«Ηταν αφιερωμένο στην «ειρήνη και τη δημοκρατία» το συλλαλητήριο, αλλά εξελίχθηκε σε λουτρό αίματος. Οι συμμετέχοντες ήταν ένα ετερογενές μείγμα· ανάμεσά τους αριστεροί, φιλελεύθεροι, συνδικαλιστές, φεμινίστριες και μέλη του Τουρκικού Ιατρικού Συλλόγου.
Ηταν πρωί όταν συνέβη η τραγωδία. Κάποιες ομάδες μόλις είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται. Αλλοι τραγουδούσαν· κρατούσαν τα χέρια, άνδρες και γυναίκες, σε έναν χαρακτηριστικό κουρδικό λαϊκό χορό. Επειτα ήρθε η πρώτη έκρηξη και αμέσως μετά η δεύτερη. Ενα από τα πολλά πλακάτ που έμειναν στο έδαφος έγραφε: «Μας έχει λείψει το να κοιτάμε ψηλά προς τον ουρανό χωρίς να υπάρχει τριγύρω αίμα». Ετσι άρχιζε το άρθρο που υπέγραψε χθες στην «Γκάρντιαν» η Ελίφ Σαφάκ, μία από τις σπουδαιότερες συγγραφείς της Τουρκίας.
Οι διοργανωτές της διαδήλωσης που είχε προγραμματιστεί για το πρωί του Σαββάτου στην Αγκυρα ήταν πολλοί, ανάμεσά τους και το φιλοκουρδικό, αριστερό Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα, το HDP. Ηθελαν να ζητήσουν να μπει τέλος στον κύκλο της βίας που έχει καταπιεί τη χώρα από τα τέλη Ιουλίου, όταν κατέρρευσε η εκεχειρία ανάμεσα στις δυνάμεις ασφαλείας και το PKK.

Λίγο πριν ξεκινήσει η πομπή όμως, μπροστά στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της Αγκυρας, κοντά στο σημείο όπου είχαν συγκεντρωθεί οι ακτιβιστές του HDP, δύο εκρήξεις έσπειραν τον θάνατο. Δύο βομβιστές αυτοκτονίας ανατινάχθηκαν σε απόσταση δευτερολέπτων.

Οι νεκροί, σύμφωνα με το HDP, έφτασαν τους 128, οι τραυματίες ξεπέρασαν τους 250. Η χειρότερη τρομοκρατική επίθεση στην ιστορία της Τουρκίας, τρεις εβδομάδες πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές στις οποίες το AKP ελπίζει να ανακτήσει την πλειοψηφία που έχασε, έπειτα από 13 χρόνια, στις εκλογές του Ιουνίου –κυρίως λόγω του 13% των ψήφων και των 80 εδρών που απέσπασε το HDP –και να σχηματίσει εκ νέου κυβέρνηση.

ΟΙ ΥΠΟΠΤΟΙ. Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπονόησε αρχικά πως ευθύνεται το PKK, ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου υπέδειξε με τη σειρά του τρεις πιθανούς υπόπτους, την οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, τους κούρδους αντάρτες ή μια ακροαριστερή οργάνωση.

Αξιωματούχοι ασφαλείας δήλωναν χθες «εντελώς επικεντρωμένοι» στο ISIS και επισήμαιναν πως το χτύπημα φέρει εντυπωσιακές ομοιότητες με την επίθεση αυτοκτονίας που είχε σημειωθεί στις 20 Ιουλίου στο Σουρούτς, κοντά στα σύνορα με τη Συρία, και είχε στοιχίσει τη ζωή 33 νεαρών φιλοκούρδων ακτιβιστών. Είχε αποδοθεί και εκείνη στο ISIS. Ούτε τότε ούτε τώρα υπήρξε ανάληψη ευθύνης.

Λίγο μετά την επίθεση στο Σουρούτς, ωστόσο, η εκεχειρία ανάμεσα στην Αγκυρα και στο PKK κατέρρευσε και ο Ερντογάν κήρυξε την έναρξη μιας «συγχρονισμένης μάχης εναντίον της τρομοκρατίας» –εναντίον του ISIS στη Συρία αλλά και των μετόπισθεν του PKK στο Βόρειο Ιράκ.

«Δολοφόνε Ερντογάν!», «AKP δολοφόνε!», «Η ειρήνη θα νικήσει!», φώναξαν χιλιάδες άνθρωποι, το Σάββατο και την Κυριακή στην Αγκυρα, στην Κωνσταντινούπολη και σε πολλές πόλεις της Νοτιοανατολικής Τουρκίας. «Αυτή η επίθεση διαπράχθηκε από το κράτος εναντίον του λαού» δήλωσε ο χαρισματικός ηγέτης του HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς. «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα δολοφονικό κράτος που έχει μετατραπεί σε μαφία» πρόσθεσε, καταγγέλλοντας την κυβέρνηση πως έχει αίμα στα χέρια της αφού δεν φρόντισε να βρει τους ενόχους ούτε για την επίθεση στο Σουρούτς ούτε για μια άλλη βομβιστική επίθεση στην τελευταία προεκλογική συγκέντρωση του HDP πριν από τις εκλογές του Ιουνίου –και δεν έλαβε, επιπλέον, επαρκή μέτρα ασφαλείας για τη διαδήλωση του Σαββάτου.

ΤΟ ΦΙΜΩΤΡΟ. Μερίδα του φιλοκυβερνητικού Τύπου δεν δίστασε να κατηγορήσει ανοιχτά το HDP για προβοκάτσια. Τα αντιπολιτευόμενα μέσα, από την πλευρά τους, έχουν καταδικαστεί στη σιωπή: την Παρασκευή απαγορεύτηκε αιφνιδιαστικά η μετάδοση σε επτά τηλεοπτικά δίκτυα.

Την ίδια ημέρα συνελήφθη για «προσβολή στον πρόεδρο» ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Ζαμάν». Λίγες ημέρες νωρίτερα ένας δημοσιογράφος του CNN Turk και της «Χουριέτ» είχε ξυλοκοπηθεί βάναυσα από τέσσερις μπράβους, οι τρεις εκ των οποίων ακτιβιστές του AKP.

«Η Τουρκία έχει εισέλθει σε μια περίοδο αναταράξεων συγκρίσιμη με εκείνες που κυριαρχούσαν άλλοτε παραμονές των στρατιωτικών πραξικοπημάτων (1960, 1971, 1980)» σημείωνε χθες η «Μοντ». Και εντούτοις σχολίαζε το «Εκόνομιστ», μέχρι πέρυσι, σε πείσμα του εμφυλίου πολέμου στη γειτονική Συρία, η Τουρκία ήταν μια χώρα σχετικά σταθερή και ειρηνική, έμοιαζε μάλιστα καθ’ οδόν προς την επίλυση της μακροχρόνιας κουρδικής διαμάχης.

Η σταθερότητα άρχισε να χάνεται μετά τις εκλογές της 7ης Ιουνίου, όταν το AKP έχασε την πλειοψηφία του καθώς το HDP απέσπασε κρίσιμες έδρες στη Νοτιοανατολική Τουρκία. Ο Ερντογάν ήταν αποφασισμένος να αναιρέσει αυτό το αποτέλεσμα. Είναι ευρέως διαδεδομένη η πεποίθηση πως κλιμάκωσε τον πόλεμο εναντίον των Κούρδων προκειμένου να αναμοχλεύσει το εθνικιστικό αίσθημα και να κόψει τα ποσοστά του HDP.

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι ξεκαθάριζαν χθες πως οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου θα διεξαχθούν κανονικά και πως ο πόλεμος εναντίον του PKK θα συνεχιστεί. Η νέα κατάπαυση πυρός που κήρυξε το Σάββατο η οργάνωση απορρίφθηκε ως «τέχνασμα». «Σε μια πιο σταθερή χώρα», επισήμαινε το «Εκόνομιστ», «ο θρήνος και το πένθος θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη συμφιλίωση· στην Τουρκία, είναι πιθανότερο να δώσουν τη θέση τους στην οργή –και μια επιταχυνόμενη κάθοδο στη βία».

Τελευταία Νέα