Η επόμενη ημέρα στη Γαλλία

Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ε’ Γαλλικής Δημοκρατίας, ένας άνθρωπος άγνωστος στο ευρύ κοινό μέχρι πριν από τρία χρόνια, που δεν ανήκει σε κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας, δανείζεται όμως ιδέες και από τα δύο υπό το σύνθημα «και αριστερά και δεξιά», κατάφερε να έρθει πρώτος στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών: ο κεντρώος, φιλευρωπαίος Εμανουέλ Μακρόν απέσπασε χθες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, 23,9% των ψήφων. Και έχει λόγους να ελπίζει πως θα γίνει στις 7 Μαΐου, στα 39 του χρόνια, ο νεότερος πρόεδρος στα χρονικά της Γαλλίας. «Κομίζω στον δεύτερο γύρο, στο όνομά σας, την απαίτηση της αισιοδοξίας και τον δρόμο της ελπίδας που επιθυμούμε για τη χώρα μας και για την Ευρώπη» δήλωσε αργά χθες το βράδυ ενώπιον χιλιάδων ενθουσιασμένων οπαδών του.

ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ στην ιστορία της Ε’ Γαλλικής Δημοκρατίας, η Ακροδεξιά κατάφερε να ξεπεράσει το 20% στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Η Μαρίν Λεπέν ήρθε, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, δεύτερη, με 21,7%, ενώ οι δημοσκοπήσεις την ήθελαν επί μήνες, και μέχρι πρόσφατα, πρώτη, με ποσοστό αρκετά υψηλότερο, γύρω στο 25%. Κατάφερε όμως να αυξήσει τους ψηφοφόρους της από 6,4 εκατομμύρια στον πρώτο προεδρικό γύρο του 2012 σε περίπου 7,7 εκατομμύρια χθες.

Και αυτή η πρόκριση, έγραφε χθες το βράδυ ο Νικολά Σαπουί στη «Μοντ», δεν έχει καν την πικρή γεύση της δυσάρεστης έκπληξης, όπως η πρόκριση του πατέρα της Ζαν-Μαρί Λεπέν το 2002 –με 4,8 εκατομμύρια ψήφους τότε. Μόνο μια πικρή επίγευση ενός συναισθήματος déjà vu. Και έναν φόβο πως η επόμενη φορά, η επόμενη προσπάθεια της Λεπέν, θα είναι και η «καλή». Επεισόδια σημειώθηκαν χθες το βράδυ ανάμεσα σε νεαρούς αντιφασίστες, που είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία της Βαστίλλης, και στην αστυνομία. «Το πρώτο βήμα που πρέπει να οδηγήσει τους Γάλλους στο Ελιζέ έγινε… Είναι καιρός να απελευθερωθεί ο γαλλικός λαός από τις αλαζονικές ελίτ που θέλουν να του υπαγορεύσουν τη συμπεριφορά του» διακήρυξε η ίδια η Λεπέν.

Οι πρώτες δημοσκοπήσεις, πάντως, που είδαν το φως της δημοσιότητας χθες το βράδυ για τον δεύτερο προεδρικό γύρο θέλουν τον Εμανουέλ Μακρόν να κερδίζει τη μονομαχία με 64%-36% (σύμφωνα με το Ινστιτούτο Harris Interactive) ή με 62%-38% (σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ipsos Sopra-Steria).

Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ε’ Γαλλικής Δημοκρατίας, τα δύο μεγάλα κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία από το 1958 «κατάφεραν» (με την πλέον ειρωνική χρήση του όρου) να συγκεντρώσουν στον πρώτο προεδρικό γύρο ποσοστό μικρότερο του 30% –έναντι 55,81% το 2012, 57,05% το 2007 και 36,06% το 2002. Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών Φρανσουά Φιγιόν γίνεται ο πρώτος υποψήφιος της Δεξιάς που μένει εκτός δεύτερου γύρου: αποσπά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ένα 20% της ψήφου, έναντι 30% που συγκέντρωνε στην πρόθεση ψήφου αμέσως μετά τον θρίαμβό του στην primaire της Δεξιάς τον Νοέμβριο. Πληρώνει τα σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν στο μεσοδιάστημα για τις αργομισθίες της συζύγου και των παιδιών του και η επιμονή του να παραμείνει στην κούρσα παρ’ όλα αυτά απειλεί να βυθίσει τώρα τη γαλλική Δεξιά σε μια κρίση που υπέβοσκε χρόνια, αλλά πάντα αναβαλλόταν χάρη στις νίκες του κόμματος στις ενδιάμεσες εκλογές.

Αγαπητοί μου συμπατριώτες, παρ’ όλες τις προσπάθειές μου, την αποφασιστικότητά μου, δεν κατάφερα να σας πείσω» δήλωσε χθες το βράδυ. «Τα εμπόδια που τέθηκαν στον δρόμο μου ήταν υπερβολικά πολλά, υπερβολικά βίαια. Αναλαμβάνω την ευθύνη, αυτή η ήττα είναι δική μου» πρόσθεσε προτού ξεκαθαρίσει τη θέση του: «Ο εξτρεμισμός δεν μπορεί παρά να φέρει δυστυχίες και διχασμούς στη Γαλλία. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή παρά να ψηφίσουμε εναντίον της Ακροδεξιάς. Θα ψηφίσω υπέρ του Εμανουέλ Μακρόν».

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα που πριν από πέντε χρόνια πανηγύριζε την εκλογή του Φρανσουά Ολάντ στη γαλλική προεδρία, έχει βυθιστεί σε βαθύτατη υπαρξιακή κρίση: ο επίσημος υποψήφιός του, ο άλλοτε αντάρτης Μπενουά Αμόν έμεινε στην πέμπτη θέση με ένα ταπεινωτικό 6,3%. Η γαλλική σοσιαλδημοκρατική Αριστερά αποδεκατίστηκε, οι ψήφοι της έφυγαν άλλοι προς τη Ριζοσπαστική Αριστερά και άλλοι προς τον σοσιαλφιλελευθερισμό.

Ο υποψήφιος της πρώτης Ζαν-Λικ Μελανσόν απέσπασε χθες 19,2%, ποσοστό απογοητευτικό για τον ίδιο αφού τις τελευταίες εβδομάδες είχε πιστέψει πως θα προκρινόταν στον δεύτερο γύρο, αλλά παρά ταύτα συνιστά «ένα εκλογικό ανδραγάθημα» –όπως σημείωνε η «Μοντ»: «Κέρδισε τον πρώτο γύρο μιας μάχης που μόλις αρχίζει: της μάχης για την ηγεσία της Αριστεράς. Οι κοινοβουλευτικές εκλογές θα μας πουν τον Ιούνιο αν για το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι ένα ατύχημα ή μια πολιτική περιθωριοποίηση μακράς διαρκείας». «Η Αριστερά δεν είναι νεκρή. Αυτή η βραδιά είναι επώδυνη, το αύριο θα είναι γόνιμο. Δεν σας το υπόσχομαι, σας το ζητώ. Αλλά πριν από αυτό, πρέπει να σταθούμε στο ύψος της στιγμής. Σας καλώ λοιπόν να νικήσουμε όσο πιο δυνατά γίνεται το Εθνικό Μέτωπο, να νικήσουμε την Ακροδεξιά ψηφίζοντας τον Εμανουέλ Μακρόν, παρότι αυτός δεν ανήκει στην Αριστερά και δεν έχει σκοπό να την εκπροσωπήσει αύριο» δήλωσε χθες, πρώτος μεταξύ των υποψηφίων, ο Μπενουά Αμόν.

Παίρνοντας αργότερα τον λόγο, ο Ζαν-Λικ Μελανσόν δεν έδωσε κατευθυντήρια γραμμή για τον δεύτερο γύρο, επιφυλάχθηκε να διαβουλευτεί πρώτα με τη βάση των ψηφοφόρων του. Το «ρεπουμπλικανικό μέτωπο» της Γαλλίας εντούτοις έδειξε πως διαθέτει γρήγορα αντανακλαστικά. Από τον πρωθυπουργό Μπερνάρ Καζνέβ και τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης Στεφάν Λε Φολ, μέχρι τους Οικολόγους και τον εθνικό γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Πιερ Λοράν, στην Αριστερά, και από τους πρώην πρωθυπουργούς της Γαλλίας Αλέν Ζιπέ και Ζαν-Πιερ Ραφαρέν, μέχρι τους φιγιονικούς Φρανσουά Μπαρουάν και Λικ Σατέλ, στη Δεξιά, δεκάδες ηχηρές φωνές απηύθυναν ήδη, από χθες το βράδυ, έκκληση στους Γάλλους να κλείσουν στις 7 Μαΐου τον δρόμο στη Μαρίν Λεπέν, να ψηφίσουν Μακρόν.

Από όλους τους εκπροσώπους της Δεξιάς που εκφράστηκαν, μόνο ένας, ο Λοράν Βοκιέζ, προτίμησε να μη δώσει κατευθυντήρια γραμμή στους ψηφοφόρους. Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί επιφυλάχθηκε να μιλήσει σε μετέπειτα στάδιο. Το ίδιο και ο νυν πρόεδρος της χώρας Φρανσουά Ολάντ. Το Ελιζέ πάντως έσπευσε να ανακοινώσει πως ο Ολάντ τηλεφώνησε στον Εμανουέλ Μακρόν από τις 8.15 μ.μ., ένα τέταρτο αφότου έκλεισαν οι κάλπες, προκειμένου να τον συγχαρεί.