Οι δεσμεύσεις για το κλίμα που έχουν καταθέσει μέχρι στιγμής 146 χώρες θα περιορίσουν μεν την αύξηση των εκπομπών άνθρακα, ωστόσο δεν επαρκούν προκειμένου να περιοριστεί στους 2 βαθμούς Κελσίου η αύξηση της θερμοκρασίας έως τα τέλη του αιώνα. Παρουσιάζοντας την Παρασκευή τις τελευταίες εκτιμήσεις, τα Ηνωμένα Έθνη εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία για τις επικείμενες συνομιλίες στο Παρίσι.

Οι εθνικές στρατηγικές για το κλίμα, γνωστές στην ορολογία του ΟΗΕ ως Προτεινόμενες Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές, ή INDC, είναι ικανές να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας στους 2,7 βαθμούς έως το 2100, δήλωσε στους δημοσιογράφους η Κριστίνα Φιγκέρες, επικεφαλής της Γραμματείας Κλιματικής Αλλαγής στον ΟΗΕ.

Αυτό «σε καμία περίπτωση δεν είναι αρκετό, είναι όμως πολύ χαμηλότερο από την εκτίμηση για αύξηση κατά 4, 5 ή και περισσότερους βαθμούς που προέβλεπαν πολλοί πριν από τα INDC» πρόσθεσε.

Τα INDC ουσιαστικά θα αποτελέσουν τη βάση μιας νέας συμφωνίας για το κλίμα που αναμένεται να υπογραφεί στη Σύνοδο του Παρισιού που θα πραγματοποιηθεί το διάστημα 30 Νοεμβρίου – 11 Δεκεμβρίου με τη συμμετοχή 200 κυβερνήσεων.

Το πιθανότερο είναι ότι η συμφωνία δεν θα προβλέπει ποινές για τις χώρες που αποτυγχάνουν να πετύχουν τους στόχους που καθόρισαν οι ίδιες για τις εκπομπές.

Οι διαπραγματευτές έχουν τουλάχιστον καταλήξει σε ένα προσχέδιο της συμφωνίας, που εκτείνεται σε 50 πυκνές σελίδες. Ακόμα και ο καλύτερα αμειβόμενος δικηγόρος του κόσμου θα δυσκολευόταν να το κατανοήσει, σχολίασε στο BBC εθνικός εκπρόσωπος που δεν κατονομάζεται.

Παρίσι, η αρχή του δρόμου

Οι περισσότερες χώρες έχουν παρουσιάσει στόχους που καλύπτουν το διάστημα μόνο μέχρι το 2030, επομένως η συμφωνία του Παρισιού θα είναι μόνο η αρχή σε μια προσπάθεια που θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα.

Η τελευταία έκθεση του ΟΗΕ, η οποία εξετάζει τα INDC που είχαν υποβληθεί μέχρι την 1η Οκτωβρίου, αναφέρει ότι «οι διεθνείς προσπάθειες κατά της κλιματικής αλλαγής κρατούν ανοιχτή την πόρτα στο όριο των 2 βαθμών Κελσίου» έως το 2100.

Δεδομένου ότι τα περισσότερα INDC λήγουν το 2030, ο ΟΗΕ δεν προχωρά σε εκτίμηση για την άνοδο της θερμοκρασίας έως το 2100. Η εκτίμηση των 2,7 βαθμών στην οποία αναφέρθηκε η Φιγκέρες προέρχεται από την Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας. Την ίδια εκτίμηση κάνει το Climate Action Center, μια ομάδα ευρωπαίων ερευνητών, ενώ μια δεύτερη ομάδα στις ΗΠΑ, με την ονομασία Climate Interactive, εκτιμά ότι η άνοδος θα φτάσει τους 3,5 βαθμούς, πολύ πάνω από τον συμφωνημένο πολιτικό στόχο.

Το θετικό είναι ότι οι εθνικές δεσμεύσεις καλύπτουν πλέον το 86% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ποσοστό τέσσερις φορές μεγαλύτερο σε σχέση με το Πρωτόκολλο του Κιότο, την πρώτη -και όχι ιδιαίτερα επιτυχημένη- διεθνή συμφωνία για το κλίμα.

Ένα άλλο θετικό στοιχείο είναι ότι η έκθεση του ΟΗΕ προβλέπει ότι η πλήρης εφαρμογή των δεσμεύσεων θα περιόριζε τις μέσες κατά κεφαλήν εκπομπές κατά 9%, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, έως το 2030.

Τα INDC που έχουν υποβληθεί ως σήμερα μπορούν να αποτρέψουν μια αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που ισοδυναμεί με 56,7 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο έως το 2030.

Όμως, παρά τη μείωση του ρυθμού αύξησης, οι εκπομπές σίγουρα θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Σύμφωνα με την έκθεση, οι ετήσιες εκπομπές το 2030 θα είναι 22% υψηλότερες σε σχέση με το 2010.