μιλήσουν μεταξύ τους και θα καταλήξουν στην οριστική συμφωνία». Πάντως, κυβερνητικός αξιωματούχος με γνώση των συνομιλιών υπογράμμιζε το μεσημέρι της Δευτέρας ότι «οι διαπραγματεύσεις δεν τελείωσαν, αντιθέτως βρίσκονται στην πιο κρίσιμη καμπή τους. Υπομονή και ψυχραιμία μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου».

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΥΠΕΞ. Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδος και ΠΓΔΜ Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ συναντήθηκαν το βράδυ της Κυριακής υπό άκρα μυστικότητα στις Βρυξέλλες, καθώς είχαν μεταβεί και οι δύο απευθείας στη βελγική πρωτεύουσα από τη Νέα Υόρκη όπου είχαν συνομιλίες την περασμένη Πέμπτη και Παρασκευή υπό τον Μάθιου Νίμιτς. Κρίνοντας από τη δήλωση Κοτζιά ο οποίος μετά τις Βρυξέλλες θα αναχωρούσε για το Βερολίνο για συνομιλίες με τον γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας και από την αντίστοιχη του Ντιμιτρόφ, με την οποία σημείωνε ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε «τελικό στάδιο», φαίνεται ότι πλέον όλα βρίσκονται στα χέρια των Τσίπρα και Ζάεφ.

Ο σκοπιανός υπουργός Εξωτερικών ο οποίος βρίσκεται σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ελλήνων αξιωματούχων υπό ασφυκτική πίεση από τον διεθνή παράγοντα να συναινέσει στην εξεύρεση λύσης ενώ την Κυριακή είχε επίσης συνάντηση με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι, αναφέρθηκε στην «καλή συνάντηση» που είχε με τον έλληνα ομόλογό του. Παράλληλα, τόνισε ότι οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται σε τεχνικό επίπεδο με νομικούς εμπειρογνώμονες –προφανώς με στόχο τη διαμόρφωση της συμφωνίας που θα αποτελέσει το παράρτημα της έκθεσης που θα υποβάλει ο Μάθιου Νίμιτς στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Ο Ντιμιτρόφ προανήγγειλε νέα τηλεφωνική συνομιλία των Τσίπρα και Ζάεφ εντός της εβδομάδος που ίσως αποβεί καθοριστική για την επόμενη συνάντησή τους.

ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ. Αν και οι πληροφορίες περί της ουσίας της διαπραγμάτευσης αποτελούν σχεδόν είδος εν ανεπαρκεία, δύο στοιχεία ξεχωρίζουν.

Το πρώτο φαίνεται ότι είναι πως οι δύο πλευρές έχουν στο τραπέζι τρεις από τις αρχικά πέντε προταθείσες ονομασίες από πλευράς Μάθιου Νίμιτς. Πρόκειται για τις «Ανω Μακεδονία» (Gorna Makedonija), «Νέα Μακεδονία» (Nova Makedonija), «Βόρεια Μακεδονία» (Severna Makedonija), ενώ οι ονομασίες «Δημοκρατία της Μακεδονίας – Σκόπια» και «Μακεδονία του Βαρδάρη» φέρονται να έχουν αποκλειστεί από τη συζήτηση. Κατά ορισμένες πηγές, το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» (Republika Severna Makedonija) εμφανίζεται να κερδίζει έδαφος μετά τις συνομιλίες της Νέας Υόρκης.

Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι στη συζήτηση εισήχθη ένα νέο όνομα που μία εκ των δύο πλευρών θεώρησε ότι θα μπορούσε να λύσει το σταυρόλεξο του ονοματολογικού. Αρμόδιες πηγές έλεγαν ότι η συζήτηση επί του ονόματος αυτού (σ.σ. που εκινείτο κοντά στο μοντέλο της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας του Ιλιντεν») φαίνεται ότι δεν προχώρησε.

ΕΕ ΚΑΙ ΝΑΤΟ. Από τα υπάρχοντα δεδομένα πάντως, φαίνεται ότι οι αντιρρήσεις στη χορήγηση στην ΠΓΔΜ ημερομηνίας έναρξης διαπραγματεύσεων με την ΕΕ είναι εντονότατες.

Στην σκοπιανή ιστοσελίδα makfax διέρρευσε ένα κοινοτικό non paper στο οποίο επισημαίνεται ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την έναρξη ενταξιακών συνομιλιών και ότι πρέπει να υπάρξει ουσιαστικότερη εφαρμογή των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων πριν συμβεί κάτι τέτοιο.

Υπάρχουν σφοδρές αντιρρήσεις από την πλευρά της Γαλλίας και της Ολλανδίας, φαίνεται όμως ότι το Βερολίνο κινείται σε διαφορετική γραμμή.

Ωστόσο, πολλοί στρέφουν την προσοχή τους στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στις 11-12 Ιουλίου.

Εφόσον υπάρχει συμφωνία στο ονοματολογικό και η ΠΓΔΜ παράσχει τις απαραίτητες εγγυήσεις για συνταγματική αναθεώρηση, τότε εκεί θα μπορούσε να δοθεί πρόσκληση ένταξης αλλά υπό όρους.