«Είχατε δει όλα αυτά τα χρόνια μετά την κρίση των Ιμίων, το 1996, παρόμοια επεισόδια στην περιοχή;». Με αυτά τα λόγια σχολιάζει έμπειρος στρατιωτικός το περιστατικό στα Ιμια την περασμένη Δευτέρα, θέλοντας να δείξει πως πλέον έχουμε χειροπιαστά δείγματα για την αύξηση των προκλήσεων από την πλευρά της Τουρκίας.

Η άποψη αυτή πιστοποιείται άλλωστε και από τα στοιχεία του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμυνας, τα οποία δείχνουν πως οι παραβιάσεις των χωρικών υδάτων μας από τουρκικά σκάφη αλλά και του εθνικού εναέριου χώρου της Ελλάδας από τουρκικά μαχητικά έχουν χτυπήσει «κόκκινο» το τελευταίο διάστημα. Τον Ιανουάριο, για παράδειγμα, σημειώθηκε ρεκόρ παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου μας από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη: καταγράφηκαν 353, αριθμός σχεδόν τριπλάσιος σε σύγκριση με αυτόν του περσινού Ιανουαρίου. Τότε είχαμε μόλις 133 παραβιάσεις στο Αιγαίο, ενώ αισθητά λιγότερες ήταν τον Ιανουάριο του 2016 (83).

Κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας δείχνουν και τα ετήσια στοιχεία, καθώς το 2017 οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου μας διπλασιάστηκαν: από 1.671 το 2016, έφτασαν τα 3.317. Αλλά και στις παραβιάσεις των χωρικών μας υδάτων παρατηρείται μεγάλη αύξηση. Από 299 το 2015, ανέβηκαν σε 414 το 2016 και το 2017 ήταν 6,6 φορές περισσότερες και έφτασαν τις 1.998. Αν πάμε μάλιστα ακόμη πιο πίσω, θα παρατηρήσουμε ότι το 2010 οι παραβιάσεις των χωρικών υδάτων στης Ελλάδας από τουρκικά σκάφη ήταν 133 και το 2009 μόλις 90.

Γιατί όμως παρατηρείται τώρα κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων με περιστατικά σαν αυτό στα Ιμια; Ανθρωποι με γνώση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και της γεωπολιτικής σκακιέρας στην περιοχή εξηγούν πως η αύξηση της έντασης οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, αλλά κυρίως στην αντίδραση της Τουρκίας για τον ενεργειακό ρόλο που επιχειρεί να αναλάβει η Κύπρος στη Μεσόγειο. Ενας λόγος είναι ότι ο Ερντογάν θέλει να προσεταιριστεί τους εθνικιστές για να παραμείνει πρόεδρος στην Τουρκία και να εξασφαλίσει ακόμα και την ίδια του την ύπαρξη επισημαίνει ο δρ Γεωπολιτικής, καθηγητής Γεωστρατηγικής στη Σχολή Εθνικής Αμυνας Γιώργος Φίλης.

Η γεώτρηση

Ομως αυτός δεν είναι ο πρωτεύων λόγος για την κορύφωση των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας, λέει. Ο σοβαρότερος συνδέεται με τη γεώτρηση της Κύπρου για το φυσικό αέριο. «Οι Τούρκοι θεωρούν ότι αν δεν αντιδράσουν στην Κύπρο θα βρεθούν με την πλάτη στον τοίχο. Διότι η Κύπρος θα μετατραπεί σε χώρα με κομβικό ρόλο για την περιοχή. Συνεπώς επιδιώκουν να σταματήσουν την Κύπρο σε ό,τι κάνει στον ενεργειακό τομέα, αλλά παράλληλα θέλουν να τρομοκρατήσουν και συνακόλουθα να αποτρέψουν την Ελλάδα να πράξει τα δέοντα για την προστασία της Κύπρου. Γι’ αυτό έχουμε αυτές τις προκλητικές ενέργειες –όπως αυτή στα Ιμια που ήταν τραμπουκισμός, πειρατεία. Δεν θέλουν πολεμικό επεισόδιο. Θέλουν να εκφοβίσουν την Ελλάδα».

Επιπλέον, η κατακόρυφη αύξηση των παραβιάσεων από τους Τούρκους, τόσο από αέρος όσο και από θαλάσσης στο Αιγαίο, οφείλεται και στον μεγαλοϊδεατισμό της Τουρκίας κατά τον Γιώργο Φίλη. «Θεωρούν ότι η χώρα τους πρέπει να συνδιαλέγεται με μεγάλες χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία». Και με τέτοια ιδεολογία εύκολα προχωρούν σε αμφισβήτηση του εναέριου και θαλάσσιου χώρου της Ελλάδας, προσθέτει.

Απειλές

Ταυτόχρονα, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται και ποιοτική αναβάθμιση των τουρκικών προκλήσεων σημειώνουν στρατιωτικές πηγές. Η Τουρκία έχει σκληρύνει τη ρητορική της απέναντι στην Ελλάδα. Ενδεικτικές είναι οι συνεχείς εμπρηστικές δηλώσεις αξιωματούχων, οι οποίες πρόσφατα έφτασαν στο ανώτατο επίπεδο μετά την απειλή που εκτόξευσε ο Ερντογάν «να μην κάνουν το λάθος βήμα όσοι ξεπερνούν τα όρια στην Κύπρο και το Αιγαίο».

Αναβαθμισμένοι είναι όμως και οι τουρκικοί ισχυρισμοί. «Μέχρι πρότινος το πρόβλημα των Τούρκων ήταν το θέμα της επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 μίλια και του εθνικού μας εναέριου χώρου» λέει ο δρ Γεωπολιτικής. «Ομως τελευταία υποστηρίζουν ότι οι Ελληνες έχουν καταλάβει νησιά. Και θα πρέπει να αντιληφθούμε πως θα ήταν επικίνδυνο να εκληφθεί από την Ελλάδα πως αυτός ο ισχυρισμός τους προορίζεται για εσωτερική κατανάλωση. Η νέα γενιά στην Τουρκία θα μεγαλώσει θεωρώντας ότι οι Ελληνες βρίσκονται σε εδάφη τους» συμπληρώνει.

Η Κύπρος αποκλεισμένη

Υπό ναυτικό και διπλωματικό αποκλεισμό συνεχίζουν να βρίσκονται εδώ και μία εβδομάδα το Οικόπεδο 3 στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και η ίδια η Κυπριακή Δημοκρατία. Οι τουρκικές φρεγάτες δεν αφήνουν τίποτα να κινηθεί στην περιοχή όπου έχουν βρεθεί πλούσια κοιτάσματα φυσικού αερίου, ενώ η κυπριακή NAVTEX για ασκήσεις διάσωσης και έρευνας στην περιοχή εξαφανίστηκε από τους διεθνείς ναυτιλιακούς χάρτες. Και το σημαντικότερο, το γεωτρύπανο της Εni απειλεί να φύγει.

Η κυπριακή κυβέρνηση συνιστά ψυχραιμία και κινείται σε όλα τα επίπεδα προκειμένου να επιτύχει την απελευθέρωση του στόχου «Σουπιά» (στο Οικόπεδο 3), ώστε να μπορέσει να προχωρήσει το γεωτρύπανο της Εni, πλην όμως το μόνο που έχει καταφέρει να εξασφαλίσει μέχρι στιγμής είναι η έκφραση συμπόνιας. Χωρίς ωστόσο να υπάρχει έστω και η διάθεση να σταλεί τουλάχιστον ένα αυστηρό μήνυμα προς την Τουρκία. Αντίθετα, όλα τα μηνύματα που αποστέλλονται από διάφορες πλευρές είναι γενικόλογα κρατώντας ίσες αποστάσεις μεταξύ των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας και των νομίμων δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο ιταλικός Τύπος, πάντως, εξαπέλυσε χθες οξύτατη επίθεση στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την τακτική που ακολουθεί στα κυπριακά θαλάσσια οικόπεδα.

Ιδιαίτερα αρνητική εντύπωση προκαλεί η όλη προσέγγιση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ νίπτει τας χείρας του αρνούμενος ακόμα και να σταθεί υποστηρικτικά σε μια σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών η οποία εμφανώς παραβιάζεται. Αξιοσημείωτο επίσης είναι και το γεγονός ότι μέσα από τις τοποθετήσεις Ουάσιγκτον και Μόσχας στέλνονται και μηνύματα σε σχέση με το Κυπριακό, υπενθυμίζοντας στη Λευκωσία πως πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων στον φυσικό πλούτο. Ακόμα και η Ευρωπαϊκή Ενωση, διά του Γιούνκερ, κρατεί ίσες αποστάσεις ανάμεσα σ’ ένα κράτος – μέλος της (που είναι η Κύπρος) και στην Τουρκία η οποία δεν αναγνωρίζει την Κύπρο. Οι μόνοι που εμφανίζονται να έχουν έντονο ενδιαφέρον είναι οι Ισραηλινοί οι οποίοι αποστέλλουν καθημερινώς τα κατασκοπευτικά τους αεροπλάνα παρακολουθώντας και καταγράφοντας όλες τις κινήσεις πλοίων (και αεροσκαφών) στην περιοχή.

Στο γεωτρύπανο «Saipem 12000» προχώρησαν σε αντικατάσταση σημαντικού μέρους του προσωπικού όπως ήταν προγραμματισμένο να γίνει ακόμη και αν προχωρούσε η γεώτρηση, με πτήσεις από το αεροδρόμιο της Λάρνακας. Καμιά εξέλιξη στα όρια του Τεμαχίου 3 όπου από τη δυτική πλευρά παραμένει σταθερό το «Saipem 12000» με την πλώρη να βλέπει πάντα τη «Σουπιά», αλλά και με τα τουρκικά πολεμικά να συνεχίζουν να εκτρέπουν κάθε πλοίο που διέρχεται από την περιοχή.

Ερχεται η ExxonMobil

Η μόνη ίσως θετική κίνηση είναι ότι ο αμερικανικός κολοσσός ExxonMobil, που σε κοινοπραξία με την Qatar Petroleum έχει τα δικαιώματα για το Τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ, όχι μόνο δεν έχει επηρεαστεί από τις τουρκικές προκλήσεις αλλά και έχει επιβεβαιώσει ότι στο τέλος του μήνα, σύμφωνα και με τον προγραμματισμό της, θα φέρει στην Κύπρο δύο ερευνητικά εξειδικευμένα πλοία που μεταφέρουν και υποβρύχια ρομπότ για να διεξαγάγουν υποθαλάσσιες έρευνες ώστε να καθορίσουν τα ακριβή σημεία των δύο γεωτρήσεων που θα ξεκινήσουν αμέσως μετά το καλοκαίρι.

Τελευταία Νέα