Οι βασιλικές παραιτήσεις φαίνεται να είναι κολλητικές. Τους τελευταίους 18 μήνες δύο βασιλείς και μία βασίλισσα αποφάσισαν να αποχωρήσουν από τον θρόνο υπέρ των παιδιών τους. Τελευταία και πιο ηχηρή παραίτηση εκείνη του επικεφαλής του Οίκου των Βουρβόνων και των Δύο Σικελιών, του βασιλιά Χουάν Κάρλος της Ισπανίας, ο οποίος τη Δευτέρα γνωστοποίησε την απόφαση την οποία είχε λάβει από τις αρχές της χρονιάς αλλά περίμενε τις ευρωεκλογές για να μην επηρεασθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο το εκλογικό σώμα.

Τι έπαθαν ξαφνικά οι βασιλείς της Γηραιάς Ηπείρου και αφήνουν το στέμμα που κατέχουν ισοβίως; Οι νέες συνθήκες μιας Ευρώπης που πλήττεται από την κρίση της οικονομίας αλλά και των αξιών μπορεί να επηρέασαν, άραγε, τόσο πολύ τα άτεγκτα πρωτόκολλα και τους δυσκίνητους βασιλικούς μηχανισμούς ώστε να διαφανεί η ανάγκη για μια εκτεταμένη ανανέωση που θα δώσει την ψευδαίσθηση ότι το λαϊκό μήνυμα για αλλαγές, το οποίο εκφράζεται με πολλούς τρόπους, έχει εισακουσθεί;

Πρώτη έσυρε τον χορό τον Ιανουάριο του 2013 η βασίλισσα Βεατρίκη της Ολλανδίας όταν ανακοίνωσε ότι παραιτείται υπέρ του 46χρονου γιου της Βίλχελμ-Αλεξάντερ, ο οποίος ως διάδοχος παραθέριζε σχεδόν κάθε χρόνο στο εξοχικό του στο Πόρτο Χέλι με τη σύζυγό του Μάξιμα. Η Βεατρίκη ήταν 75 ετών και η επίσημη αιτιολογία ήταν η διάθεσή της να αφήσει τη νέα γενιά του Οίκου της Οράγγης-Νασάου να αναλάβει το τιμόνι. Λίγους μήνες αργότερα, ο 78χρονος βασιλιάς Αλβέρτος Β’ του Βελγίου παρέδωσε τη σκυτάλη και την κορόνα στον 53χρονο γιο του Φίλιππο για να συνεχίσει τη δυναστεία Σαξ Κοβούργου Γκόθα.

Από αυτές τις τρεις περιπτώσεις ένα πρώτο συμπέρασμα είναι ότι τα 70 κάτι αποτελούν πρόσφορη ηλικία αποχώρησης από ένα επάγγελμα που δεν θεωρείται ιδιαίτερα βαρύ, έχει κυρίως διακοσμητικό ρόλο και πολλές απολαβές. Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι λίγο πριν και λίγο μετά τα 50 είναι η ιδεώδης στιγμή ανάληψης του θρόνου, με τους διαδόχους να είναι ώριμοι να αναλάβουν καθήκοντα αλλά και αρκετά νέοι για τον αέρα ανανέωσης. Οι βασιλικοί οίκοι της Ευρώπης εκτός από φορείς παράδοσης αποτελούν και μια κερδοφόρα μπίζνα. Ο εκάστοτε επικεφαλής ανανεώνει το brand, δίνει την ευκαιρία να πωληθούν μια μεγάλη γκάμα νέων αναμνηστικών, να γίνουν τελετές, να απασχοληθούν, τέλος πάντων, οι υπήκοοι με ελαφρά θέματα.

ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΘΟΡΑ. Πηγή από το παλάτι της Θαρθουέλα ανέφερε ότι η παραίτηση του 76χρονου Χουάν Κάρλος υπέρ του 45χρονου Φελίπε οφείλεται σε πολιτικούς λόγους και όχι σε προβλήματα υγείας, παρότι τα τελευταία χρόνια υπήρξαν πολλά και από αυτά. Τα πανάκριβα ταξίδια του Χουάν Κάρλος στο εξωτερικό με ερωμένες του και ιδιαίτερα ένα για σαφάρι στην Μποτσουάνα το 2012, την ώρα που ένας στους τέσσερις Ισπανούς ήταν άνεργος, ξεσήκωσαν πολλές αντιδράσεις. Εκείνο όμως που δημιούργησε μια πολύ άσχημη ατμόσφαιρα για την ισπανική βασιλική οικογένεια ήταν το σκάνδαλο διασπάθισης πολλών εκατομμυρίων ευρώ από τον σύζυγο της ινφάντας Κριστίνα, Ινιάκι Ουρδαγκαρίν, μέσω της εταιρείας Noos που διοργάνωνε αθλητικές εκδηλώσεις. Οι προβολείς έπεσαν πάνω στον βασιλικό οίκο, για πρώτη φορά δόθηκαν στη δημοσιότητα τα ποσά που λαμβάνει κάθε μέλος του και στη συνέχεια περικόπηκαν.

Ομως αυτά δεν ήταν τα μόνα σκάνδαλα για τους γαλαζοαίματους της Γηραιάς Ηπείρου. Και η βασιλική οικογένεια του Βελγίου έχει πληγεί από πλείστα οικονομικά σκάνδαλα. Η γιαγιά του σημερινού βασιλιά Φαμπιόλα ίδρυσε το 2012 το ίδρυμα Fons Pereos για να αποφύγει τη φορολόγηση της κληρονομιάς της με υψηλό συντελεστή. Οι καταγγελίες για φοροδιαφυγή εκτοξεύθηκαν ιδίως από τους φλαμανδούς εθνικιστές, ώστε το ίδρυμα αναγκάστηκε να κλείσει έπειτα από μήνες. Λίγο καιρό μετά έγιναν περικοπές και στα ποσά που λαμβάνουν τα μέλη της οικογένειας, την ώρα που όλη η χώρα συζητούσε για μια εξώγαμη κόρη του Αλβέρτου και μια ερωμένη επί 20 χρόνια, παράλληλα με κάποιες περίεργες οικονομικές συναλλαγές.

Η μοναρχία

μετά τη Βεατρίκη

Η αποχώρηση της Βεατρίκης στην Ολλανδία ήταν ήρεμη, όμως ήδη πρόσφατες συνταγματικές αλλαγές άλλαξαν τον μέχρι τώρα ρόλο του μονάρχη. Το ολλανδικό Κοινοβούλιο αφαίρεσε από τη βασίλισσα το δικαίωμα σχηματισμού κυβέρνησης, μια από τις πιο αγαπημένες δραστηριότητες της Βεατρίκης, σύμφωνα με τα λεγόμενά της. Ετσι ο Βίλχελμ-Αλεξάντερ δεν θα έχει ποτέ τη δυνατότητα να καλέσει όλους τους πολιτικούς αρχηγούς στο παλάτι και να παραστεί στις μεταξύ τους διαπραγματεύσεις.