H απόσταση που χωρίζει τις δυο πλευρές, ΔΝΤ και ευρωζώνη, στο θέμα του ελληνικού χρέους είναι μεγάλη. Τόσο, που κανένας δεν προβλέπει ότι θα κλείσει εντελώς ώς το Eurogroup της Τρίτης. Ισως γι’ αυτό η Κριστίν Λαγκάρντ δεν έκλεισε, από την πλευρά της, εισιτήριο για τις Βρυξέλλες και το ΔΝΤ θα εκπροσωπήσει ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού του τμήματος Πολ Τόμσεν.

Παρ’ όλα αυτά, οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται σε εντατικό ρυθμό και σε όλα τα επίπεδα, από το τεχνικό (ένα σχεδόν μυστικό EuroWorking Group έγινε την Τετάρτη) ώς το υψηλό πολιτικό (στο πλαίσιο της Συνόδου του G7 στο Σεντάι της Ιαπωνίας). Επιδίωξη είναι να φτάσει η ευρωζώνη σε μια απόφαση για το ελληνικό χρέος, που θα αποτελεί τουλάχιστον μια καλή βάση για το ΔΝΤ, θα του επιτρέψει να δώσει ένα νεύμα συναίνεσης στην εκταμίευση της δόσης και θα αφήσει τον δρόμο ανοιχτό για περαιτέρω διαπραγματεύσεις για το χρέος στο μέλλον. «Το θέμα δεν θα λήξει στο Eurogroup» εκτιμά υψηλόβαθμος οικονομικός παράγοντας. «Η Ελλάδα θα πάρει μια ισχυρή δήλωση για το χρέος, αλλά όχι πολύ περισσότερα προς το παρόν».

Στην πραγματικότητα, αυτό που θα πάρει η Ελλάδα για το χρέος θα είναι ό,τι δεν χρειάζεται επικύρωση από εθνικά Κοινοβούλια, λέει πηγή που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις. Κι αυτό γιατί ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε –και όχι μόνο –δεν είναι διατεθειμένος να υποβάλει προς ψήφιση στο Κοινοβούλιό του μια ρύθμιση που θα δείχνει ότι χαρίζει χρέος στην Ελλάδα και άρα επιβαρύνει με κόστος ή με ζημιές τους γερμανούς φορολογουμένους. Οχι πριν από το 2017, που έχει εκλογές.

Πολύ λίγα πράγματα δεν χρειάζονται έγκριση από τα εθνικά Κοινοβούλια. Κι αυτά σίγουρα δεν είναι αρκετά για να θεωρηθούν ελάφρυνση του χρέους, να ικανοποιήσουν το ΔΝΤ, να πείσουν τους επενδυτές ότι δεν κινδυνεύουν τα λεφτά τους και να επιτρέψουν έτσι μια άνετη επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές.

Για παράδειγμα, χωρίς κοινοβουλευτική έγκριση μπορεί να περάσει μια ανακατανομή των λήξεων των ομολόγων του ΕSM για λόγους εξομάλυνσης χωρίς επιμήκυνση. Αυτή είναι η λεγόμενη διαχείριση του χρέους, στην οποία αναφέρεται η απόφαση του προηγούμενου Eurogroup της 9ης Μαΐου ως βραχυπρόθεσμο μέτρο.

Πιθανώς θα μπορούσε να συμφωνηθεί και η εξαγορά του χρέους προς το ΔΝΤ από τα υπόλοιπα του εγκεκριμένου ποσού του τρίτου Μνημονίου (86 δισ. ευρώ) που δεν χρειάστηκε τελικά να απορροφηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Κάτι τέτοιο θα εξοικονομούσε τόκους για την Ελλάδα (το επιτόκιο του ΔΝΤ είναι υψηλότερο), αλλά θα έδινε και την εντύπωση ότι το Ταμείο αποχωρεί από το πρόγραμμα, κάτι που εξακολουθεί να αποτελεί ταμπού για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία.

Τα σημαντικά για το χρέος, όπως όλα δείχνουν, μπορούν να γίνουν μόνο σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, μετά το 2018, όταν οι γερμανικές εκλογές θα έχουν περάσει και η Ελλάδα θα έχει αποδείξει αν εφαρμόζει ή όχι με συνέπεια το πρόγραμμά της. Είναι βέβαιο ότι την όποια ρύθμιση θα συνοδεύει κάποιας μορφής αιρεσιμότητα, προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα χορηγείται η ελάφρυνση.

Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές προτάσεις, όπως έχουν διαρρεύσει μέχρι στιγμής, δείχνουν άτολμες ακόμη και για το 2018. Καμία σχέση με αυτές του ΔΝΤ.

Αλλο 5 χρόνια, άλλο 30! Για παράδειγμα, συζητείται παράταση των λήξεων για 5 μόνο χρόνια, όταν το ΔΝΤ εισηγείται 20-30 χρόνια τουλάχιστον.

Η αλήθεια είναι ότι οι προτάσεις του ΔΝΤ είναι πολύ καλές για να γίνουν αληθινές για την Ελλάδα. Οπως έγινε γνωστό χθες από τηλεγράφημα του πρακτορείου Bloomberg, το Ταμείο θέλει να αναβληθούν όλες οι πληρωμές ώς το 2040 και οι ωριμάσεις ώς το 2080. Επίσης, τα επιτόκια να φιξαριστούν στο 1,5% ώς το 2045. Αυτό δεν είναι μεν ονομαστικό κούρεμα, αλλά σίγουρα ισοδυναμεί με κάτι τέτοιο. Χωρίς ρύθμιση χρέους, το ΔΝΤ λέει ότι το ελληνικό χρέος θα φτάσει το 293,8% του ΑΕΠ το 2060, ενώ με τη ρύθμιση που προτείνει θα προσγειωθεί στο 106,1% του ΑΕΠ.

Από τα 5 χρόνια επιμήκυνσης που προβλέπει η πρόταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) στα 30 χρόνια που θέλει το ΔΝΤ υπάρχει απόσταση, αλλά το πεδίο διαβουλεύσεων είναι ανοιχτό. Μάλιστα, ο ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γερούν Ντεϊσελμπλούμ είπε χθες από το Σεντάι ότι έχουν μετριάσει τη στάση τους τόσο αυτοί που ζητούσαν μια σημαντική ελάφρυνση του χρέους εξαρχής όσο και εκείνοι που υποστήριζαν ότι δεν χρειάζεται καμία ελάφρυνση του χρέους.

Στις προτάσεις του ESM που βρίσκονται στο τραπέζι περιλαμβάνονται επίσης η εξαγορά των διμερών δανείων του πρώτου Μνημονίου από τον ίδιο καθώς και η επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους.

Είναι προφανές ότι αυτή είναι η διαπραγμάτευση στην οποία θα έπρεπε να είμαστε 100% με το ΔΝΤ, αλλά η Ελλάδα δεν μπορεί να έρθει σε ρήξη με τους βασικούς εταίρους της που είναι οι Ευρωπαίοι. Προς το παρόν, κρατιέται μακριά και ελπίζει να περάσουν όσο περισσότερες γίνεται από τις θέσεις του Ταμείου.