Υψώσαντες τον τόνον

της φωνής των

κατασπαράχθησαν.

Γιάννης Κακουλίδης, Μετοίκησις

Συνήθως οι ιστορικές εποχές γεννούν τους ηγέτες. Μεγάλες εποχές, μεγάλοι ηγέτες. Μικρές εποχές, μικροί ηγέτες. Ορισμένες, βέβαια, φορές ο ηγέτης είναι τόσο μεγάλος, που αντί να τον τραβήξει προς τα κάτω η μικρή εποχή όπου ζει, κατορθώνει και τη σηκώνει αυτός ψηλά. Αλλοτε ο ηγέτης είναι τόσο μικρός, που χάνεται μέσα στη μεγάλη εποχή χωρίς κανείς να αισθανθεί την απουσία του.

Σήμερα όμως τα πράγματα άλλαξαν. Ηγέτες και κόμματα δεν κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση. Τα κόμματα γίνανε κάστρα και χρειάζονται πύργους πανοπτισμού, αμπάρες και φρουρούς. Τα κομματικά ματογυάλια θαμπώνουν την πραγματικότητα και τα πολιτικά τρικ σκοτώνουν την πολιτική ηθική. Είναι πολύ δύσκολο να δουλεύει κανείς, ταυτόχρονα, υπέρ του αρχηγού, υπέρ της παρεούλας, υπέρ του γενικού συμφέροντος και υπέρ της ενότητας. Γι’ αυτό συχνά πυκνά ο ηγέτης είτε καρατομεί είτε καρατομείται από τους αυλικούς.

Στην Ελλάδα όλοι δείχνουμε ότι θαυμάζουμε όσους τηρούν τον όρκο στην τιμή και την πίστη στη φιλία, αλλά κρυφά γοητευόμαστε από τις αρετές του Βρούτου.

Το ρομαντικό ξίφος του Σιρανό ντε Μπερζεράκ και οι φαντασιακές μονομαχίες του Δον Κιχώτη δεν εμπνέουν πια όσο το δογικό στιλέτο που μπαμπέσικα καρφώνεται πισώπλατα.

Είμαστε ένας λαός που γοητεύεται μ’ αυτά που (θέλει να) βλέπει και μ’ αυτά που (τον αφήνουν να) φαντάζεται. Δεν αποδεχόμαστε κάποιον επειδή είναι πιο σοφός και πιο έμπειρος. Του βγάζουμε το καπέλο επειδή αποδεικνύεται πιο μάγκας.

Προσοχή όμως. Οι συνωμοσιολογίες, οι απολυτότητες των ένθεν κακείθεν μονοδρόμων καθώς και οι σκληροί χαρακτηρισμοί (π.χ. προδότες, ξεπούλημα) αναπαράγονται στον λαό, του δημιουργούν ρήγματα ή πάθη που αργά ή γρήγορα θα στραφούν και κατά των ίδιων των εμπνευστών του φανατισμού.

Κι ας μην ξεχνάμε. Δημοκρατία σημαίνει σύνθεση και όχι συνεχή σύγκρουση. Εχουμε να διαχειριστούμε πολύ πιο σοβαρά θέματα από την κομματική κορόνα προς άγραν πελατών ή δημιουργία εντυπώσεων.

Κράτος δικαίου – Δημοκρατικοί θεσμοί – Κοινωνική πολιτική: αυτό πρέπει να είναι το τρίπτυχο της αριστερής διακυβέρνησης.

Οι «Δαίμονες» και οι «Ηρωες» πρέπει συνεπώς να αφήσουν τη θέση τους στους έντιμους πολιτικούς, στους ενάρετους νομοθέτες, στους συνετούς διαχειριστές, στους δίκαιους δημόσιους άνδρες. Ηπιος λόγος, ήπια διαχείριση, ήπια ανασυγκρότηση. Η ρητορική των «τειχών» δεν έχει τίποτα το καλό να προσφέρει σήμερα. Ούτε η ρητορική της κοινωνικής ρήξης. Τώρα χρειάζονται όλοι οι Ελληνες, ό,τι κι αν πιστεύουν, ό,τι κι αν ψήφισαν.

Ο Γιάννης Πανούσης είναι καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πρώην υπουργός

Τελευταία Νέα