Τα λευκά μάρμαρα του Ταζ Μαχάλ, ενός από τα πιο τουριστικά αξιοθέατα της Ινδίας, χρωματίζονται σταδιακά κίτρινα και πράσινα καθώς το μαυσωλείο του 17ου αιώνα φαίνεται ότι πέφτει και αυτό θύμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της όγδοης πιο μολυσμένης πόλης του κόσμου.

Το Ταζ Μαχάλ περιβάλλεται από έναν ποταμό γεμάτο με σκουπίδια και λύματα και συχνά περικλείεται σε σκόνη και καπνό που εκλύονται από τις καπνοδόχους και τα οχήματα στην πόλη Άγκρα. Μικροσκοπικά έντομα από τον ποταμό Γιαμούνα, στον οποίο χύνονται τα αστικά λύμματα, σκαρφαλώνουν στο κτίριο και με τα περιττώματά τους λερώνουν ακόμη περισσότερο τα μάρμαρα, όπως εξήγησε ένας δικηγόρος, ειδικός σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ινδίας.

Το δικαστήριο επέκρινε την κυβέρνηση επειδή δεν κάνει αρκετά για τη διαφύλαξη του μνημείου. Το Ταζ Μαχάλ χτίστηκε από τον αυτοκράτορα των Μογγόλων Σαχ Τζαχάν ως μαυσωλείο για την αγαπημένη σύζυγό του, τη Μουμτάζ Μαχάλ.

«Αν οι Ινδοί επιστήμονες (και οι συντηρητές) δεν μπορούν να το κάνουν, θα πρέπει να είναι σε θέση να επικοινωνήσουν με ξένους ειδικούς ή συντηρητές, εκείνους που μπορούν να έρθουν και θα χαρούν να βοηθήσουν», εξήγησε ο δικηγόρος Μ.Σ. Μέχτα, ο οποίος αγωνίζεται εδώ και τρεις δεκαετίες για να σώσει το μνημείο από τη ρύπανση.

Οι συντηρητές χρησιμοποιούν ένα είδος πηλού για να καθαρίσουν τα μάρμαρα. Το υλικό αυτό απομακρύνει τους ρύπους από την επιφάνεια και κατόπιν μπορεί να ξεπλυθεί με νερό.

Οι ακτιβιστές ανησυχούν επίσης ότι η υποχώρηση του υδροφόρου ορίζοντα στην Άγκρα μπορεί να αποδυναμώσει τα ξύλινα θεμέλια του κτίσματος. Ανησυχία προκαλούν επίσης οι μποτιλιαρισμένοι δρόμοι και η συνεχιζόμενη οικοδόμηση γύρω από το μνημείο, ενώ στην πίσω πλευρά του μαυσωλείου, πλαστικές σακούλες και σκουπίδια συσσωρεύονται στην όχθη του ποταμού.