Είναι μια στρατηγική επιλογή που θα συζητηθεί. Γιατί ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ δήλωσε και ο ίδιος θύμα της Cambridge Analytica ενώπιον του Κογκρέσου χθες, δεύτερη ημέρα της ακρόασής του για το σκάνδαλο της χειραγώγησης 87 εκατομμυρίων λογαριασμών από τη βρετανική εταιρεία πολιτικών συμβούλων. Ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Facebook υποστήριξε ότι ανάμεσα στα εκατομμύρια των λογαριασμών που χειραγωγήθηκαν ήταν και ο δικός του. Αρνήθηκε ωστόσο ότι οι χρήστες δεν έχουν επαρκή έλεγχο επί των δεδομένων τους στην πλατφόρμα.

«Κάθε φορά που κάποιος επιλέγει να κοινοποιήσει κάτι στο Facebook… γίνεται ένας έλεγχος. Ακριβώς εκείνη τη στιγμή. Δεν θάβεται κάπου στις ρυθμίσεις, αλλά είναι ακριβώς εκεί» είπε ο 33χρονος δισεκατομμυριούχος κατά την ακρόασή του, χωρίς να εξηγήσει πάντως πώς είναι δυνατόν κάποιος που δηλώνει απροστάτευτος απέναντι στη χειραγώγηση να υποστηρίζει συγχρόνως ότι θα προστατεύσει όλους τους υπόλοιπους χρήστες και τα δεδομένα τους. Αναλυτές επισημαίνουν ότι αυτό το γεγονός καταδεικνύει τη δυσκολία που θα έχει η δημοφιλής πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης να πείσει ότι οι χρήστες μπορούν να διαφυλάξουν τα δεδομένα τους μόνοι τους, αν διαχειριστούν προσεκτικά τις προσωπικές ρυθμίσεις τους και ότι δεν είναι απαραίτητος κάποιος νόμος που θα αφορά τη χρήση των δεδομένων.

«Πώς μπορούν οι καταναλωτές να έχουν τον έλεγχο των δεδομένων όταν το Facebook δεν έχει τον έλεγχο των δεδομένων;» διερωτήθηκε ο Δημοκρατικός βουλευτής Φρανκ Παλόουν στην αρχή της ακρόασης. Ο Ζάκερμπεργκ ωστόσο επέμενε. Υπερασπίστηκε κατ’ επανάληψη την πρακτική που ακολουθεί η εταιρεία του, λέγοντας ότι οι χρήστες έχουν τον έλεγχο των δικών τους δεδομένων και αποφασίζουν μόνοι τους τι θα μοιραστούν. Αλλά όταν ρωτήθηκε αν τα δικά του δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν αθέμιτα, απάντησε μονολεκτικά: «Ναι». Δεν έδωσε περισσότερες διευκρινίσεις. Οπως δεν αναφέρθηκε σε περισσότερες λεπτομέρειες όταν απάντησε ότι είναι «αναπόφευκτη» η υιοθέτηση κάποιου ρυθμιστικού πλαισίου.

Τα μέλη της επιτροπής δεν έκρυψαν την ενόχλησή τους για τα μόλις τέσσερα λεπτά που είχαν στη διάθεσή τους για να θέσουν τις ερωτήσεις τους και να πάρουν τις απαντήσεις. «Δεν μπορώ να σας επιτρέψω να κωλυσιεργείτε τώρα» είπε κάποια στιγμή η Ρεπουμπλικανή Μάρσα Μπλάκμπερν, που τον διέκοψε αρκετές φορές. Πάνω σε αυτόν ακριβώς τον περιορισμό πάτησε ο Ζέφιρ Τίτσαουτ, ακαδημαϊκός με περγαμηνές πολιτικού ακτιβισμού, για να γράψει στον «Γκάρντιαν» ότι η ακρόαση του Μαρκ Ζάκερμπεργκ δεν ήταν παρά ένα σόου που υποδύθηκε την ακρόαση χωρίς να είναι ακρόαση κι ότι ήταν ένα σόου σχεδιασμένο να αποπροσανατολίσει και να μπερδέψει. «Το κάθε μέλος των δύο επιτροπών, Εμπορίου και Νομικών Υποθέσεων, είχε λιγότερα από πέντε λεπτά στη διάθεσή του για να θέσει τα ερωτήματά του», γράφει ο Τίτσαουτ. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρχε χρόνος για διευκρινιστικές ερωτήσεις και επομένως υπήρχαν ελάχιστες πιθανότητες να αποκαλυφθεί κάτι.

«Συγκρίνετε την ακρόαση του Ζάκερμπεργκ με αυτήν του Μπιλ Γκέιτς της Microsoft, ο οποίος κατέθετε επί ολόκληρες ημέρες» σημειώνει ο αμερικανός καθηγητής. Η χειρότερη στιγμή της ακρόασης, προσθέτει ο ίδιος, ήταν όταν ο Ζάκερμπεργκ ρωτήθηκε εάν θα υποστήριζε έναν νόμο ρυθμιστικό για το Facebook. Θέτοντας όμως αυτό το ερώτημα, τα μέλη της επιτροπής εξύψωσαν τον Ζάκερμπεργκ σε ίσο τους. Του προσέδωσαν ένα ειδικό βάρος που δεν θα έπρεπε να έχει. Το Κογκρέσο, σύμφωνα με τον Τίτσαουτ, θα έπρεπε να μεταχειριστεί τον ισχυρό άνδρα του Facebook ως κίνδυνο για τη δημοκρατία. Και όχι να του προσφέρεται χρόνος για να μιλήσει για την αποστολή του, τη φιλοσοφία του και τις πεποιθήσεις του.