H γερμανική πρόταση περί ορισμού «οικονομικού επιτρόπου» της ευρωζώνης στην Ελλάδα με δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις της Βουλής και με βασική αποστολή την εξασφάλιση της έγκαιρης αποπληρωμής των δανείων, αν και δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία στις Βρυξέλλες και στις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις.

Η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν λίγο πολύ η αναμενόμενη: ο επίτροπος Ολι Ρεν, από το Νταβός της Ελβετίας όπου βρισκόταν, έδωσε εντολή στους συνεργάτες του να εκδώσουν το Σάββατο μια «ισορροπημένη ανακοίνωση» στην οποία αφενός τονιζόταν ότι την ευθύνη για την οικονομική πολιτική της Ελλάδας την έχει η υπόλογη στους πολίτες και τους θεσμούς της χώρας κυβέρνηση, αφετέρου υπενθυμιζόταν ότι η Επιτροπή έχει ήδη διαμορφώσει ένα πλέγμα στενής εποπτείας των ελληνικών δημόσιων οικονομικών.

ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ. Στις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες οι αντιδράσεις δεν ήταν ταυτόσημες. Στην Ολλανδία, την Αυστρία και τη Φινλανδία οι διαθέσεις ήταν φιλικές προς τη γερμανική πρόταση ενώ στην Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία η ενόχληση ήταν μάλλον εμφανής. «Πρόκειται για μια νέα Συνθήκη των Βερσαλλιών» ανέφερε χαρακτηριστικά διπλωμάτης χώρας της Νότιας Ευρώπης, παραπέμποντας στους επαχθείς οικονομικούς όρους που έθεσαν στο πλαίσιο των πολεμικών αποζημιώσεων οι χώρες της Αντάντ στην ηττημένη μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο Γερμανία.

Ωστόσο, η γερμανική πρόταση ελάχιστους εξέπληξε στις Βρυξέλλες αφού τα δείγματα γραφής από το Βερολίνο ήδη υπήρχαν. Η πρόταση για τον ορισμό ευρωεπιτρόπου στις χώρες με μεγάλα ελλείμματα που αδυνατούν να τα ελέγξουν υπερψηφίστηκε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα τον Νοέμβριο στο συνέδριο των Χριστιανοδημοκρατών της CDU. Στη συνέχεια το θέμα ετέθη και στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα όπου σύμφωνα με πληροφορίες υπήρξαν αντιρρήσεις.

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ. Στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Μασσαλίας, όμως, όπου τη ΝΔ εκπροσώπησε ο Αντώνης Σαμαράς, ανακοινώθηκε ότι θα πρέπει να τεθεί υπό συζήτηση το ενδεχόμενο παροχής «υποχρεωτικής βοήθειας» στις χώρες που λαμβάνουν δάνεια από την ευρωζώνη. Με άλλα λόγια, ετέθη σαφώς το ζήτημα να προσφέρει η «οικογένεια» βοήθεια στα κράτη που βρίσκονται υπό καθεστώς μνημονίου, είτε αυτά το επιθυμούν είτε όχι. Ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζεται από τους Γερμανούς το θέμα αυτό είναι ασφαλώς και το γεγονός ότι ακόμη και ο νεοεκλεγείς γερμανός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς με δηλώσεις του στον γερμανικό Τύπο κάλεσε την Ελλάδα να κατανοήσει πως είναι λογικό οι χώρες που δανείζουν πολλά λεφτά σε μια άλλη χώρα να διεκδικούν αυξημένα περιθώρια παρέμβασης στα οικονομικά της.

ΕΠΙΒΟΛΗ. Παράλληλα, η γερμανική πλευρά φαίνεται να κατοχυρώνει στο πλαίσιο της συζητούμενης σήμερα στις Βρυξέλλες νέας Συνθήκης το ζήτημα της επίσης υποχρεωτικής επιβολής μνημονίου σε μια προβληματική οικονομικώς χώρα, αφού οι σχετικές αποφάσεις θα λαμβάνονται στο μέλλον όχι με ομοφωνία των κρατών – μελών αλλά από την ενισχυμένη πλειοψηφία τους. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι η ευρωζώνη θα μπορεί να επιβάλλει μνημόνιο σε μια χώρα ακόμη και αν η κυβέρνησή της διαφωνεί.

Με δεδομένο αυτό το κλίμα, αλλά και με την καθιερωμένη αντίληψη ότι η Ελλάδα αποτελεί «ειδική περίπτωση», η Γερμανία εμφανίζεται, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αποφασισμένη να εγκαινιάσει στην περίπτωση της χώρας μας τη διαδικασία τής «διά της βίας οικονομικής ανάρρωσης» και της ανελαστικής αποπληρωμής των κρατικών χρεών.