Από τη Ζάτουνα μέχρι το χωριό Λυσσαρέα στην ορεινή Αρκαδία η απόσταση είναι 30 χιλιόμετρα με στροφές και ο δρόμος βγάζει στην πλατεία του χωριού. Το καφενείο του Γιώργου Μητρόπουλου που παίζει Εφη Θώδη (από κασέτα!), τα παιδιά που παίζουν μπάλα, οι γέροντες αμέριμνοι στο παγκάκι φτιάχνουν μια εικόνα ραστώνης στο χωριό των 30 μόνιμων κατοίκων, λίγο πριν να σουρουπώσει.

Σε λίγο τίποτε δεν θα είναι το ίδιο. Δύο λεωφορεία και μερικά αυτοκίνητα θα αλλάξουν τη σύνθεση και 230 παράξενοι επισκέπτες από όλον τον κόσμο – φοιτητές κινηματογράφου, σκηνοθέτες, σινεφίλ, κριτικοί – θα εγκατασταθούν για τρεις ημέρες στα γύρω χωριά για δικό τους λόγο.

Είναι η τρίτη φορά από το 2004 που οργανώνεται η τριήμερη υπαίθρια προβολή του έργου «Ενιαίος» του ελληνοαμερικανού σκηνοθέτη – με καταγωγή από τούτο το χωριό – Γκρέγκορι Μαρκόπουλος (1928-1992).

Ο πρωτοποριακός κινηματογραφιστής, μέλος του νέου αμερικανικού κινηματογράφου και της παρέας των Τζόνας Μίκας, Αντι Γουόρχολ και άλλων, οραματίστηκε από το 1980 ένα τέτοιο παράξενο γεγονός. Τη διαδικασία μύησης του θεατή σε έναν απομονωμένο χώρο προβολής, μέσα στη φύση.

Πριν από 32 χρόνια απέσυρε τις ταινίες του από τη μαζική παραγωγή και ονομάτισε το λιβάδι στο χωριό τού πατέρα του, τη Λυσσαρέα Αρκαδίας, Τέμενος (χώρο λατρείας). Μετά τον θάνατό του ο Ρόμπερτ Μπίβερς, σύντροφος και συνεργάτης του, οργάνωσε τις προβολές το 2004 και το 2008, με κύκλους του «Ενιαίου», έργου 80 ωρών, και 19 ταινίες που είχαν γυριστεί στην Ελλάδα (όπως μία για το ατελιέ του ζωγράφου Διαμαντή Διαμαντόπουλου).

«Είναι πολιτιστικό γεγονός σημαντικό, με διεθνή απήχηση» λέει η αντιδήμαρχος Γορτυνίας Μαρίνα Διαμαντοπούλου ενώ οι επισκέπτες παίρνουν θέση στις πλαστικές καρέκλες της πλατείας την πρώτη ημέρα – πιο δίπλα, η θράκα ανάβει και τα πρώτα σουβλάκια σερβίρονται. «Εχουμε οργανώσει τη διαβίωση των ανθρώπων που ήλθαν» σημειώνει ο Διονύσης Παρασκευόπουλος, αντιδήμαρχος Γορτυνίας.

«Ημασταν πρώτα ξαδέλφια με τον Γκρέγκορι. Ερχόταν τακτικά. Τελευταία φορά τον είχα δει στην Πλατεία Λαυρίου, εργαζόμουν ως οδηγός στα λεωφορεία και εκείνος πήγαινε στους Δελφούς. Ηταν λιγομίλητος, σοβαρός» θυμάται ο ντόπιος Παναγιώτης Μαρκόπουλος που τσουγκρίζει το ποτήρι με το κρασάκι με έναν επισκέπτη με μαλλί α λα Γουόρχολ.

Η πλατεία γίνεται στο μεταξύ πολυεθνική, όλες οι φυλές του Ισραήλ, αβάν γκαρντ κόσμος, προχωρημένα ντυσίματα, κάποιοι γνωρίζονται από τα προηγούμενα φεστιβάλ, τρώνε ελαφρά και αποσύρονται για την επόμενη ημέρα της προβολής…