Διαλυτικές καταστάσεις που συνδυάστηκαν με ένα χρηματιστηριακό κραχ, προκαλεί το κυβερνητικό βέρτιγκο από τα πολλαπλά μέτωπα (Προσφυγικό, Ασφαλιστικό, Αγροτικό), τα οποία οδηγούν και σε ένα κυβερνητικό εκλογικό αλαλούμ.

Στο σκηνικό πολιτικής αβεβαιότητας που δημιουργούν οι αμφίσημες δηλώσεις υπουργών και στελεχών της κυβερνητικής πλειοψηφίας, με αποκορύφωμα τα εκλογικά σινιάλα του Πάνου Καμμένου, αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό η χθεσινή κατάρρευση του χρηματιστηριακού δείκτη, της τάξης του -7,87%, προκαλώντας μετασεισμούς μέχρι την Τεχεράνη. Ο Αλέξης Τσίπρας, εμφανώς θορυβημένος από όσα διαδραματίζονται στην Αθήνα, επιχείρησε από την ιρανική πρωτεύουσα να ανατρέψει το κλίμα και να βάλει φρένο στην εκλογολογία που έχει αποσυντονίσει την κρατική μηχανή, αδειάζοντας ουσιαστικά και τον κυβερνητικό εταίρο του.

Δηκτικός για την απόφαση Καμμένου να πυροδοτήσει τα εκλογικά σενάρια υπήρξε και ο Πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, προφανώς συντονισμένος με το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου, ενώ σε αντίστοιχο μήκος κύματος σπεύδουν να κινηθούν και άλλα στελέχη, προεξάρχοντος του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη. Από το κυβερνητικό επιτελείο είναι ιδιαίτερα επικριτικοί για τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ, τον οποίο στοχοποιούν ότι έριξε νερό στον μύλο της εκλογολογίας, σε μια στιγμή που η κυβέρνηση κινείται σε ένα δύσβατο τοπίο στο εσωτερικό, ενώ παραμένει ανοικτή η κρίσιμη αξιολόγηση από τους δανειστές.

Ο Πάνος πήρε πρωτοβουλία

Το μήνυμα είναι ότι ο υπουργός Εθνικής Αμυνας δεν λειτούργησε αυτή τη φορά ως «λαγός» της κυβέρνησης, αλλά αποφάσισε μόνος να δείξει το παραβάν της κάλπης, είτε από εσφαλμένους υπολογισμούς είτε υπηρετώντας μια προσωπική στρατηγική που εντάσσεται, ωστόσο, σε έναν γενικότερο κυβερνητικό σχεδιασμό. Κυβερνητικοί παράγοντες δεν έκρυβαν χθες την ανησυχία ότι η κυβέρνηση, με αφετηρία αντίστοιχες παρεμβάσεις, κινδυνεύει να παγιδευθεί σε ένα σκηνικό που η ίδια δημιούργησε και τροφοδότησε και μπορεί τελικά να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Το ενδεχόμενο, μάλιστα, να εγκλωβιστεί η κυβέρνηση σε έναν φαύλο κύκλο, χωρίς στηρίγματα και σχέδιο εξόδου, συνδυάστηκε με παραπομπές στο καλοκαίρι του 2011, όταν η τότε κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου πέρασε από τη φάση της εκλογολογίας σε μια σχεδόν τρίμηνη κατάσταση αστάθειας που οδήγησε τελικά στη συγκρότηση της κυβέρνησης Παπαδήμου.

Η νέα φάση εκλογολογίας, άλλωστε, είχε φουντώσει στα υπουργικά γραφεία και πριν από τη δημόσια απειλή Καμμένου, με απώτερο στόχο να διασφαλιστεί η συνοχή του κυβερνητικού συνασπισμού στη Βουλή ενόψει και των κρίσιμων ψηφοφοριών για τις ανοικτές μνημονιακές υποχρεώσεις. Κομματικά στελέχη εκτιμούν ότι το Μαξίμου επέτρεπε να εξελίσσεται στο παρασκήνιο μια συζήτηση για νέα προσφυγή στις κάλπες, εκτιμώντας ότι θα αποτρέψει τυχόν απώλειες στη Βουλή που θα καθιστούσαν μετέωρη την κυβερνητική πλειοψηφία. Κατά τις ίδιες πηγές, θύμα αυτού του κλίματος ενδέχεται να έπεσε και ο Πάνος Καμμένος, θεωρώντας ότι με τη δική του προειδοποίηση, η οποία τυπικώς είχε ως αποδέκτες τους δανειστές, έσφιγγε τα λουριά στους κυβερνητικούς βουλευτές.

Μελλοντική διαφοροποίηση;

Σε μια άλλη ανάγνωση, ωστόσο, η παρέμβαση Καμμένου θα μπορούσε να αποτελεί το πρώτο βήμα για μια μελλοντική διαφοροποίηση των ΑΝΕΛ από τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς ο υπουργός Εθνικής Αμυνας διαβλέπει αναταράξεις στη συμπόρευση με τον Αλέξη Τσίπρα. Η εκτίμηση αυτή προφανώς συνδυάζεται με τα σενάρια για ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις και νέα κυβερνητικά σχήματα λόγω της διαχειριστικής αδυναμίας του παρόντος κυβερνητικού σχηματισμού. Σε αυτή την περίπτωση, ο Πάνος Καμμένος αποφάσισε να σηκώσει το χαρτί των εκλογών για να αποτρέψει άλλες επιλογές, μπροστά σε ένα κυβερνητικό μπλακάουτ.

Η παρέμβασή του, όμως, αρκούσε για να βραχυκυκλώσει την αγορά και να κάνει ακόμη βαρύτερο το κλίμα στο κυβερνητικό στρατόπεδο.

Ο συναγερμός που σήμανε στο Μέγαρο Μαξίμου, με φόντο και την κατρακύλα του Χρηματιστηρίου, ανάγκασε τον Πρωθυπουργό να παρέμβει από την Τεχεράνη, προκειμένου να βάλει φρένο στα εκλογικά σενάρια, συνεπικουρούμενος από τον Πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος διαμήνυσε ότι «δεν είμαστε χομπίστες εκλογών» –με αποδέκτη πρωτίστως τον υπουργό Αμυνας.

Το αλαλούμ της συγκυβέρνησης

Την προειδοποίηση του Πάνου Καμμένου, πάντως, για διέξοδο μέσω της κάλπης εάν δεν υπάρξει συμφωνία με τους δανειστές, είχε φροντίσει να υιοθετήσει και ο υφυπουργός Εσωτερικών Γιάννης Μπαλάφας, ενώ το αλαλούμ συνεχίστηκε και από την εκπρόσωπο Τύπου των ΑΝΕΛ Μαρίνα Χρυσοβελώνη, η οποία –πριν φθάσουν τα νέα από την Τεχεράνη και με προφανή στόχο να στηρίξει τον Πάνο Καμμένο –επέμεινε πως «αν οι δανειστές δεν κατανοήσουν ότι θα πρέπει να είναι πιο διαλλακτικοί στις απαιτήσεις τους, έτσι ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν και οι πολίτες, και συνεχίσουν να κρατούν αυτήν τη σκληρή και άκαμπτη γραμμή, η διέξοδος ενδεχομένως να είναι η προσφυγή στις κάλπες γιατί στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα».

Συνεργάτες του υπουργού Αμυνας επεδίωξαν χθες το βράδυ να εκτονώσουν την κατάσταση, υποστηρίζοντας ότι τα εκλογικά σινιάλα προέκυψαν από μια αποσπασματική προβολή των επίμαχων δηλώσεών του, καθώς ο ίδιος τόνιζε στην απάντησή του (στη «Real») ότι εκλογές θα γίνουν το 2019 και πως η κυβέρνηση διαθέτει τη νωπή λαϊκή εντολή που χρειάζεται.

Αμηχανία και εκρήξεις από την αντιπολίτευση

Το εκλογικό σκηνικό που άρχισε να διαμορφώνει η παρέμβαση Καμμένου, ωστόσο, προκαλεί αμηχανία και εκρήξεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης – με τη ΝΔ να καταγγέλλει την κυβέρνηση για «ερασιτεχνισμό», το ΠΑΣΟΚ και Το Ποτάμι να προειδοποιούν για πλήρη κατάρρευση της εθνικής οικονομίας εάν συνεχιστεί η εκλογολογία και τον Βασίλη Λεβέντη να στοιχηματίζει ότι μέσα στους επόμενους δύο – τρεις μήνες ο Αλέξης Τσίπρας θα αναγκαστεί να αναζητήσει διέξοδο μέσω οικουμενικών κυβερνητικών σχημάτων.