Με τους ίδιους αργούς ρυθμούς, που οδήγησαν στην καταδίκη της χώρας στα ευρωπαϊκά δικαστήρια, συνεχίζονται τα έργα για την αποκατάσταση της Κορώνειας. Η γραφειοκρατία έχει οδηγήσει σε σημαντικές καθυστερήσεις στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του μάστερ πλαν, ενώ ακόμα δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες αγροπεριβαλλοντικές παρεμβάσεις. Στο μεταξύ, παρά τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί και τη σταδιακή βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της, η λίμνη σήμερα δεν έχει σχεδόν καθόλου νερό, όπως όλα τα καλοκαίρια των τελευταίων ετών.

Από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα καθυστερήσεων είναι ο ορισμός της διαχειριστικής Αρχής, η οποία θα αναλάβει τη συντήρηση και εντέλει τη λειτουργία του έργου. Οπως ανέφερε στα «ΝΕΑ» ο γενικός διευθυντής αναπτυξιακού προγραμματισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Γιάντσης, παρότι τα σχετικά έγγραφα στάλθηκαν στο υπουργείο Περιβάλλοντος πριν από 14 μήνες, μόλις προ ημερών υπήρξε ενεργοποίηση των αρμοδίων κι ενώ μεσολάβησε τον Φεβρουάριο η ευρωπαϊκή καταδίκη. Ανάλογες καθυστερήσεις παρουσιάστηκαν και στη διαδικασία ένταξης των έργων σε νέο πρόγραμμα, δεδομένου ότι έκλεισε το Ταμείο Συνοχής.

Από τα τρία βασικά τεχνικά έργα του αναθεωρημένου σχεδίου μόνο ένα έχει ολοκληρωθεί. Πρόκειται για την ενωτική τάφρο, έργο που συνδέει την Κορώνεια με τη Βόλβη και τελείωσε πριν από τρία χρόνια. Ωστόσο, το έργο πρακτικά δεν λειτουργεί, γιατί με τις πρόσφατες πλημμύρες στα ρέματα Σχολαρίου και Λαγκαδικίων που κατέληγαν στη λίμνη, μεταφέρθηκαν χώματα, με αποτέλεσμα να φράξει η τάφρος. «Χρειάζεται καθαρισμός, αλλά καθώς πρόκειται για περιοχή προστατευόμενη από τη συνθήκη Ramsar, απαιτείται ειδική περιβαλλοντική μελέτη, το κόστος της οποίας υπολογίζεται σε ένα εκατ. ευρώ», ανέφερε ο κ. Γιάντσης.

Το δεύτερο μεγάλο έργο, η κατασκευή λιμνοδεξαμενών ωρίμασης, που βγήκε εκτός χρονοδιαγραμμάτων εξαιτίας των επανειλημμένων ενστάσεων, εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου, έτσι ώστε να γίνει η εξάμηνη δοκιμαστική λειτουργία. Τέλος, η δημιουργία βαθέων ενδιαιτημάτων έχει ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να είναι έτοιμη μέσα στο 2015.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες θεωρείται ανέφικτος ο στόχος της αναζωογόνησης της λίμνης μέχρι το 2015. Αλλωστε, όπως είπε στα «ΝΕΑ» ο υπεύθυνος του γραφείου διαχείρισης φυσικού περιβάλλοντος του Φορέα Διαχείρισης Κορώνειας – Βόλβης, Ηλίας Τεκίδης, οι μελετητές προτείνουν να μπει το σχέδιο στις εξαιρέσεις και να μετατεθεί το χρονοδιάγραμμα στο 2021.

Στα θετικά του προγράμματος είναι το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε και λειτουργεί σε μεγάλο ποσοστό ο βιολογικός καθαρισμός του Δήμου Λαγκαδά και επετεύχθη ο περιορισμός των βιομηχανιών της περιοχής από τις 28 στις εννέα, με τις εναπομείνασες να εφαρμόζουν αυστηρότερα περιβαλλοντικά μέτρα και να ελέγχονται ανά τρίμηνο. «Τα ευρωπαϊκά δικαστήρια αναγνώρισαν τις προσπάθειες που έχουν γίνει για την εφαρμογή του σχεδίου διάσωσης, γι’ αυτό και δεν μας επέβαλαν πρόστιμο. Ωστόσο, βρισκόμαστε συνεχώς υπό στενή επιτήρηση», τόνισε ο κ. Γιάντσης.

Το μεγαλύτερο αγκάθι αυτή τη στιγμή είναι τα αγροπεριβαλλοντικά έργα και ο έλεγχος των γεωτρήσεων, ώστε να περιοριστεί η «αφαίμαξη» των αποθεμάτων νερού στην περιοχή. Τα έργα αυτά περιλαμβάνονται στις 21 δράσεις του σχεδίου και η μη εφαρμογή τους μπορεί να εκθέσει εκ νέου τη χώρα στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. «Εκτός από τα τεχνικά έργα, πρέπει να εστιάσουμε και σ’ αυτά τα μέτρα, που αποτελούν και την αιτία για την οποία έφτασε η λίμνη σ’ αυτήν την κατάσταση. Πρέπει, για παράδειγμα, να δοθούν κίνητρα για εναλλακτικές, λιγότερο υδροβόρες καλλιέργειες, όπως εξάλλου προβλέπεται από το διαχειριστικό σχέδιο που έχει υπογραφεί», επισήμανε ο κ. Τεκίδης.

Η καταδίκη

Για την υπόθεση της ρύπανσης της λίμνης Κορώνειας επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 15 μηνών με αναστολή στον πρώην νομάρχη και παυθέντα περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Παναγιώτη Ψωμιάδη. Ο Π. Ψωμιάδης κατηγορήθηκε μεταξύ άλλων γιατί δεν συγκρότησε τα προβλεπόμενα από τον νόμο κλιμάκια για τον έλεγχο, την τήρηση και την επιβολή κυρώσεων σε ιδιοκτήτες βιομηχανιών και άλλων μονάδων που ρύπαιναν τη λίμνη, και γιατί καθυστέρησε την επιβολή προστίμων, ενώ κατά περίπτωση τα μείωσε αυθαίρετα.