Μια από τις βασικές επιδιώξεις του Αλέξη Τσίπρα όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία ήταν ο πλήρης διαχωρισμός κόμματος – κυβέρνησης. Η επιθυμία αυτή είχε στόχο την απρόσκοπτη λειτουργία του κομματικού μηχανισμού σε μια προσπάθεια να μη μολυνθεί από τη «νόσο» του κυβερνητισμού που χτυπάει συχνά τα κόμματα εξουσίας. Η απόπειρα αυτή δεν στέφθηκε με επιτυχία, οδηγώντας σε πλήρη αναδίπλωση μετά τη διάσπαση του Αυγούστου. Αμέσως μετά τη συγκρότηση της πρώτης κυβέρνησης τον Ιανουάριο, το σχέδιο αυτό τέθηκε σε εφαρμογή. Οι στενότεροι συνεργάτες του Πρωθυπουργού ανέλαβαν υπουργικά καθήκοντα, όπως και οι άσπονδοι φίλοι της εσωκομματικής μειοψηφίας. Στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, ανώτατο καθοδηγητικό όργανο του κόμματος, δεν συμμετείχαν στελέχη που κατείχαν κυβερνητική θέση ή ήταν βουλευτές.

Η μετακίνηση όμως κορυφαίων στελεχών σε υπουργικές θέσεις και βουλευτικά έδρανα είχε ως αποτέλεσμα τον παραγκωνισμό του κόμματος, που μετά τις εκλογές παρουσίαζε σημάδια αρρυθμίας στη λειτουργία του.

ΟΙ ΝΕΟΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ. Στην Κουμουνδούρου, υπό το βάρος της μακρόχρονης διαπραγμάτευσης και των κυβερνητικών ευθυνών, διαμορφώθηκαν νέοι συσχετισμοί δυνάμεων, που όπως έδειξε η μετέπειτα διάσπαση ήταν αναντίστοιχοι με τη βάση. Μόνο τυχαίο δεν θεωρείται το γεγονός πως οι αποχωρήσεις σε επίπεδο ανώτατου και μεσαίου στελεχικού δυναμικού ξεπερνούσαν το 40%, ενώ στη βάση μετά βίας προσέγγιζαν το 20%. Η εμπειρία όμως των δέκα πρώτων μηνών μόνο θετική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, γι’ αυτό και ενόψει συνεδρίου αναζητείται μια νέα στρατηγική για τη δομή και τη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ με κύριο άξονα τη διεύρυνσή του.

Η διάσπαση του καλοκαιριού έφερε νέες ανακατατάξεις στο εσωκομματικό πεδίο. Η αποχώρηση της Αριστερής Πλατφόρμας του Παναγιώτη Λαφαζάνη σήμανε ουσιαστικά το τέλος όχι απλά της πολυτασικότητας του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και των διαφορετικών πολιτικών στρατηγικών που εμφανίζονταν στο εσωτερικό του. Μαζί με τον Λαφαζάνη αποχώρησαν η ριζοσπαστικότερη ομάδα της μεγαλύτερης τάσης του κόμματος, των 53+, καθώς και η πλειοψηφία της νεολαίας.

Την ίδια ώρα επέστρεφαν εσπευσμένα στην Πολιτική Γραμματεία κορυφαία στελέχη όπως ο Γιάννης Δραγασάκης, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Αριστείδης Μπαλτάς, με τα μέλη της κυβέρνησης να συμμετέχουν κανονικά στα κομματικά όργανα, δείχνοντας ότι το προηγούμενο πείραμα απέτυχε.

Με την Αριστερή Πλατφόρμα εκτός κόμματος και τους 53+ ξεδοντιασμένους, ο δρόμος για την ομογενοποίηση ήταν πλέον ορθάνοιχτος. Ετσι τέθηκε σε εφαρμογή η προσπάθεια για εγγραφές νέων μελών, που και αυτές με τη σειρά τους θα άλλαζαν ακόμη περισσότερο τους συσχετισμούς προς όφελος της προεδρικής πλειοψηφίας. Αλλωστε, η κρίση του Αυγούστου έφερε πολύ κοντά την Ενωτική Κίνηση, τάση που στήριζε απολύτως τον Αλέξη Τσίπρα, και την ομάδα των «ρεαλιστών» που βρίσκονταν στην ίδια κατεύθυνση.

ΟΙ «ΡΕΑΛΙΣΤΕΣ». Στο νέο εσωκομματικό πεδίο που διαμορφώνεται, κερδισμένη είναι η ομάδα των «ρεαλιστών». Κυβερνητικούς ρόλους ανέλαβαν στελέχη που προέρχονται από την ομάδα τους, όπως η Σία Αναγνωστοπούλου και ο Γιάννης Μπαλάφας, ενώ στα χέρια τους πέρασαν και η θέση του γραμματέα του κόμματος με τον Παναγιώτη Ρήγα και η διεύθυνση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας με τον Κώστα Ζαχαριάδη. Ταυτόχρονα, από την ομάδα τους ξεκινούν και τα σχέδια για τη δημιουργία μιας νέας, μεγάλης τάσης με αναφορά στον Αλέξη Τσίπρα, που θα περιλαμβάνει στους κόλπους της τα κορυφαία κυβερνητικά στελέχη που δεν μετέχουν σε κάποια άλλη τάση και με τα οποία υπάρχουν πολιτικές και ιδεολογικές συγκλίσεις.

Μπροστά στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται, οι 53+ πραγματοποίησαν την Τετάρτη την πρώτη τους δημόσια εμφάνιση που προετοίμαζαν εδώ και τρεις μήνες. Μπορεί να είναι αρκετά αποδυναμωμένοι μετά τη διάσπαση, καθώς αρκετοί εξ αυτών αποχώρησαν όπως ο πρώην γραμματέας Τάσος Κορωνάκης ή αποστασιοποιήθηκαν όπως ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης, όμως η παρουσία του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου στην εκδήλωσή τους έδειξε πως παραμένουν ισχυροί στα κέντρα λήψης αποφάσεων.