Αναζήτηση
«Γιασμίν, πώς;» ρωτούσε η συντηρητική εφημερίδα «Βελτ» για τη νέα γραμματέα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας. Στην πολιτική σκηνή του Βερολίνου είναι άγνωστη, αλλά όχι ακόμα για πολύ. Η νέα γενική γραμματέας του SPD είναι 46 ετών, ο πατέρας της Ιρανός και η μητέρα της Γερμανίδα. Το όνομά της παραπέμπει ευθέως στην καταγωγή του πατέρα της. Αλλά εκείνο που την εξοργίζει κυριολεκτικά, όπως δήλωσε κάποια στιγμή δημόσια, είναι η ερώτηση από πού κατάγεται η ίδια.
Ο μεγαλύτερος αδελφός της γεννήθηκε στην Τεχεράνη. Η Γιασμίν όμως γεννήθηκε στο Αννόβερο, εκεί μεγάλωσε, σπούδασε, δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά και πολιτικά. Είναι διπλωματούχος χημικός, εργοδότης της είναι το Συνδικάτο Ανθρακα Χημικής Βιομηχανίας και Ενέργειας (ΙG BCE). Ξενική καταγωγή δεν έχει μόνον η ίδια, αλλά και ο άντρας με τον οποίο συζεί. Είναι ο πενηντάχρονος Μιχάλης Βασιλειάδης, γιος έλληνα μετανάστη και γερμανίδας μητέρας, ο οποίος είναι πρόεδρος του τρίτου σε μέγεθος συνδικάτου της Γερμανίας, IG BCE, που αριθμεί 700.000 μέλη. Η Φαχίμι διηύθυνε το τμήμα πολιτικού σχεδιασμού στο προεδρείο του συνδικάτου.
ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ. Από την επαρχία του Αννόβερου, η Φαχίμι μεταφέρεται τώρα στην κεντρική πολιτική σκηνή του Βερολίνου, η οποία είναι πολύ πιο απαιτητική. Ως νέα γενική γραμματέας του SPD θα πρέπει κατ’ αρχάς να φροντίζει για τη συνοχή του κόμματος, ακόμα και όταν η κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει παίρνει δύσκολες αποφάσεις. Στις πλάτες της πέφτει ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη, γιατί ο πρόεδρος Γκάμπριελ θα έχει ελάχιστο χρόνο για το κόμμα, καθώς θα πρέπει να τα βγάλει πέρα με το υπερυπουργείο Οικονομίας και Ενέργειας που έχει αναλάβει. Και το θέμα της ενεργειακής στροφής της Γερμανίας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μετά την απόφαση για το κλείσιμο των πυρηνικών αντιδραστήρων, είναι κομβικής σημασίας τόσο για τον Γκάμπριελ όσο και για την ίδια τη χώρα.
Μία πρόγευση για τις απαιτήσεις της νέας θέσης πήρε ήδη πριν καν εκλεγεί. Το κόμμα Η Αριστερά (Ντι Λίνκε), ως αξιωματική αντιπολίτευση στη νέα Βουλή, κατηγόρησε την Φαχίμι ότι είναι «λομπίστρια» της βιομηχανίας ενέργειας. Αφορμή για την επίθεση έδωσε το γεγονός ότι παράλληλα με τις υπόλοιπες δραστηριότητές της, η Φαχίμι διευθύνει και το Φόρουμ Καινοτομιών, μία πρωτοβουλία από κορυφαίους εκπροσώπους των συμβουλίων προσωπικού των ενεργειακών ομίλων της χώρας και κορυφαίους συνδικαλιστές του IG BCE. Η Φαχίμι αντέδρασε άμεσα. «Είναι αυτονόητο ότι θα παραιτηθώ από τη διεύθυνση του Φόρουμ, αυτό έχει συμφωνηθεί από καιρό», είπε μόλις έγιναν γνωστές οι αιτιάσεις της προέδρου του Λίνκε, Κάτια Κίπλινγκ. Η Φαχίμι αντέκρουσε και το στίγμα της «λομπίστριας» που θέλησε να της κολλήσει η Κίπλινγκ. Το συγκεκριμένο φόρουμ, είπε η Φαχίμι, δεν έχει σχέση με λόμπι, αντίθετα προωθεί τον διάλογο μεταξύ συνδικάτων, εργοστασιακών συμβουλίων και επιχειρήσεων ενέργειας προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το κόστος της ενεργειακής στροφής θα παραμείνει σε ανεκτά επίπεδα.
Ηταν ένα καλό μάθημα για αρχή, διότι η Φαχίμι εφεξής θα είναι συνεχώς στο στόχαστρο των πολιτικών της αντιπάλων. Αλλά και η ίδια θα έχει το γενικό πρόσταγμα για την επίθεση στους αντιπάλους του SPD, όταν θα πρέπει να τονίσει το αυτόνομο πολιτικό στίγμα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Θα είναι το νέο πρόσωπο του SPD σε τηλεοπτικές συζητήσεις και δημόσιες αντιπαραθέσεις με τα άλλα κόμματα με τα οποία συχνά θα πρέπει να συγκρούεται, χωρίς να χαρίζεται σε κανέναν, είτε είναι ο κυβερνητικός εταίρος, η δεξιά Χριστιανική Ενωση της Μέρκελ, είτε τα κόμματα της αντιπολίτευσης, Αριστερά και Πράσινοι.
Πολιτικά η Φαχίμι κινείται στην αριστερή πτέρυγα του SPD, όπως και η προκάτοχός της Αντρέα Νάλες. Εκείνοι που τη γνωρίζουν στο κόμμα την περιγράφουν ως αριστερή της Νεολαίας του SPD, των Γιούζος, που σκέφτεται συνεχώς μπροστά, γεννά ιδέες. Συμμετέχει και στο Εργαστήριο Ιδεών Δημοκρατίας, ένα δίκτυο που ιδρύθηκε από Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινους το 2011 σε μια προσπάθεια να βρεθούν απαντήσεις στην επίκαιρη δημοσιονομική και οικονομική κρίση. Το δίκτυο έγινε ευρύτερα γνωστό την άνοιξη του 2013 όταν κοινοποίησε διακήρυξη για τον επαναπροσδιορισμό των οικονομικοπολιτικών συντεταγμένων του σημερινού πολιτικού συστήματος. Πυρήνας της διακήρυξης είναι η πεποίθηση ότι η σημερινή οικονομική ευρωστία της Γερμανίας δεν επαρκεί εις το διηνεκές και οι καθιερωμένοι δείκτες ευημερίας δεν αποτυπώνουν την κοινωνική πραγματικότητα. Για αυτό απαιτείται μια κοινωνικά βιώσιμη πολιτική μέσω της «δικαιότερης αναδιανομής του εισοδήματος και της βελτίωσης των προοπτικών εκπαίδευσης».
Το δίκτυο αυτό είναι και το όχημα για την ιδεολογική ώσμωση της Κεντροαριστεράς, που θα μπορούσε να οδηγήσει και στην πολιτική σύγκλιση SPD, Πρασίνων και Αριστεράς με προοπτική σε μεταγενέστερο στάδιο την κυβερνητική συνεργασία των τριών κομμάτων. Τώρα ήταν αδύνατη εξαιτίας των ιδεολογικών αγκυλώσεων της μετακομμουνιστικής Αριστεράς, αλλά ο Γκάμπριελ άνοιξε στο τελευταίο συνέδριο του SPD τον δρόμο της συνεργασίας με το κόμμα του Γκρέγκορ Γκίζι. «Δεξιά κυβερνάμε, αριστερά προετοιμάζουμε», έγραψε η «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ». Και η Φαχίμι θα φροντίσει να ευοδωθεί η επιλογή του προέδρου της. Μπορεί να είναι άγνωστη στην κεντρική πολιτική σκηνή, αλλά φέρνει έναν αέρα ανανέωσης και φρεσκάδας, με θετική ακτινοβολία και φιλική παρουσία, που θα ωφελήσουν στις επαφές με τα άλλα δύο κόμματα της Κεντροαριστεράς.
ΑΡΩΜΑ ΓΥΝΑΙΚΑΣ. Καθοριστικό για την επιλογή της Φαχίμι ήταν το γεγονός ότι πληροί δύο σημαντικά κριτήρια: πρώτον, είναι γυναίκα και, δεύτερον, έχει καταγωγή μετανάστη. Ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ είχε προϊδεάσει το συνέδριο του SPD τον Νοέμβριο λέγοντας ότι «δεν είναι φρόνιμο να καθορίζεται το δημόσιο πρόσωπο του SPD μόνο από άνδρες». Ηθελε επίσης να προωθήσει σε κορυφαίες θέσεις στελέχη που έχουν καταγωγή μετανάστη ώστε να αντικατοπτρίζεται και στην κομματική ιεραρχία η πολυπολιτισμικότητα της γερμανικής κοινωνίας. Το σχόλιο της κεντροαριστερής «Τσάιτ»: «Το γεγονός ότι μια Γερμανίδα που ονομάζεται Γιασμίν Φαχίμι θα κατέχει το δεύτερο σημαντικότερο αξίωμα στο δεύτερο κόμμα δείχνει ένα SPD πιο μοντέρνο απ’ ό,τι στην πραγματικότητα είναι».
