Αναζήτηση
Εντονη μυρωδιά Κυπριακού αναδίδει το φυσικό αέριο που εντοπίστηκε στο οικόπεδο «Αφροδίτη». Την ίδια μυρωδιά θα έχει και αυτό που εδώ και λίγες ημέρες αναζητεί η κοινοπραξία ENI-KOGAS στο οικόπεδο 9, το επονομαζόμενο «Ονασαγόρας».
Οι κυπριακοί σχεδιασμοί προχωρούν υπό τις ευλογίες και την προστασία των ΗΠΑ προκαλώντας σχετική αμηχανία στην Αγκυρα, η οποία τώρα βλέπει πως αν θέλει να ενταχθεί στο ενεργειακό σκηνικό της Ανατολικής Μεσογείου ή να αποκομίσει μερίδιο θα πρέπει να καταλήξει σε μια αποδεκτή λύση στην Κύπρο.
Η σύλληψη του οράματος για τη δημιουργία ενός ενεργειακού άξονα στην Ανατολική Μεσόγειο έγινε στην Ουάσιγκτον και η αμερικανική πολιτική έγινε ακόμα πιο πιεστική μετά τα γεγονότα στην Ουκρανία. Ο κύπριος πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης έγινε προνομιακός συνομιλητής του αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν και του υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι. Ο πρώτος επισκέφθηκε ήδη τη Λευκωσία ενώ ο δεύτερος δεν χάνει ευκαιρία να υπογραμμίζει την επιθυμία του να βρεθεί στην κυπριακή πρωτεύουσα. Αύριο Αναστασιάδης – Μπάιντεν θα τα πουν και πάλι ενώ καλά πληροφορημένες πηγές λένε πως ο κύπριος πρόεδρος θα επισκεφθεί επισήμως την Ουάσιγκτον, αρχές του 2015, προσκεκλημένος του Μπαράκ Ομπάμα.
Στο μεταξύ η «στρατηγική συμμαχία» ΗΠΑ – Κύπρου, όπως την αποκάλεσε ο αμερικανός αντιπρόεδρος, καλά κρατεί. Η τουρκική φρεγάτα «Μπάφρα» έμεινε την Τετάρτη να παρακολουθεί από απόσταση το πλοίο «SAIPEM 10000» που εγκατέστησε το γεωτρύπανό του στον «Ονασαγόρα», αφού οι Αμερικανοί υπενθύμισαν στην Αγκυρα ότι έχουν εγγυηθεί απρόσκοπτες έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ.
Κατά… σύμπτωση, δυο γειτονικές χώρες της Κύπρου, η Αίγυπτος και η Ιορδανία, εκδήλωσαν έντονο ενδιαφέρον να αγοράσουν κυπριακό φυσικό αέριο. Ο αιγύπτιος πρόεδρος Αλ Σίσι είχε μια θερμή συνάντηση στη Νέα Υόρκη με τον κ. Αναστασιάδη και πριν το τέλος του χρόνου θα επισκεφθεί τη Λευκωσία. Ολα αυτά δείχνουν πως μια ενεργειακή συνεργασία Κύπρου – Αιγύπτου – Ιορδανίας μπορεί να αποτελέσει το σκαλοπάτι και για τη συμμετοχή του Ισραήλ. Με στόχους πολύ ευρύτερους σε μερικά χρόνια και οι οποίοι περιλαμβάνουν τροφοδότηση της Ευρώπης με φυσικό αέριο και κατά συνέπεια μείωση της εξάρτησης από τη Ρωσία, συμμαχία κατά της τρομοκρατίας κ.λπ. Αυτά είναι αμερικανικές φιλοδοξίες.
Το αναντίρρητο όμως είναι πως ο εντοπισμός των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων έχει προσθέσει έναν ακόμα παράγοντα στη νέα διαπραγματευτική φάση για την επίλυση του Κυπριακού. Η Αγκυρα, η οποία έχει μείνει αρκετά πίσω στις ενεργειακές έρευνες, επικαλούμενη τον δικοινοτικό χαρακτήρα του κυπριακού κράτους του 1960, διεκδικεί μερίδιο.
Από την πλευρά του, ο κύπριος πρόεδρος παραπέμπει όποια εξέλιξη στο θέμα αυτό μετά τη λύση του Κυπριακού, χωρίς να αποκλείει μάλιστα και αγωγούς που θα μεταφέρουν φυσικό αέριο από την Κύπρο στην Τουρκία αν η Αγκυρα θα ήθελε να αγοράσει. Εχει το φυσικό αέριο μεταβληθεί σε «κίνητρο» επίλυσης του Κυπριακού; Το επιχείρημα της ευημερίας που μπορούν να προσφέρουν στην περιοχή οι υποθαλάσσιοι πλουτοπαραγωγικοί πόροι είναι συχνά στα χείλη αμερικανών επισήμων.
Η επίλυση του Κυπριακού, όμως, έχει πολλές άλλες παραμέτρους που δεν έχουν να κάνουν με το φυσικό αέριο. Απαιτείται συνεννόηση για τη μορφή του κράτους, τη δομή της διακυβέρνησης, τις εξουσίες των δύο πολιτειών, την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων, το τι θα γίνει με τους εποίκους, το έδαφος που θα επιστρέψει η Τουρκία. Αυτές οι ουσιαστικές πτυχές του Κυπριακού θα τεθούν επί τάπητος στις διαπραγματεύσεις των οποίων η τρίτη φάση άρχισε με την ενεργό συμμετοχή του νέου ειδικού συμβούλου του ΟΗΕ νορβηγού διπλωμάτη Εσπεν Αϊντα. Πού θα οδηγήσουν οι διαπραγματεύσεις είναι άγνωστο αυτή τη στιγμή.
Το βέβαιο είναι πως θα διεξαχθούν υπό την πίεση δύο παραγόντων. Ο πρώτος είναι η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και κατά πόσο χάριν αυτής η Αγκυρα θα εμφανιστεί πιο διαλλακτική όπως διαβεβαιώνει τους ξένους συνομιλητές της. Ο δεύτερος είναι η άμεση και σαφής αμερικανική εμπλοκή η οποία δεν κρύβεται πλέον στο παρασκήνιο αλλά δηλώνεται επισήμως και αναπτύσσεται στο προσκήνιο. Διότι η πολιτική των Αμερικανών για τη δημιουργία ενός ασφαλούς ενεργειακού άξονα στην περιοχή προϋποθέτει λύση του Κυπριακού. Και θα πιέσουν προς κάθε κατεύθυνση.
