Αναζήτηση
Κουίζ για δυνατούς λύτες: ποιος γενικός διευθυντής πολιτιστικού οργανισμού αρνείται – μέσω εγγράφου του που κοινοποιήθηκε στην υπηρεσιακή κυβέρνηση – να «λαμβάνει κανένα ποσό» από τον μισθό του, που με ΦΕΚ προσαρμόστηκε στα 2.200 ευρώ μεικτά, δίχως επιδόματα. Και αυτό μέχρι να αποζημιώνεται και πάλι για «πλήρη και αποκλειστική απασχόληση» με τον προηγούμενο μισθό του, των 3.200 ευρώ (μεικτά); Εχει και η κρίση τα παρεπόμενά της. Και τις κρίσεις της.
Το θεριό μέσα μας. Ή, μήπως, με την ανοχή μας; Είμαστε αθώοι που έσπασε το αβγό του φιδιού; Το ελληνικό θέατρο φαίνεται φέτος να κάνει ένα μακροβούτι στα σκοτεινά νερά του θεριού. Μέχρι και έναν «Μικρό Χίτλερ» ξαπλώνει στο ντιβάνι του Ζίγκμουντ Φρόιντ, στη σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου (5 Οκτωβρίου). Το έργο του μυστηριώδους γερμανού συγγραφέα με το ψευδώνυμο Αρνολντ Μπέρνφελντ έχει διάθεση να προκαλέσει και με άξονα τη φανταστική συνάντηση του νεαρού Αδόλφου –ως αποτυχημένου ζωγράφου –με τον πατέρα της ψυχανάλυσης «να τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια μας για το τι σκεπτόμαστε και για τους δύο», όπως εξηγεί ο μικρός Χίτλερ, Γιώργος Χριστοδούλου. Σε ένα δίπολο Καλού – Κακού που αλλάζει διαρκώς πρόσωπο (άλλωστε, «όλοι μπορούν να είναι και τα δύο, ευεργέτες και καταστροφείς»), από τον Χίτλερ στον Φρόιντ (Γεράσιμο Μιχελή), σε μια συν-σκηνοθετούμενη από τους δύο παράσταση (το δοκιμάζει στο ίδιο θέατρο και ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος με τον Παντελή Δεντάκη στο καταλανικό «Δάνειο»). Με γνώση των στερεοτύπων του θεατή, το ντούο κάνει «αυτό που υπαγορεύει η θεατρική συνείδησή» του: βουτά τολμηρά στα νερά του Καλού και του Κακού που ζουν μέσα μας.
Τρία χτυπήματα στην πόρτα. Αλλοτε το ίδιο θεριό μάς χτυπάει την πόρτα και έρχεται να εγκατασταθεί, γοητευτικό, στο σπίτι μας και να αλώσει ακόμη και την αλήθεια. Οπως ο φασίστας γόης (Θανάσης Κουρλαμπάς) στο «Ελάτε σ’ εμάς για έναν καφέ», που βασίζεται στη νουβέλα του Πιέρο Κιάρα «La spartizione» αλλά η ιδέα του γεννήθηκε στον σκηνοθέτη Βασίλη Νικολαΐδη και στον πρωταγωνιστή –που πλαισιώνεται από τρεις αποφοίτους του ’92 (εξού και το όνομα της ομάδας) της Σχολής Θεμέλιο –όταν ξαναείδε την ταινία του 1970 «Ελάτε να πάρετε τον καφέ σ’ εμάς», με τον Ούγκο Τονιάτσι. Η νουβέλα και η εγχώρια παράσταση (στον Φούρνο, από 2 Οκτωβρίου, για 4η χρονιά), προϊόν ομαδικής επεξεργασίας, εστιάζουν στην εποχή της ανόδου του ιταλικού φασισμού και στην εισβολή ενός σκοτεινού άνδρα στη ζωή τριών αδελφών (προσθέστε διάθεση παρωδίας των «Τριών αδελφών» του Τσέχοφ) και στην επώαση του αβγού του φιδιού. Γιατί, όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης, «τον φασισμό οι ίδιοι τον βάζουμε στο σπίτι μας καλύπτοντας συγκεκριμένες ανάγκες μας». Σαν τις γιαγιούλες που κυκλοφορούσαν στον Αγιο Παντελεήμονα Αχαρνών α λα μπρατσέτα με χρυσαυγίτες «για να μην τις ληστεύουν». Ο Βασίλης Νικολαΐδης (φωτογραφία) έχει κι άλλα σχέδια στα σκαριά: Το «Μια υπέροχη Κυριακή για εκδρομή» του Τενεσί Ουίλιαμς, με τις κοπέλες του «Καφέ» και μια Μπλανς Ντιμπουά μέσα από αλμοδοβαρικό πρίσμα (τον Νοέμβριο στον Φούρνο), παράσταση με μαθητές του πάνω στους «Εταιρικούς διαλόγους» του Λουκιανού και την οπερέτα «Εύθυμη χήρα» του Φραντς Λέχαρ, με τους Ειρήνη Καράγιαννη, Δημήτρη Τηλιακό (18 Δεκεμβρίου, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών).
Η Εξουσία πίσω από τη βιτρίνα
«Μη γελιέστε με τον θόρυβο της εποχής. Οι σοβαρές δουλειές γίνονται στη σιωπή». Αυτή τη φράση θα κρατούσε – ειδικά στις ημέρες μας – η Ιόλη Ανδρεάδη (φωτογραφία) από την «Οικογένεια Τσέντσι» της, στην οποία κατέληξε επιχειρώντας να μεταφέρει στα ελληνικά τούς πολυπρόσωπους «Τσέντσι» του Αντονέν Αρτό (από το ομώνυμο χρονικό του Σταντάλ) και μαζί με τον κοινωνιολόγο Αρη Ασπρούλη συνέγραψε μια νέα εκδοχή, με τρία πρόσωπα, που ετοιμάζεται να μπει στη βιτρίνα του Ιδρύματος Κακογιάννη (από 16 Οκτωβρίου). Κυριολεκτικά στη βιτρίνα. Στο υπόγειο του Ιδρύματος της Πειραιώς. Διότι η σκηνοθέτρια θέλει να χωρίζει το κοινό μια βιτρίνα από τη σκληρή ιστορία του πάμπλουτου, έκφυλου και κυνικού κόμη Τσέντσι – 16ος αιώνας – που κοντράρισε τον Πάπα για να μην υφαρπάξει την περιουσία του. Με τους ήρωες «εγκλωβισμένους» και σε απόσταση, να θυμίζουν πόσο μακριά από μας είναι – ή μήπως όχι; – τα άγρια παιχνίδια εξουσίας. Στα οποία ο κόμης (Μιλτιάδης Φιορέντζης) βιάζει την κόρη του, η οποία εν τέλει τον εκδικείται αιματηρά, και ανακοινώνει με χαρά τον φόνο των δύο γιων του, που επίσης εποφθαλμιούσαν την περιουσία του. Τελικά, λέει η Ιόλη Ανδρεάδη (πρόσφατα οργάνωσε στη Σύρο ένα επιτυχημένο εργαστήρι / lab θεατρανθρώπων από έξι χώρες του κόσμου), νικάει η Τάξη των Πραγμάτων, που αρπάζει την περιουσία και τιμωρεί όσους αντιστάθηκαν στην Εξουσία.
