Εάν δεν καταλαβαίνετε τι συμβαίνει στην οικονομία της ευρωζώνης δεν είστε οι μόνοι. Τη μια μέρα ακούμε ότι υπάρχει πρόβλημα με την ανάπτυξη. Την άλλη, ότι η ανάπτυξη βρίσκεται σε καλό δρόμο. Και την τρίτη μέρα ακούμε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξετάζει το ισοδύναμο του να στείλει επιταγές σε όλους τους πολίτες της ευρωζώνης για να αυξήσει το ΑΕΠ και να ανεβάσει τον πληθωρισμό –τα επονομαζόμενα «χρήματα που πέφτουν από το ελικόπτερο».

Θα περίμενε κανείς ότι σήμερα θα υπήρχε μεγάλη ανάπτυξη σε μια οικονομία που ευνοείται από τα χαμηλά επιτόκια, από τις διεθνείς ισοτιμίες και από τη βουτιά των τιμών του πετρελαίου. Η λιτότητα δεν είναι ο ένοχος. Μπορεί η πρόωρη εξυγίανση των προϋπολογισμών να οδήγησε σε διπλή ύφεση πριν από πέντε χρόνια, αλλά από το 2015 η δημοσιονομική πολιτική είναι ουσιαστικά ουδέτερη.

Η βασική αιτία είναι ότι στην ευρωζώνη παρά την αύξηση των εισοδημάτων τα νοικοκυριά διστάζουν να καταναλώσουν. Παρά την αύξηση των κερδών οι εταιρείες δεν θέλουν να επενδύσουν και να ρισκάρουν. Ενας λόγος για αυτό είναι ότι το μέλλον δείχνει σκοτεινό. Ενας άλλος είναι ότι κατά το παρελθόν συγκεντρώθηκαν μεγάλα χρέη τα οποία πρέπει να πληρωθούν. Επιπλέον η ανεργία σε πολλές χώρες της ευρωζώνης παραμένει πολύ υψηλή.

Μια λύση είναι να παρέμβει η ΕΚΤ και να «ρίξει χρήματα από το ελικόπτερο», αν και αυτό έχει πολλές νομικές και τεχνικές δυσκολίες. Μπορεί όμως να βρεθεί μια δημοσιονομική λύση. Ενα ενισχυμένο σχέδιο, όπως το σχέδιο επενδύσεων του Γιούνκερ, μπορεί να ενεργοποιηθεί για να αντιμετωπιστεί τυχόν ύφεση. Σίγουρα υπάρχουν πολιτικές δυσκολίες για κάτι τέτοιο. Ομως η ευρωζώνη θα πρέπει να εξετάσει τις συγκεκριμένες επιλογές επειδή μπορεί κάποια από αυτές να χρειαστεί να εφαρμοστεί σύντομα.

Ο Ζαν Πιζανί – Φερί είναι καθηγητής στο Hertie School of Governance στο Βερολίνο και έχει καθήκοντα γενικού επιτρόπου χάραξης πολιτικής στη γαλλική κυβέρνηση. Είναι πρώην διευθυντής του ινστιτούτου Bruegel

Τελευταία Νέα