Τρέφονται με αίμα, γάλα ή αλεύρι. Περισσότερο από τον ήλιο φοβούνται το νερό της θάλασσας. Τις νύχτες βγαίνουν από τους τάφους με σκοπό να ενοχλήσουν τους ζωντανούς, κυρίως τους συγγενείς τους.

Είναι οι βορβόλακες των ελληνικών θρύλων, «συγγενείς» των διεθνών βρικολάκων. Από τον Γκαίτε έως τον Γρηγόριο Ξενόπουλο, από τον Ιψεν μέχρι τον Αριστοτέλη Βαλωρίτη, τα βαμπίρ ενέπνευσαν ποιητές, συγγραφείς και λαογράφους από όλον τον κόσμο να γράψουν φανταστικές ιστορίες που έως και σήμερα καθηλώνουν το κοινό.

Βρικόλακες και φαντάσματα αναβιώνουν σε τρεις θεατρικές σκηνές της Αθήνας και του Πειραιά, αυτήν τη σεζόν. Βασισμένη στο ποίημα που έγραψε ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης στα μέσα του 19ου αιώνα με τίτλο «Θανάσης Βάγιας (Ο Βρυκόλακας)» είναι η παράσταση «Ο Ελλην Βρυκόλαξ» η οποία ανέβηκε πριν από λίγες ημέρες στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, σε διασκευή κειμένων και σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ντέλλα.

Αστικοί μύθοι της νεότερης Ελλάδας στοιχειώνουν τις νύχτες της ελληνικής υπαίθρου και καταραμένα πλάσματα ακροβατούν μεταξύ ζωής και θανάτου. Ο ποιητής παρουσιάζει τον Βάγια ως βρικόλακα που μετά τον θάνατό του δεν μπορεί να αναπαυθεί καθώς τον καταδιώκουν οι ψυχές των ανθρώπων που οδήγησε στον θάνατο. Τρεις ηθοποιοί, οι Μαρία Μπαγανά, Κωνσταντίνος Ντέλλας και Ελενα Γεωργίου, αναρωτιούνται αν υπήρξαν ποτέ βρικόλακες στην Ελλάδα και χρησιμοποιούν τη μουσικότητα του λόγου αλλά και το ίδιο τους το σώμα προκειμένου να δώσουν θεατρική υπόσταση σε αφηγηματικά κείμενα που υπογράφει ο σκηνοθέτης.

Ετος Ιψεν το 2014 και δύο θέατρα στην Αθήνα τιμούν τον νορβηγό συγγραφέα με τους «Βρικόλακες». Στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας συνεχίζονται οι παραστάσεις του έργου, σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού. Η Μπέττυ Αρβανίτη ερμηνεύει τον ρόλο της κυρίας Αλβιγκ μαζί με τους Γιώργο Κέντρο, Νίκο Χατζόπουλο, Μαρία Κίτσου και Κώστα Βασαρδάνη. Το Θέατρο Εκάτη ανέβασε τους «Βρικόλακες», σε σκηνοθεσία Βαλεντίνης Λουρμπά, με τους Πέπη Οικονομοπούλου, Αλέξανδρο Κλημόπουλο, Μάνο Χατζηγεωργίου, Βαγγέλη Ζερβόπουλο και Σοφία Μανωλάκου.

Ο τίτλος «Βρικόλακες» δεν αναφέρεται στα μυστηριώδη όντα, αλλά στα φαντάσματα –«Ghosts» είναι ο αγγλικός τίτλος του έργου. Ο συγγραφέας έγραψε την οικογενειακή τραγωδία το 1881, ως ένα καυστικό σχόλιο στα υποκριτικά ήθη του 19ου αιώνα. Εδώ, οι ήρωες καλούνται να αντιμετωπίσουν το παρελθόν τους, τα δικά τους φαντάσματα, τις εφιαλτικές σκιές, τις ψευδαισθήσεις και τα ψέματα που ενεδρεύουν παντού και σαν βρικόλακες τούς ρουφούν το αίμα. «Νομίζω ότι σχεδόν όλοι μας είμαστε φαντάσματα. Ανάμεσα στις αράδες των εφημερίδων θαρρώ πως βλέπω φαντάσματα. Σε όλη τη χώρα θα πρέπει να ζουν φαντάσματα. Και είμαστε τόσο αξιοθρήνητα δειλοί (στις σχέσεις μεταξύ μας) ως προς την αλήθεια όσο και τα φαντάσματα ως προς το φως», είναι μερικές από τις ατάκες της κυρίας Αλβιγκ.

Ο Θανάσης στον Αδη

«Πες μου τι στέκεσαι, Θανάση, oρθός,/ βουβός σα λείψανο,στα μάτια μπρος;/ Γιατί, Θανάση μου, βγαίνεις το βράδυ;/ Υπνοςγια σένανε δεν είν’ στον Αδη;»

είναι κάποιοι από τους στίχουςτου Αριστοτέλη Βαλαωρίτη στο ποίημά του «Θανάσης Βάγιας

(Ο Βρυκόλακας)». Ο Βάγιας (1765-1834) ήταν υπαρκτό πρόσωπο που γεννήθηκε στη Βόρεια Ηπειρο και υπηρέτησε τον Αλή Πασά.

INFO

– Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς, τηλ. 210-4143.310 – 320).

– Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας (Κεφαλληνίας 16 Κυψέλη, τηλ. 210-8838.727).

– Θέατρο Εκάτη (Εκάτης 11, Πλατεία Κυψέλης, τηλ. 210-6401.931).