Γύρω γύρω όλοι και στη μέση οι εκλογές διά των συντάξεων, είναι το σκηνικό που διαμορφώνεται στην Κουμουνδούρου και την κυβέρνηση, η οποία επισήμως διαβεβαιώνει ότι οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας, αδυνατεί όμως την ίδια ώρα να τερματίσει τα σενάρια πρόωρων εκλογών που εκκινούν από την προνομοθετημένη μείωση των συντάξεων από 1/1/2019.

Το ψαλίδι στις συντάξεις τρομάζει κατ’ αρχάς τους βουλευτές, οι οποίοι έχουν εκφράσει την ανησυχία και την αγωνία τους για την επίπτωση που θα έχει ένα τέτοιο μέτρο στις εκλογές. Κάποιοι (κοντά στο προεδρικό περιβάλλον) το έθεσαν κεκλεισμένων των θυρών. Αλλοι, όπως ο Νίκος Φίλης, εξέφρασαν φωναχτά την αγωνία τους απαιτώντας τώρα από την κυβέρνηση, και ειδικά το οικονομικό επιτελείο, να ανοίξει τη συζήτηση της επαναδιαπραγμάτευσης των προνομοθετημένων δεσμεύσεων για ψαλίδι σε συντάξεις και αφορολόγητο κατά το 2019 και 2020 αντίστοιχα, εφόσον υπάρχουν υπερπλεονάσματα.

Απέναντι στην άποψη Φίλη όμως, ο οποίος έχει τη δυσκολία να συναντά ψηφοφόρους και να απαντά στα αγωνιώδη ερωτήματά τους για τις συντάξεις, στάθηκαν ο Νίκος Βούτσης (εκλέγεται επίσης στην Α’ Αθήνας, όπως και ο Φίλης) και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος έχει επίσης τη δυσκολία να συναντά τους εκπροσώπους των δανειστών, να βάζει στο ζύγι κάθε κουβέντα περί χαλάρωσης μετά τις 20 Αυγούστου και να διαπραγματεύεται μαζί τους.

Κι όμως, αυτή η κουβέντα που δεν έχει τέλος μοιάζει να πυροδοτήθηκε από τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος δύο φορές στο Μαξίμου ενώπιον υψηλών προσκεκλημένων (Γιούνκερ – Γκουρία) υποστήριξε ότι μετά την έξοδο από το Μνημόνιο και με την εικόνα που έχει η οικονομία χρειάζεται αφαίρεση και όχι πρόσθεση μέτρων λιτότητας. Από εκείνο το σημείο και μετά άρχισαν όλοι να ζητούν, να προβλέπουν ή να εκτιμούν ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο δεν πρέπει να μειωθούν οι συντάξεις από την αρχή του νέου έτους, με μπροστάρη τον Φίλη.

Ψάχνει διέξοδο από το κούρεμα

Ο Αλέξης Τσίπρας επιμένει ότι τώρα είναι η ώρα να γίνουν όλα σύντομα για να κλείσει η αξιολόγηση, όσο για μετά τον Αύγουστο κλείνει το μάτι για περιθώρια χειρισμών. Επιχειρεί όμως να συγκρατήσει τη συζήτηση που ξέσπασε καθώς καλείται και τις ανησυχίες των βουλευτών να διασκεδάσει, αλλά και τους δανειστές να καθησυχάσει. Ο Πρωθυπουργός έχει απόλυτη επίγνωση του πολιτικού κόστους που θα σημάνουν οι μειώσεις σε μέρος των συντάξεων. Αντίθετα με όσους υποστηρίζουν πως ό,τι νομοθετήθηκε και συμφωνήθηκε θα τηρηθεί, ο Τσίπρας μεθοδικά μελετά το ενδεχόμενο εξόδου από την παγίδα της προνομοθέτησης του ψαλιδιού που του έστησε πέρυσι το ΔΝΤ.

Αυτός είναι και ο λόγος που αφήνει να εννοηθεί ότι οι συντάξεις δεν θα μειωθούν και δεν αποδοκιμάζει τον Φίλη και όσους εκφράζουν την ανησυχία τους. Πληροφορίες θέλουν να έχει μεταφέρει στον Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ την ανησυχία του για τις επιπτώσεις που θα έχει στους συνταξιούχους μία ακόμα μείωση η οποία επιβλήθηκε ιδεοληπτικά από το ΔΝΤ και καθόλου τυχαία ο Τσίπρας συνδέει την ανάγκη αφαίρεσης μέτρων με την επίτευξη των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Αυτή θα είναι και η προϋπόθεση για την αξίωση Τσίπρα να μην επιβληθούν οι μειώσεις στις συντάξεις εφόσον η οικονομία πιάνει τους στόχους.

Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών και άλλα στελέχη φέρονται να πιστεύουν ότι η ενίσχυση των νέων ζευγαριών με μέτρα όπως η επιδότηση ενοικίου ή οι δωρεάν θέσεις για τα παιδιά των νέων σε παιδικούς σταθμούς είναι πιο λειτουργική για τη συμφωνία και πιο αποτελεσματική για την κοινωνική συνοχή απ’ ό,τι να μην κοπούν οι συντάξεις.

Στελέχη που διαφωνούν πάντως μαζί του περιμένουν από τον Πρωθυπουργό να «ρίξει ζαριά» μετά τις 20 Αυγούστου και να «ξενομοθετήσει» τις μειώσεις του 2019, ανεξαρτήτως του τι πιστεύει ο Τσακαλώτος. Προειδοποιούν μάλιστα ότι αν τελικά η κυβέρνηση δεν αποφύγει το ψαλίδι, τότε πρέπει να πάει σε κάλπες πριν από τη νέα χρονιά γιατί με κομμένες συντάξεις θα υποστεί εκλογική συντριβή. Αυτό είναι και το σημείο από το οποίο ξεκινούν οι συζητήσεις για τον χρόνο των εκλογών.

Αρκετοί εκτιμούν ότι το τέλος της τετραετίας ίσως δεν είναι η σωστότερη επιλογή, καθώς μια ήττα στις ευρωεκλογές θα σημάνει αργό θάνατο μέχρι το φθινόπωρο του 2019.

Αλλοι πιστεύουν ότι μετά την έξοδο από το Μνημόνιο μια ισχυρή παρουσία Τσίπρα στη ΔΕΘ για μικρές αλλά ρεαλιστικές διορθώσεις (συλλογικές διαπραγματεύσεις, κατώτατος μισθός) και διάσωση των συντάξεων μπορεί να αποτελέσει το ισχυρό κίνητρο για να φτάσει στην κάλπη ο κόσμος που ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ και να τον στηρίξει ξανά στη βάση μιας νέας κοινωνικής συμφωνίας που θα αρχίσει με νόμους πριν από τις εκλογές.

Σε αυτό το σταυροδρόμι όπου θα βρεθεί ο ΣΥΡΙΖΑ μετά τις 20 Αυγούστου, μια κάποια λύση θα ήταν το πάγωμα της μείωσης ως αποτέλεσμα και πάλι όμως επαναδιαπραγμάτευσης.

Σε θέσεις μάχης για τις περιφέρειες

Την ίδια ώρα, όσο κορυφώνονται τα σενάρια εκλογών τόσο εντείνεται ο προγραμματισμός στελεχών για το αν θα είναι υποψήφια και σε ποια περιφέρεια.

Μεταβλητή που έχει φέρει τα πάνω κάτω είναι η επικείμενη πρωτοβουλία για σπάσιμο των εκλογικών περιφερειών στην Αττική, που αναμένεται να έρθει στη Βουλή μέσα στον Μάιο.

Αυτό το στοιχείο έχει αποπροσανατολίσει όσους υπολόγιζαν να είναι υποψήφιοι στη Β’ Περιφέρεια της Αθήνας, όπου θα κονταροχτυπηθούν είκοσι για περίπου δέκα θέσεις. Τσακαλώτος, Παππάς, Σκουρλέτης, Κοντονής, Βασιλειάδης, Τζανακόπουλος, Πολάκης, Τόσκας, Βίτσας, Μπαλάφας, Καββαδία, Αυλωνίτου, Καφαντάρη, Κυρίτσης είναι στελέχη που πληροφορίες τα θέλουν να κατεβαίνουν στη Β’ Αθήνας (πέρα από τους ήδη εκεί εκλεγέντες).

Στην Α’ Αθήνας, αν τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ δεν φτάσουν το 28%, αναμένεται να εκλεγούν τρεις βουλευτές. Βούτσης, Φίλης εκλέχτηκαν στην πρώτη περιφέρεια, ενώ παραμένει άγνωστο αν θα «μεταφερθεί» εκεί άλλη υποψηφιότητα υπουργού, όπως επίσης και το τι θα κάνει ο Αλέξης Τσίπρας ως πρόεδρος, αφού αυτή είναι και η δική του εκλογική περιφέρεια. Πολλές από τις επιλογές πάντως θα εξαρτηθούν και από το πότε θα γίνουν οι εκλογές, καθώς αν γίνουν παράλληλα με τις αυτοδιοικητικές, τότε είναι πιθανό να ελαφρύνουν από «κορυφαία» ονόματα οι λίστες υποψηφίων, αφού κάποιοι πιθανόν να «χτυπήσουν» μεγάλους δήμους ή και περιφέρειες.

Ο Αλέξης Τσίπρας μελετά την αξιοποίηση κυβερνητικών στελεχών από τη νέα γενιά που μετέχουν ήδη στην κυβέρνηση και έχουν θετικό πρόσημο στην αξιολόγηση του έργου τους. Η δεύτερη στόχευση είναι η στήριξη υποψηφιοτήτων προερχόμενων από την Κεντροαριστερά, αφού είναι γνωστό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτει συμπαγείς δυνάμεις στην Αυτοδιοίκηση και σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί το αποτέλεσμα την επομένη των περιφερειακών εκλογών να ερμηνευτεί ως συντριπτική υποχώρηση των ποσοστών του.

Με βάση αυτόν τον διττό σχεδιασμό, έχουν ήδη αρχίσει να συζητούνται δύο ονόματα για Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Αυτά του Αλέξη Χαρίτση και της Εφης Αχτσιόγλου. Ο αναπληρωτής υπουργός που απολαμβάνει τη στήριξη και του Τσακαλώτου (στους εσωκομματικούς συσχετισμούς) έχει κερδίσει καλά σχόλια για τη δουλειά που έχει κάνει στο ΕΣΠΑ και κάποιοι εκτιμούν ότι η υποψηφιότητά του για την Αθήνα μπορεί –υπό προϋποθέσεις –να έχει καλό αποτέλεσμα.

Το δεύτερο όνομα που έχει συζητηθεί είναι της Εφης Αχτσιόγλου. Η νεαρή υπουργός, αν και έπεσε στα βαθιά, παίρνοντας την καυτή πατάτα από τα χέρια του Γιώργου Κατρούγκαλου στον προηγούμενο ανασχηματισμό, κατάφερε να κερδίσει θετικά σχόλια για τη δουλειά της λόγω της σταθερής αποκλιμάκωσης των ποσοστών ανεργίας. Λόγω καταγωγής, ενδεχομένως η υποψηφιότητα Αχτσιόγλου να είναι καταλληλότερη για τη Θεσσαλονίκη, ωστόσο υπάρχουν εισηγήσεις για στήριξη του Γιάννη Μπουτάρη αν θελήσει να είναι υποψήφιος.