Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ΗΠΑ μοιάζει πολύ με αυτόν που προκάλεσε τόσα προβλήματα την περίοδο 2007-2008: είναι οι μεγάλες τράπεζες με υπερβολικό χρέος και μη επαρκή κεφάλαια στους ισολογισμούς τους. Αυτό γίνεται επειδή το κανονιστικό πλαίσιο έχει διαφορές από χώρα σε χώρα ή επειδή οι εποπτικές Αρχές δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Εχουμε ξαναδεί την ταινία αυτήν και τελείωσε άσχημα. Την επόμενη φορά αυτό που θα συμβεί μπορεί να είναι ακόμη χειρότερο.

Τα πιο επικίνδυνα σοκ είναι αυτά που προέρχονται από τις ίδιες τις μεγάλες τις τράπεζες. Οπως σημείωσε η ομάδα Better Markets που τάσσεται υπέρ της υιοθέτησης μεταρρυθμίσεων στην αγορά, πολλές τράπεζες μπορούν να κάνουν συναλλαγές σε παράγωγα και άλλα σύνθετα χρηματοπιστωτικά προϊόντα με διαφορετικούς τρόπους.

Το κόλπο εδώ είναι ότι μια ξένη θυγατρική αμερικανικής τράπεζας θα πρέπει να ακολουθεί τους κανονισμούς που ισχύουν στις ΗΠΑ, περιλαμβανομένων και αυτών που αφορούν τον τρόπο λειτουργίας, τη διαφάνεια και την εκκαθάριση των συναλλαγών. Μια ξένη θυγατρική που υποτίθεται ότι είναι ανεξάρτητη εξαιρείται από τους κανονισμούς αυτούς.

Οταν όμως η πίεση αυξάνεται και η κρίση φαίνεται ότι είναι έτοιμη να ξεσπάσει, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν μεγάλες πιέσεις να επαναφέρουν στον ισολογισμό τους τέτοιες θυγατρικές.

Ο βασικός λόγος που έχουν μείνει ανοικτά τέτοια παραθυράκια είναι ότι οι εποπτικές Αρχές δεν θέλουν να τα κλείσουν. Πολλές φορές αυτό συμβαίνει λόγω έλλειψης ενημέρωσης ή πληροφοριών. Ομως σε ορισμένες περιπτώσεις οι εποπτικές Αρχές πιστεύουν ότι τέτοιες συμπεριφορές είναι αποδεκτές –είτε επειδή έχουν πειστεί γι’ αυτό από λομπίστες είτε επειδή στελέχη τους εργάζονταν στον τραπεζικό κλάδο ή μπορεί να επιστρέψουν σύντομα πίσω σε αυτόν.

Ο Σάιμον Τζόνσον είναι καθηγητής στο MIT Sloan, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ και συνιδρυτής του οικονομικού ιστολογίου The Baseline Scenario