Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Πέμπτη πως η ισχυρή εκτελεστική προεδρία την οποία επιδιώκει δεν θα μοιάζει καθόλου με τις ασιατικές ή αφρικανικές δικτατορίες θα είναι «μία μέλισσα… που παίρνει κι από κάτι από κάθε λουλούδι» ώστε να φτιάξει ένα μέλι που είναι αποκλειστικά τουρκικό.

Ο Ερντογάν, ο οποίος κατηγορείται από τους επικριτές του ότι υπονομεύει περιορισμούς στην εξουσία του όπως αυτούς που επιδιώκει να επιβάλει το δικαστικό σύστημα, είπε πως το σύστημα των ελέγχων και των ισορροπιών θα είναι πιο αποτελεσματικό κάτω από μια πλήρως εκτελεστική προεδρία. Όμως δεν έδωσε λεπτομέρειες για το ποια μορφή μπορούν να πάρουν αυτοί οι έλεγχοι.

Ο δημοφιλής Ερντογάν υπηρέτησε ως πρωθυπουργός από το 2003 προτού γίνει πέρυσι ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας. Οι προηγούμενοι πρόεδροι είχαν κυρίως τελετουργικό ρόλο, όμως ο Ερντογάν έσπασε αυτή την παράδοση, εξακολουθώντας να ελέγχει στενά την καθημερινή πολιτική.

Ωστόσο επιδιώκει να αλλάξει το σύνταγμα για να ενισχύσει τις προεδρικές εξουσίες, κάτι που οι αντίπαλοί του υποστηρίζουν ότι θα ενισχύσει αυτό που ήδη λένε ότι είναι μια αυταρχική διακυβέρνηση.

Μιλώντας σε ένα συμπόσιο στην Άγκυρα, απευθύνθηκε καθαρά στους επικριτές του που τον κατηγορούν για μισαλλοδοξία, αλλά ακόμη και σε συμπαθούντες που φοβούνται ακόμη πως μία νέα συνταγματική τάξη θα διαβρώσει τις δημοκρατικές ελευθερίες οι οποίες αμφισβητούνται ήδη.

«Αυτό το (προεδρικό) σύστημα δεν θα έχει οποιαδήποτε ομοιότητα με τις δικτατορίες που αποκαλούνται προεδρίες στην Ασία και στην Αφρική», είπε.

«Θα είναι αποκλειστικά της Τουρκίας, θα είναι όπως μία μέλισσα που φτιάχνει μέλι, μαζεύοντας κι από κάτι από κάθε λουλούδι και δίνοντάς μας μια γεύση ενός αληθινά διαφορετικού μελιού».

Το κυβερνών κόμμα AKP, του οποίου ο Ερντογάν είναι ένας από τους ιδρυτές, έχει θέσει το θέμα στον πυρήνα του προεκλογικού του προγράμματος ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 7ης Ιουνίου.

Ο Ερντογάν είπε πως η λαϊκή εντολή που έλαβε όταν εξελέγη πρόεδρος πέρυσι με ποσοστό 52% των ψήφων δείχνει πως το κλίμα στην Τουρκία ευνοεί μια απομάκρυνση από το σημερινό κοινοβουλευτικό σύστημα.

Το AKP αναμένεται να παραμείνει το μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό κόμμα μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Όπως όμως φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις, οι ανησυχίες για το προτεινόμενο προεδρικό σύστημα μπορεί να στερήσουν το AKP από την ισχυρή πλειοψηφία που χρειάζεται για να αλλάξει το σύνταγμα χωρίς να χρειαστεί να προσφύγει είτε σε δημοψήφισμα είτε στην υποστήριξη άλλων κομμάτων.