Αναζήτηση
Η Αθήνα που περιγράφουν οι γονείς στους νεότερους μοιάζει με αποκύημα επιστημονικής φαντασίας όταν βρίσκεσαι στο κέντρο της πόλης. Οι περιγραφές δεν αρκούν για να πείσουν ότι αυτή η πόλη ήταν κάποτε τόσο όμορφη. Μέχρι που την ανακαλύπτεις στο ελληνικό σινεμά.
Το αφιέρωμα «Η Αθήνα στον κινηματογράφο», που για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά διοργανώνει η Περιφέρεια Αττικής σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, παρουσιάζει φέτος επτά ταινίες, μία ταινία από κάθε δεκαετία από το 1965 έως το 2005 και δύο με χρονολογία παραγωγής μετά το 2010, όλες με κοινή πρωταγωνίστρια την Αθήνα.
Η επιλογή των ταινιών κρύβει και κάποιες εκπλήξεις, όπως για παράδειγμα η αποψινή προβολή της ταινίας του Παύλου Τάσσιου «Βαρύ πεπόνι», παραγωγής 1977, όπου ένας επαρχιώτης (ο υπέροχος Μίμης Χρυσομάλλης) αφήνει το χωριό του και φτάνει στη μεγαλούπολη για να «μη καταντήσει γκαρσόνι» –και γκαρσόνι καταλήγει. Σπανίως μνημονεύτηκε η ικανότητα του Τάσσιου να κινηματογραφεί την αθηναϊκή ζωή –κι όμως, η Αθήνα στις ταινίες του φιλμογραφείται με μοναδική ακρίβεια: ένας ζωντανός και παρηκμασμένος ταυτόχρονα οργανισμός, που μοιάζει να οδηγείται σε ένα «αιώνιο» φινάλε.
ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ. Το αφιέρωμα άρχισε χθες με την προβολή τού «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα» του Γιώργου Τζαβέλλα και συνεχίζεται σήμερα με το «Βαρύ πεπόνι». Ακολουθεί η πιο πικρή (και γι’ αυτό ίσως και η κορυφαία –με διαφορά!) ταινία του Νίκου Περάκη «Βίοs + Πολιτεία» όπου ο Γιώργος Κιμούλης απειλεί να ανατινάξει την… ΕΡΤ (η πραγματικότητα σε αυτή τη χώρα, διαρκώς ξεπερνάει την τέχνη).
Τη σκυτάλη παίρνει ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης, με το συγκλονιστικό «Από την άκρη της πόλης». Πλάκες στις γειτονιές του Μενιδίου, στα κλαμπ, βόλτες στους οίκους ανοχής και στους μεγάλους δρόμους προς το κέντρο, μικροκλοπές στην Ομόνοια, και μια παρέα Ρωσοπόντιων που νιώθουν αποκλεισμένοι στη νέα τους πατρίδα, παρά το γεγονός ότι το αίμα που κυλάει στις φλέβες τους είναι ελληνικό.
Από το ασπρόμαυρο φιλμ, λοιπόν, μέχρι την έγχρωμη –ενίοτε ψηφιακή –εικόνα διαγράφεται η αλλαγή όχι μόνο του αστικού τοπίου αλλά και των κατοίκων της Αθήνας: η θέση της γυναίκας, η έξαρση της αστυφιλίας, η έλευση των μεταναστών, το έλλειμμα δικαιοσύνης, η πάλη για την καθημερινή διαβίωση και η τριβή των σχέσεων.
Το αφιέρωμα συνεχίζεται –και κλείνει –με τις ταινίες «Λιούμπη» της Λάγιας Γιούργου, «Το γάλα» του Γιώργου Σιούγα και «Αν…» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη όπου κάνουν και ένα «πέρασμα» οι «ήρωες» της ταινίας του Τζαβέλλα.
