Οι τηλεφωνικές γραμμές που δεν λειτουργούν, το κούρεμα στο ανθρώπινο προσωπικό και η γραφειοκρατία οδηγούν στην ελλιπή διεκπεραίωση των αιτημάτων συνταξιοδότησης στα κατά τόπους υποκαταστήματα του ΙΚΑ. «Τα ΝΕΑ» επισκέφθηκαν εκείνο του Πειραιά, αλλά και της οδού Νικηφόρου, στην Αθήνα, για να καταγράψουν την καθημερινή ταλαιπωρία των ασφαλιζομένων. Οι τελευταίοι μεταφέρουν μία εικόνα αποσύνθεσης που αποτελεί εμπόδιο σε οποιαδήποτε προσπάθεια αναδιοργάνωσης στον χώρο των ασφαλιστικών ταμείων

Τα γκισέ του ΙΚΑ είναι ένα από τα σκαλοπάτια της ταλαιπωρίας για όσους ασφαλισμένους αναμένουν την οριστική απόφαση συνταξιοδότησής τους. Οι τηλεφωνικές γραμμές της υπηρεσίας δεν δουλεύουν και όποιος χρειάζεται μια απλή πληροφορία στριμώχνεται σε ουρές, περιμένοντας τους λιγοστούς υπαλλήλους να τον εξυπηρετήσουν. Ακόμη κι όταν έρθει η σειρά του δεν σημαίνει ότι έκλεισε και ο φάκελός του.

Εχουν περάσει τρεις ώρες από το άνοιγμα των γκισέ στο τμήμα κατάθεσης αιτήσεων συνταξιοδότησης στο ΙΚΑ του Πειραιά και το μηχάνημα έχει σταματήσει να τυπώνει χαρτιά με αριθμούς προτεραιότητας. Για ακόμη μία ημέρα οι λιγοστοί υπάλληλοι δεν θα προλάβουν να εξυπηρετήσουν τους πάντες. Κάποιος θα φωνάξει, άλλος θα τσακωθεί, μια ηλικιωμένη γυναίκα θα δακρύσει όταν θα λήξει η αναμονή της. «Γιατί κλαίτε, εδώ άλλοι μας βρίζουν», της λέει μία υπάλληλος, καθώς οι πολίτες στην ουρά συγκρίνουν ιστορίες γραφειοκρατίας. Εδώ, στον τρίτο όροφο του υποκαταστήματος, στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου, βρίσκεται ένα από τα σκαλοπάτια της ταλαιπωρίας. Η διαδικασία απονομής πλήρους σύνταξης περιλαμβάνει βουβές τηλεφωνικές γραμμές πληροφοριών, τακτικές επισκέψεις στα γκισέ, αναμονή που φτάνει σε κάποιες περιπτώσεις έως και τα τρία χρόνια. Σε όλη την Ελλάδα οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης των ασφαλιστικών ταμείων ανέρχονται στις 270.000.

ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ. Σύμφωνα με στοιχεία συνδικαλιστικών οργανώσεων από τον χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, ο μέσος χρόνος αναμονής για την έκδοση οριστικής συνταξιοδοτικής απόφασης διαφέρει ανάλογα με το υποκατάστημα, τη στελέχωση των μονάδων, καθώς και την κατηγορία θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Η διαδοχική ασφάλιση (περιπτώσεις με ασφαλιστική κάλυψη από τουλάχιστον δύο φορείς) οδηγεί σε μεγαλύτερες καθυστερήσεις. Σε πόλεις της περιφέρειας, όπως στην Καλαμάτα, στην Καρδίτσα και στα Τρίκαλα, ο μέσος χρόνος αναμονής είναι τέσσερις μήνες. Στα τοπικά υποκαταστήματα της Αττικής (Καλλιθέας, Πατησίων, Αγ. Αναργύρων) η αναμονή φτάνει τους οκτώμισι μήνες, ενώ στα αντίστοιχα τμήματα της Πάτρας και της Θεσσαλονίκης προσεγγίζει το ένα έτος.

«Το ΙΚΑ είναι σε κατάσταση αποσύνθεσης», λέει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της ΠΟΣΕ-ΙΚΑ Γιώργος Κυριακόπουλος. Για τον ίδιο η καθυστέρηση οφείλεται στις αλλαγές του συνταξιοδοτικού καθεστώτος, στην αύξηση του όγκου των αιτημάτων και στη μείωση των υπαλλήλων λόγω συνταξιοδότησης και παγώματος νέων προσλήψεων. Στο ίδιο πνεύμα, μια ανακοίνωση κολλημένη στην πόρτα του υποκαταστήματος του ΙΚΑ στην οδό Νικηφόρου στην Αθήνα προειδοποιεί τους πολίτες: «Απολύονται 23 υπάλληλοι που είχαν διοριστεί μέσω ΑΣΕΠ από τους ήδη λιγοστούς που υπηρετούν σήμερα. Από όλα τα ΙΚΑ της Ελλάδας απολύονται 500 συνάδελφοί μας. Η εξυπηρέτηση θα γίνει ακόμη πιο δύσκολη. Το ΙΚΑ δεν μπορεί να λειτουργήσει. Το ΙΚΑ διαλύεται και αυτό είναι μόνο η αρχή».

Την περασμένη Δευτέρα ο Δημοσθένης Γεωργίλης στεκόταν πλάι σε αυτή την ανακοίνωση περιμένοντας υπομονετικά τη σειρά του. Είχε έρθει στην Αθήνα από τη Μεσσηνία, όπου ζει τελευταία. Υπήρξε υπάλληλος στο Δασαρχείο του Αιγάλεω και ο φάκελός του είχε κατατεθεί στην Αθήνα γι’ αυτό δεν μπορεί να παρακολουθήσει την εξέλιξη από τον τόπο κατοικίας του. Εχει ενάμιση χρόνο που λαμβάνει προσωρινή σύνταξη (το 80% της κύριας). «Βρίσκομαι στην τελική φάση. Δεν μπορούσα να υποβάλω τις ερωτήσεις μου τηλεφωνικά, οι γραμμές είναι κατεβασμένες. Γι’ αυτό και ήρθα», είπε προτού εξυπηρετηθεί. Οπως φαίνεται όμως, θα χρειαστεί να ξαναβρεθεί εκεί. «Εχουμε καιρό», τόνισε μόλις αποχώρησε από το γκισέ. «Ακόμη διεκπεραιώνουν τον Ιούλιο του 2011. Μέχρι τον Σεπτέμβριο και τη δική μου περίπτωση πρέπει να περιμένω κι άλλο».

ΕΚΝΕΥΡΙΣΜΟΣ. Κατά 40% έχει μειωθεί το προσωπικό στα ασφαλιστικά ταμεία, σύμφωνα με τον Θανάση Καπωτά, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής. Οι επιπτώσεις του κουρέματος σε ανθρώπινο δυναμικό είναι εμφανείς και στο υποκατάστημα του ΙΚΑ στην οδό Ελ. Βενιζέλου, στον Πειραιά. Το τμήμα πληρωμών συντάξεων λειτουργεί κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Οποιος πολίτης θέλει να ρωτήσει κάτι, κάθε Τρίτη ή Πέμπτη περιμένει μήπως βγει κάποιος υπάλληλος από την κλειδωμένη πόρτα. Στο διπλανό τμήμα, της κατάθεσης αιτήσεων, καθώς περνούν τα λεπτά της αναμονής μεγαλώνει και ο εκνευρισμός. Τρεις υπάλληλοι εξυπηρετούν τον κόσμο, άλλα τόσα γκισέ έχουν κατεβασμένες γρίλιες. Σε ένα από αυτά, πάνω σε ένα χαρτί που ενημερώνει ότι το γκισέ είναι κλειστό, κάποιος έγραψε με στυλό: «Είσαστε ζώα».