Ηταν ένας από τους χειρότερους τρόπους για να θυμηθεί ο υπόλοιπος κόσμος τον ξεχασμένο πόλεμο του Αφγανιστάν. Και ήταν ο βομβαρδισμός του νοσοκομείου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Κουντούζ, οι οποίοι είχαν ενημερώσει, μάταια όπως αποδείχθηκε, τις αμερικανικές δυνάμεις και τον αφγανικό στρατό ότι το νοσοκομείο τους είχε ήδη δεχθεί ένα χτύπημα. Τι απέμεινε; Οχι μόνο οι δεκαεννέα νεκροί, οι τραυματίες, η οργή του τοπικού πληθυσμού, η παγκόσμια κατακραυγή και μια ανώφελη συγγνώμη του αμερικανού στρατηγού Τζον Κάμπελ προς τον αφγανό πρόεδρο Ασράφ Γκάνι. Αλλά και η αίσθηση ότι δεκατέσσερα χρόνια από την αμερικανική επέμβαση για την απελευθέρωση της χώρας από τους Ταλιμπάν και το κυνήγι του Οσάμα μπιν Λάντεν αυτός ο πόλεμος λοχι μόνο δεν έχει ξεχαστεί, αλλά γίνεται ολοένα και πιο βρώμικος.

Ο βομβαρδισμός από αέρος στο νοσοκομείο του Κοντούζ, το οποίο είχε γεμίσει από τραυματίες μετά τη μάχη που είχε ως αποτέλεσμα να επανακτήσουν οι Ταλιμπάν τον έλεγχο της πόλης, αφήνει τη γεύση ενός déjà-vu, μιας τραγωδίας σε επανάληψη. Δεν είναι ωμότητα η αιτία αυτής η επανάληψης. Αλλά το γεγονός ότι οι βόμβες δεν είναι τελικά και τόσο «έξυπνες» και ότι το «αποστολή εξετελέσθη» είναι τελικά πιο δύσκολο να το πει κανείς απ’ ό,τι φαινόταν.

Η ύπαρξη του νοσοκομείου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Κουντούζ ήταν γνωστή σε αμάχους, πολεμάρχους, κυβερνητικές δυνάμεις και γενικά επιτελεία. Οι πληροφορίες, όμως, που είχε συγκεντρώσει η αντικατασκοπία από διάφορες πηγές έναντι λίγων δολαρίων έλεγαν ότι το νοσοκομείο είχε πέσει στα χέρια των Ταλιμπάν και ότι αυτοί οι τελευταίοι το χρησιμοποιούσαν ως οχυρό. Αυτές οι πληροφορίες, που μπορούσαν να ισχύουν ή και να μην ισχύουν, έκαναν τα αμερικανικά βομβαρδιστικά να σηκωθούν από το έδαφος και να γαζώσουν το νοσοκομείο σκοτώνοντας γιατρούς, νοσοκόμους και ασθενείς απ’ όλες τις πλευρές, αφού οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε όσους τις έχουν ανάγκη χωρίς διακρίσεις.

Ο Μπαράκ Ομπάμα παραμένει πιστός στη δέσμευση που είχε δώσει ήδη από το 2008 να φύγει και ο τελευταίος αμερικανός στρατιώτης από το αφγανικό έδαφος εντός του 2016. Δεν είναι βέβαιο ότι θα τηρήσει τη δέσμευσή του. Είναι βέβαιο όμως ότι εάν την τηρήσει, δεν θα λυπηθεί σχεδόν κανείς στο Αφγανιστάν. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε το 2013, την τελευταία πανεθνική στο Αφγανιστάν, το 82% των Αφγανών τάσσεται κατά της αμερικανικής παρουσίας στη χώρα τους. Η στροφή είναι θεαματική εάν αναλογισθεί κανείς ότι πριν από 14 χρόνια το 80% υποδεχόταν συναισθηματικά τους αμερικανούς στρατιώτες ως απελευθερωτές.

Εφυγαν

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα απομάκρυναν χθες το προσωπικό τους από το Κοντούζ, μία ημέρα μετά τον βομβαρδισμό του νοσοκομείου που διήρκεσε σχεδόν μια ώρα

Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ

«Ηταν γεμάτος αίματα και πληγές σε όλο του το σώμα»

«Κοιμόμουν στο δωμάτιο ασφαλείας του νοσοκομείου. Περίπου στις δύο τη νύχτα ξύπνησα από τον ήχο μιας μεγάλης έκρηξης σε κοντινή απόσταση. Στην αρχή υπήρξε σύγχυση κι ένα μεγάλο κύμα σκόνης που κάλυψε τα πάντα.

Καθώς προσπαθούσαμε να καταλάβουμε τι είχε συμβεί, ακολούθησαν περισσότεροι βομβαρδισμοί. Επειτα από 20-30 λεπτά, άκουσα κάποιον να με φωνάζει με το όνομά μου. Ηταν ένας από τους νοσηλευτές στα Επείγοντα. Μπήκε παραπαίοντας με ένα τεράστιο τραύμα στο χέρι. Ηταν γεμάτος αίματα και πληγές σε όλο του το σώμα. Το μυαλό μου πάγωσε και δεν μπορούσα καν να καταλάβω τι συνέβαινε.

Για λίγο στεκόμουν ακίνητος. Σοκαρισμένος. Δεν ξέρω ακριβώς πόσο κράτησε, αλλά μάλλον μισή ώρα αργότερα σταμάτησαν οι βομβαρδισμοί. Βγήκα με τον συντονιστή της ομάδας για να δούμε τι είχε συμβεί. Αυτό που αντικρίσαμε ήταν το νοσοκομείο κατεστραμμένο, να καίγεται. Δεν ξέρω καν τι ένιωσα, βρισκόμουν και πάλι σε κατάσταση σοκ. Προσπαθήσαμε να μπούμε σε ένα από τα φλεγόμενα κτίρια για να δούμε τι συνέβαινε. Δεν μπορώ καν να το περιγράψω. Δεν υπάρχουν λόγια για το πόσο απαίσιο ήταν αυτό που αντικρίσαμε. Στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας έξι ασθενείς καίγονταν στα κρεβάτια τους. Αρχίσαμε να ψάχνουμε τα μέλη του προσωπικού μας στο χειρουργείο. Ηταν τρομακτικό. Ενας ασθενής κείτονταν νεκρός πάνω στο χειρουργικό τραπέζι.

Λάγιος Ζόλταν Ζεξ, νοσηλευτής των ΓιατρώνΧωρίς Σύνορα