Πλοία-φαντάσματα μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους στους ωκεανούς σε λίγα χρόνια. Θα είναι μεγάλα εμπορικά καράβια που θα μεταφέρουν φορτία από τη μια ήπειρο στην άλλη, όμως στη γέφυρά τους δεν θα υπάρχει καπετάνιος ή αξιωματικός. Ούτε στα υπόλοιπα διαμερίσματα κάποιος ναυτικός. Θα κινούνται αυτόνομα, ως τηλεκατευθυνόμενα.

Πρόκειται για μια εικόνα που τον τελευταίο καιρό οραματίζονται πολλοί ευρωπαίοι ειδικοί στη ναυσιπλοΐα. Ανάμεσά τους, όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα «Ντέιλι Μέιλ», και επιστήμονες από το τμήμα θαλάσσιας καινοτομίας της Rolls-Roys.

Το σκεπτικό που χαρακτηρίζει αυτήν την πιθανή μελλοντική εξέλιξη είναι η εξοικονόμηση χρημάτων, η μικρότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τον περιορισμό της χρήσης πετρελαίου και εν μέρει η αποτροπή του κινδύνου της πειρατείας.

Οσο για το πώς θα κυβερνώνται αυτά τα νέας γενιάς πλοία, οι ειδικοί λένε μέσω εξομοιωτών. Σε κάποιες παράκτιες εγκαταστάσεις ή σε λιμάνια θα υπάρχουν εξομοιωτές των γεφυρών των πλοίων, όπου καπετάνιοι σε νέα όμως πόστα θα κυβερνούν ένα ή περισσότερα πλοία ταυτοχρόνως μέσα από μεγάλες οθόνες.

Κατά τον Οσκαρ Λεβάντερ, ο οποίος είναι επικεφαλής στο τμήμα θαλάσσιας καινοτομίας της Rolls Roys, η ναυπήγηση πλοίων που θα ταξιδεύουν αυτόνομα στους ωκεανούς θα επιφέρει οικονομικά οφέλη. Οι πλοιοκτήτες, κατά τον ίδιο, δεν θα χρειάζεται να δαπανούν χρήματα σε μισθούς τα οποία, όπως λέει, αντιπροσωπεύουν από το 10% έως το 30% του κόστους λειτουργίας του πλοίου.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», ο Οσκαρ Λεβάντερ ανέφερε πως ένα πλοίο χωρίς πλήρωμα δεν θα διέθετε για παράδειγμα ορισμένα κρίσιμα συστήματα ή και υποδομές –όπως το αποχετευτικό σύστημα –με αποτέλεσμα να είναι ελαφρύτερο από ένα συμβατικό πλοίο και επομένως να χρειάζεται μικρότερη ποσότητα καυσίμων για να κινηθεί.

Επιπλέον η έλλειψη πληρώματος και η πλοήγησή του με ασύρματα μέσα νέας τεχνολογίας και δορυφόρους ευνοούν στα μεγάλα ταξίδια την αρκετά προσοδοφόρα μέθοδο της λειτουργίας σε χαμηλό φορτίο (slow steaming).

Αυτή η λειτουργία έχει να κάνει με την ταχύτητα του πλοίου και τον όγκο του καυσίμου που καταναλώνει. Για παράδειγμα, ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που κινείται με 24 κόμβους θα μπορούσε ανάλογα με το μήκος και το βάρος του να χρειάζεται 225 τόνους καυσίμου την ημέρα. Η συνηθισμένη ταχύτητα ενός τέτοιου πλοίου κυμαίνεται από 20 έως 25 κόμβους, δηλαδή από 37 μέχρι 46,3 χιλιόμετρα την ώρα.

Αν αντί για 24 κόμβους το πλοίο κινείται με 21 κόμβους, τότε η ημερήσια κατανάλωση καυσίμου μειώνεται κατά 33% την ημέρα και περιορίζεται στους 150 τόνους καυσίμου ημερησίως.

Οσο πιο αργά τόσο και πιο οικονομικά

Την τεχνική της μειωμένης ταχύτητας για εξοικονόμηση καυσίμων έχουν υιοθετήσει πολλές πλοιοκτήτριες εταιρείες αναφορικά με τα μεγάλα ταξίδια από το 2008 και μετά, οπότε και αυξήθηκαν οι τιμές του πετρελαίου.