Αναζήτηση
«Σε αυτή την πολύ κρίσιμη στιγμή η Ευρώπη είναι ένα» διαβεβαίωσε χθες ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν μετά τη συνάντησή του με τους ευρωπαίους ομολόγους του στο Λουξεμβούργο. Μια επίφαση ενότητας η ΕΕ, πράγματι, την επέδειξε. Οι ευρωπαίοι υπουργοί ανακοίνωσαν από κοινού πως «κατανοούν» τη στρατιωτική επιχείρηση που πραγματοποίησαν το Σάββατο ΗΠΑ, Γαλλία και Βρετανία εναντίον τριών κέντρων παραγωγής και αποθήκευσης χημικών όπλων στη Συρία, κάλεσαν τη Ρωσία, το Ιράν και την Τουρκία να τερματίσουν τις εκεί στρατιωτικές τους δραστηριότητες, απείλησαν και τον Ασαντ με νέες κυρώσεις. Με μια πιο προσεκτική ματιά ωστόσο, πρωτίστως διχόνοια έβλεπε κανείς στην Ευρώπη. Στο Λονδίνο, η Τερίζα Μέι δέχθηκε εντός του Κοινοβουλίου σφοδρότατη κριτική από τον ηγέτη των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν. Αντίστοιχα πυρά επεφύλαξαν εντός του γαλλικού Κοινοβουλίου στον πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ Δεξιά, Ακροδεξιά και ριζοσπαστική Αριστερά. Οσο για τον Εμανουέλ Μακρόν, αυτός κατάφερε να προκαλέσει με συνέντευξη που έδωσε προχθές το βράδυ την έντονη αντίδραση τόσο της Ουάσιγκτον όσο και της Αγκυρας.
Στη συνέντευξη ο γάλλος πρόεδρος υποστήριξε πως έπεισε τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε διακηρύξει πριν από την επίθεση με χημικά όπλα στη Δούμα πως θέλει να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Συρία, ότι είναι απαραίτητο να παραμείνει εκεί «σε βάθος χρόνου». Κατόπιν αυτού ο Λευκός Οίκος εξέδωσε ανακοίνωση όπου επεσήμαινε πως η αμερικανική θέση δεν έχει αλλάξει, ο Τραμπ θέλει να φύγουν οι αμερικανικές δυνάμεις το συντομότερο δυνατόν και «να συντρίψει απόλυτα το ISIS». Γαλλία και ΗΠΑ «έχουν την ίδια θέση», διαβεβαίωσε χθες ο Μακρόν προσπαθώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις. Ο γάλλος πρόεδρος ωστόσο κατάφερε να εξοργίσει και την κυβέρνηση Ερντογάν διαβεβαιώνοντας πως με τις αεροπορικές επιθέσεις στη Συρία «χωρίσαμε τους Τούρκους από τους Ρώσους».
Οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία είναι πολύ ισχυρές για να διαρραγούν από τον γάλλο πρόεδρο, ήρθε χθες η απάντηση από τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου –η Αγκυρα επιδοκίμασε το Σάββατο τις επιθέσεις, προειδοποιώντας παράλληλα για τον κίνδυνο κλιμάκωσης. «Η συριακή πολιτική της Τουρκίας δεν ευθυγραμμίζεται με καμίας άλλης χώρας» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπεκίρ Μποζντάγ.
Το γαλλικό Σύνταγμα υποχρεώνει την κυβέρνηση να δώσει εξηγήσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με την ανάληψη στρατιωτικής δράσης το αργότερο εντός τριών ημερών –εξού και η χθεσινή, θυελλώδης, κοινή συνεδρίαση Εθνοσυνέλευσης και Γερουσίας. Στην άλλη πλευρά της Μάγχης, η κυβέρνηση δεν υποχρεούται συνταγματικά να ζητήσει πράσινο φως από το Κοινοβούλιο πριν από κάποια στρατιωτική επιχείρηση. Οι δύο προκάτοχοι της Τερίζα Μέι όμως το έκαναν –η ίδια επιμένει πως δεν υπήρχε χρόνος. Αλλά ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ένας επαγγελματίας φιλειρηνιστής και θερμός θαυμαστής του Πούτιν, αξιώνει πλέον νέο νόμο που θα υποχρεώνει την κυβέρνηση να ζητεί προκαταβολικά κοινοβουλευτική έγκριση.
«Το να θεωρήσει κανείς ότι οι δυτικές επιθέσεις θα μπορούσαν να αλλάξουν τον ρου της διαμάχης είναι σαν να θεωρεί πως μπορούμε να γιατρέψουμε τον καρκίνο με ασπιρίνη»: το σχόλιο ανήκει στον Ραμπί Νάσερ, διευθυντή ενός συριακού κέντρου ερευνών με έδρα τη Βηρυτό. Οπως η πλειονότητα των σύρων αντικαθεστωτικών, σημειώνει ο ανταποκριτής της εφημερίδας «Le Monde» στη λιβανική πρωτεύουσα, έτσι και ο εξόριστος Νάσερ παρακολούθησε τους βομβαρδισμούς του Σαββάτου στη Συρία με ανάμεικτα συναισθήματα.
Ο Νάσερ εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι οι αμερικανικοί, γαλλικοί και βρετανικοί πύραυλοι επαναβεβαίωσαν την απαγόρευση της χρήσης χημικών όπλων· αλλά «το 95% και πλέον των σύρων αμάχων που έχουν χάσει τη ζωή τους στον πόλεμο σκοτώθηκε από συμβατικά όπλα» υπενθυμίζει. Ακόμα και αν υποθέσει κανείς ότι οι χημικές δυνατότητες των κυβερνητικών δυνάμεων επλήγησαν σημαντικά ή ότι η επέμβαση των δυτικών συμμάχων θα αποθαρρύνει οποιαδήποτε νέα χρήση χημικών όπλων, «ο συσχετισμός των δυνάμεων παραμένει μαζικά υπέρ του καθεστώτος και των συμμάχων του», Ρωσίας και Ιράν. «Θα προτιμούσαμε να είχαν επεκταθεί οι επιθέσεις σε ιρανικές στρατιωτικές βάσεις ή σε σύμβολα του καθεστώτος» λέει ο Αμπντούλ Αχάντ Αστέφο, μέλος της Επιτροπής διαπραγματεύσεων, του διπλωματικού βραχίονα της συριακής αντιπολίτευσης. Χριστιανός το δόγμα, ο Αστέφο θέλει πάντως να πιστεύει πως η αντίδραση του Σαββάτου σηματοδοτεί την επιστροφή των δυτικών δυνάμεων στο συριακό διπλωματικό παιχνίδι. Αυτό φιλοδοξούν πράγματι Ουάσιγκτον, Παρίσι και Λονδίνο, που κατέθεσαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ νέο σχέδιο απόφασης.
Το κείμενο αξιώνει μια βιώσιμη εκεχειρία, έναν ανεξάρτητο μηχανισμό έρευνας και απόδοσης ευθυνών σε περίπτωση χημικής επίθεσης, καθώς και να δεσμευθούν «καλόπιστα, εποικοδομητικά και άνευ όρων» οι συριακές αρχές σε «διασυριακές διαπραγματεύσεις». Να συναινέσουν δηλαδή σε μια νιοστή επανάληψη των διαπραγματεύσεων της Γενεύης, υπό την αιγίδα του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ, Σταφάν ντε Μιστούρα.
Και η νέα δυτική κινητοποίηση όμως κινδυνεύει να προσκρούσει σε ένα βέτο της Μόσχας. Και γενικότερα στον έλεγχο που ασκούν Ρώσοι, Ιρανοί αλλά και Τούρκοι στις συριακές υποθέσεις. «Οι πραγματικές διαπραγματεύσεις διεξάγονται ανάμεσα στις τρεις αυτές χώρες, που είναι εγγυήτριες της διαδικασίας της Αστάνα» επισημαίνει ο Ράμπι Νάσερ, αναφερόμενος στις συζητήσεις που πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα της Μόσχας στην πρωτεύουσα του Καζακστάν. «Ο Ντε Μιστούρα και η Γενεύη έχουν μπει στον πάγο» ομολογεί ο Αμπντούλ Αχάντ Αστέφο. «Η Ρωσία έχει απαγάγει την πολιτική λύση».
