Συνταγματικά εμπόδια διαπίστωσε το Δ’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για την εφαρμογή του νόμου σχετικά με την παραχώρηση κυριότητας των δημόσιων εποικιστικών εκτάσεων, που αυθαιρέτως έχουν καταληφθεί και καλλιεργούνται για τουλάχιστον μία δεκαετία.

Ωστόσο, το ζήτημα που αφορά πολύ κόσμο, λόγω και της σπουδαιότητάς του, παραπέμφθηκε για οριστική κρίση στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τα μέλη του οποίου με την απόφασή τους θα κρίνουν τη συνταγματική βάση του επίμαχου νόμου (3147/2003) που ρυθμίζει τα θέματα αγροτικής γης.

Σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον νόμο, όσοι αυθαιρέτως κατέχουν κοινόχρηστη έκταση, η οποία δεν είναι δασική ούτε έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, έχουν δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση για την εξαγορά της έκτασης, υπό την προϋπόθεση ότι την καλλιεργούν συστηματικά με αμπέλια, ελιές η οπωροφόρα δέντρα, τα οποία πρέπει να έχουν ηλικία δέκα ετών μέχρι την έναρξη του επίμαχου νόμου ή να έχουν οικοδομήσει κτίσματα για τουλάχιστον μία δεκαετία.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι η συγκεκριμένη νομοθετική πρόβλεψη είναι αντίθετη τόσο με τη διάταξη του Συντάγματος περί προστασίας του περιβάλλοντος όσο και με τη συνταγματική αρχή της ισότητας των πολιτών.

Στην απόφασή τους επισημαίνουν ότι με τη διάταξη αυτή επιδιώκεται η εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος που συνίστανται στην αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης των δημόσιων εποικιστικών εκτάσεων και στη διατήρηση των καλλιεργειών σε αυτές για το συμφέρον της εθνικής οικονομίας.

Το μέσο της εκποίησης όμως, χωρίς δημοπρασία, που επέλεξε ο νομοθέτης, σύμφωνα πάντα με τους ανώτατους δικαστές, σε πρόσωπα που αυθαιρέτως κατέλαβαν τις εκτάσεις, συνιστά απόκλιση από τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Σε ό,τι αφορά τις διατάξεις του νόμου που αφορούν εκτάσεις στις οποίες έχουν ανεγερθεί κτίσματα, οι ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί επισημαίνουν στην απόφασή τους, μεταξύ άλλων, ότι «η παραχώρηση των εκτάσεων στους αυθαιρέτως κατέχοντες, χωρίς την πρόβλεψη κριτηρίων και προϋποθέσεων προς την ορθολογική πολεοδομική διαχείριση των περιοχών, δεν συνιστά συνταγματικώς ανεκτή ρύθμιση, δεδομένου ότι περιορίζεται στην αποδοχή πραγματικών καταστάσεων που δημιουργήθηκαν παρανόμως από ιδιώτες και αποβλέπει προεχόντως στην εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων».