Ας πούμε ότι έχουμε απέναντί μας έναν αμερικανό φοιτητή που σπουδάζει Ιστορία και του βάζουμε ένα κουίζ. Στη μία χώρα οι πολίτες σχηματίζουν ουρές έξω από τα εκλογικά τμήματα για να ψηφίσουν τη μεταρρύθμιση του Συντάγματος ώστε να νομιμοποιηθούν οι γάμοι μεταξύ ομοφύλων. Στην άλλη χώρα οι πολίτες σχηματίζουν ουρές για να προσκυνήσουν τα λείψανα μιας αγίας, τα οποία πραγματοποιούν επισκέψεις και σε διάφορα νοσοκομεία. Η μία χώρα είναι η Ιρλανδία και η άλλη η Ελλάδα. Ποια αντιστοιχεί σε τι;

Ο φοιτητής θα ήταν σίγουρος για την απάντησή του. Και φυσικά θα έκανε λάθος.

Η συζήτηση για τους λόγους που η Ιρλανδία κατάφερε να σταθεί στα πόδια της και η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού έχει γίνει σε εξαντλητικό βαθμό. Οι δύο κρίσεις είχαν διαφορετικές αφετηρίες και αιτίες, η Ιρλανδία ήταν τυχερή που μπορούσε να αξιοποιήσει τις καταναλωτικές αγορές της Βρετανίας και τις επενδύσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ η Ελλάδα ήταν άτυχη που έπεσε πρώτη στο πηγάδι και διπλά άτυχη που οι πολιτικές της ηγεσίες αποδείχθηκαν κατώτερες των περιστάσεων. Εκτός από τα συγκεκριμένα λάθη όμως και τους επιμέρους χειρισμούς, υπάρχει ένα κεντρικό, ένα βασανιστικό, ένα αμείλικτο ερώτημα: γιατί η Ιρλανδία προχωρεί ενώ η Ελλάδα οπισθοχωρεί; Γιατί οι Ιρλανδοί ξεπερνούν τα σύνδρομα και τις φοβίες τους ενώ οι Ελληνες εξακολουθούν να καλλιεργούν τη θυματολαγνεία και να αναζητούν εχθρούς τόσο μέσα όσο και έξω από τη χώρα;

Η απόφαση του ιρλανδού πρωθυπουργού Εντα Κένι να προκηρύξει δημοψήφισμα για την εξίσωση των γάμων μεταξύ ετεροφύλων και αυτών μεταξύ ομοφύλων προκάλεσε αντιδράσεις από εκείνους που υποστηρίζουν ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπορεί να υποβάλλονται στη λαϊκή ετυμηγορία. Αυτό δεν ανέκοψε όμως τον άνεμο ελευθερίας που φυσά σε μια χώρα η οποία μέχρι πριν από δύο δεκαετίες τιμωρούσε την ομοφυλοφιλία με φυλάκιση. Ούτε χάλασε το εορταστικό κλίμα σε μια χώρα που βασανίστηκε πολύ από τη λιτότητα και είδε μεγάλο μέρος της νεολαίας της να μεταναστεύει. Οι Ιρλανδοί δεν βγήκαν απλώς στις αγορές. Απελευθερώθηκαν και από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Καθολικής Εκκλησίας. Εξακολουθούν να δηλώνουν σε συντριπτικό ποσοστό καθολικοί. Αλλά δεν δέχονται πια να καθορίζει η Εκκλησία τους κανόνες της ζωής τους.

Οι λαοί χρειάζονται διεξόδους, ανοίγματα και θετική ενέργεια, ιδιαίτερα όταν περνούν δύσκολα. Αλλά η ελληνική κυβέρνηση κάνει το αντίθετο. Απομονωμένη στην Ευρώπη, καλλιεργεί ένα συγκρουσιακό κλίμα και στο εσωτερικό. Αν και γνωρίζει ότι λύσεις μπορεί να προκύψουν μόνο μέσα από τη συνεργασία με τους εταίρους μας, αφήνει να εννοηθεί ότι μπορεί να καταφύγουμε στους Ρώσους –που τυγχάνουν και ομόδοξοι. Αν και δηλώνει αριστερή, φοβάται να συγκρουστεί με την Εκκλησία, είτε στο θέμα της φορολόγησης της περιουσίας της είτε στο ζήτημα του συμφώνου συμβίωσης των ομοφύλων. Στην ατμόσφαιρα επικρατεί αρνητική ενέργεια. Και μια δυσοίωνη αίσθηση αναμονής.

Αυτές τις ημέρες θα ήθελα να είμαι Ιρλανδός. Ευτυχώς που υπάρχουν πάντα οι συγγραφείς τους. Με έναν Κολμ Τόιμπιν ξεχνιέσαι.

Τελευταία Νέα