Αυξημένο ενδιαφέρον καταγράφεται στις τράπεζες τον τελευταίο μήνα από δανειολήπτες που θέλουν να ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις για τα ενυπόθηκα δάνεια των νοικοκυριών. Οι ρυθμίσεις ανάσα που μπορούν να ελαφρύνουν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, περισσότερα από 150.000 νοικοκυριά που έχουν στεγαστικά δάνεια, προσφέρουν τη δυνατότητα σε δανειολήπτες που εξαιτίας της οικονομικής κρίσης είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται να κάνουν χρήση μιας 48μηνης περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας θα πληρώνουν μικρότερες δόσεις, ακόμα και μηδενικές αν πρόκειται για ανέργους. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, οι δανειολήπτες βρίσκονται ήδη σε διερευνητικό στάδιο και καθημερινά ο μέσος όρος όσων ζητούν πληροφορίες για την ένταξή τους στη ρύθμιση φτάνει τους 10 ανά τραπεζικό κατάστημα, γεγονός που δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει.

Μάλιστα τον ερχόμενο Σεπτέμβριο το υπουργείο Ανάπτυξης πρόκειται να κάνει απολογισμό για την ανταπόκριση που θα έχουν οι ρυθμίσεις για τα ενυπόθηκα δάνεια, κάτι άλλωστε που αποτελεί και μνημονιακή υποχρέωση.

ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ. Ποιοι όμως μπορούν να αξιοποιήσουν τις ρυθμίσεις;

Κατ’ αρχάς το νομοσχέδιο προσφέρει διευκολύνσεις για δανειολήπτες που δεν έχουν καθυστερήσει τις πληρωμές των δανείων τους, δίνοντάς τους 48μηνη περίοδο (τέσσερα χρόνια) με μηνιαία δόση που δεν θα ξεπερνά το 30% του εισοδήματός τους. Επίσης, για τα δάνεια που δεν έχουν καταγγελθεί από τις τράπεζες. Δηλαδή, οι νέες ρυθμίσεις περιλαμβάνουν και δάνεια στα οποία μπορεί να υπάρχει καθυστέρηση στην πληρωμή ακόμα και τριών μηνών, αλλά η τράπεζα δεν έχει προβεί σε καταγγελία της σύμβασης. Στον νέο νόμο μπορούν να υπαχθούν μισθωτοί και συνταξιούχοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και άνεργοι καθώς και άτομα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω που έχουν ενήμερα ενυπόθηκα δάνεια τα οποία συνήφθησαν μέχρι και τις 30 Ιουνίου 2010.

Οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή στο πρόγραμμα διευκόλυνσης δανειοληπτών είναι:

– Να υπάρχει εμπράγματη εξασφάλιση της τράπεζας και συγκεκριμένα υποθήκη σε κύρια κατοικία.

– Η αντικειμενική αξία αυτής της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά τις 180.000 ευρώ και για τις τρίτεκνες και τις πολύτεκνες οικογένειες να μην είναι πάνω από τις 200.000 ευρώ.

– Η αντικειμενική αξία της συνολικής περιουσίας του δανειολήπτη να μην ξεπερνά τις 250.000 ευρώ και τις 300.000 ευρώ στην περίπτωση των τριτέκνων και των πολυτέκνων. Σε αυτήν δεν περιλαμβάνονται τα αυτοκίνητα. –Το σύνολο των καταθέσεων και των κινητών αξιών του οφειλέτη να μην υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ και τις 15.000 ευρώ για τρίτεκνες και άνω οικογένειες.

– Το συνολικό ανεξόφλητο υπόλοιπο κεφαλαίου που έχει λάβει ο οφειλέτης να μην υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ.

– Το εισόδημά του κατά την υποβολή αίτησης να είναι μειωμένο τουλάχιστον κατά 20% σε σχέση με το 2009.

Ειδικότερα, το εισόδημα που θα λαμβάνεται υπόψη θα είναι το καθαρό εισόδημα του δανειολήπτη, δηλαδή αφαιρουμένων των κρατήσεων υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων, του παρακρατηθέντος φόρου εισοδήματος και της εισφοράς αλληλεγγύης.

ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ. Οσοι μπορούν να αξιοποιήσουν τις νέες ρυθμίσεις χωρίζονται σε τρεις κατηγορίας με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια.

Η πρώτη κατηγορία αφορά μισθωτούς και συνταξιούχους με καθαρό ατομικό εισόδημα 15.000 ευρώ και οικογενειακό 25.000 ευρώ. Τα ποσά αυτά προσαυξάνονται κατά 5.000 ευρώ εφόσον έχουν τρία και περισσότερα παιδιά και για όσους έχουν αναπηρία 67% και άνω. Για τους δανειολήπτες αυτούς το επιτόκιο στη 48μηνη περίοδο της ρύθμισης θα είναι το επιτόκιο που προβλέπει η σύμβαση που έχει συνάψει με την τράπεζα, η μηνιαία δόση όμως δεν θα μπορεί να είναι μεγαλύτερη από το 30% των μηνιαίων καθαρών εισοδημάτων του. Η δεύτερη κατηγορία είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι με ατομικό καθαρό εισόδημα κάτω των 9.000 ευρώ και οικογενειακό κάτω των 15.000 ευρώ. Οι δανειολήπτες αυτοί θα πληρώνουν μηνιαία δόση στο 30% του εισοδήματός τους με επιτόκιο 1,25% (βασικό επιτόκιο ΕΚΤ συν 0,75%) εφόσον δεν ορίζεται χαμηλότερο στη σύμβαση των δανείων τους, ενώ η διαφορά της μηνιαίας δόσης κεφαλαιοποιείται και αποπληρώνεται μετά την περίοδο των 48 μηνών. Η τρίτη κατηγορία αφορά τους ανέργους με μηδενικό εισόδημα ή με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, στους οποίους μέσα στο 48μηνο δίνεται η δυνατότητα για έξι μήνες (συνεχόμενα ή τμηματικά) μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων. Το ποσό του κεφαλαίου που δεν καταβάλλει για έξι μήνες θα κεφαλαιοποιείται και θα αποπληρώνεται μετά τους 48 μήνες. Για το διάστημα πέραν του εξαμήνου το επιτόκιο θα είναι στο 1,25%.

Πάντως, αν κατά τη διάρκεια του προγράμματος μεταβληθεί η εισοδηματική κατάσταση του οφειλέτη τότε το δάνειο επαναπροσδιορίζεται αναλόγως, ενώ ο δανειολήπτης είναι υποχρεωμένος να ενημερώσει την τράπεζα για οποιαδήποτε αλλαγή της οικονομικής του κατάστασης σε ένα μήνα από τη μεταβολή. Η τράπεζα μπορεί μία φορά τον χρόνο να ζητεί επανυποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών, ενώ κατά τη διάρκεια του προγράμματος η τράπεζα απέχει από κάθε καταγγελία της δανειακής σύμβασης και από κάθε προσωπική δίωξη.

Οι προθεσμίες

Οι δικαιούχοι θα μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις στις τράπεζες για τη ρύθμιση των δανείων τους έως τα τέλη του χρόνου. Ωστόσο υπάρχει η πρόβλεψη ο χρόνος αυτός να παραταθεί με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης.