Λάτρης της σάρκας στον καμβά και τη ζωή. Στο διεισδυτικό του βλέμμα δεν αντιστάθηκε ούτε η βασίλισσα της Αγγλίας. Διάσημος γόνος, «κακός» αδελφός, αμετανόητος τζογαδόρος, μεγάλος καρδιοκατακτητής, ασυνεπής πατέρας, κατέκτησε με το πινέλο του τον τίτλο του «σπουδαιότερου – εν ζωή – ζωγράφου» καθώς κατάφερε να απογυμνώσει τα μυστικά της ψυχής όποιου βρισκόταν απέναντι στον καμβά του.

Αυθεντικός και πολύπλοκος χαρακτήρας, ο Λούσιαν Φρόιντ κρατούσε με μανία την ιδιωτική του ζωή όσο πιο μακριά μπορούσε από τα φώτα της δημοσιότητας και για τον λόγο αυτόν επί πολλά χρόνια αρνούνταν να βάλει τηλέφωνο στο ατελιέ του. Και ίσως η ιδιοσυγκρασία του να έπαιξε καταλυτικό ρόλο ώστε οι βιογραφίες του απέτυχαν παταγωδώς να αναλύσουν τον χαρακτήρα του καλλιτέχνη που εργαζόταν αόκνως, διακρινόταν για την ευφυΐα του και δεν έπαιρνε ποτέ το ρίσκο να επαναλάβει τα ίδια πράγματα.

«Ζωγραφίζω τους ανθρώπους όχι για αυτό που μοιάζουν αλλά για αυτό που είναι» έλεγε ο Λούσιαν Φρόιντ που πέθανε προ ημερών σε ηλικία 88 ετών αφήνοντας πίσω του μερικές από τις σπουδαιότερες και πιο πυκνογραμμένες σελίδες στην Ιστορία της Τέχνης του 20ού αιώνα. Θέλοντας πάντα το μοντέλο του παρόν – ακόμη και όταν πρόσθετε δευτερεύουσες πινελιές -, έφτασε το 2007 να χρειαστεί 2.400 ώρες μέσα σε 16 μήνες για ολοκληρώσει ένα γυμνό έργο, ενώ τη δεκαετία του ’70 είχε διαθέσει 4.000 ώρες για μια σειρά πορτρέτων της μητέρας του. «Εχουν περάσει πάνω από 300 χρόνια από τότε που ένας ζωγράφος έδειξε ευθέως τη σχέση του με τη μητέρα του. Κι αυτός ήταν ο Ρέμπραντ» απεφάνθησαν οι κριτικοί.

Μπορεί πολλά από τα μοντέλα των πορτρέτων του να είναι φίλοι και συγγενείς, όμως δεν ήταν άψογες οι σχέσεις του με όλους τους ανθρώπους του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Με τον αδελφό του – σερ Κλεμέντ, τηλεοπτικό παρουσιαστή και βουλευτή – τσακώθηκαν όταν ήταν παιδιά πάνω στο παιχνίδι και δεν αντάλλαξαν ποτέ ξανά κουβέντα. Ο Λούσιαν δεν πήγε ούτε στην κηδεία του αδελφού του πριν από δυο χρόνια.

Παράπονα έχουν όμως και κάποια από τα παιδιά του. Οι φήμες θέλουν να φτάνουν τα 40. Μία από τις αδικημένες κόρες του, η Λούσι που ξαναπήρε το επίθετό του προσφάτως στα 46 της – το είχε αποποιηθεί – διατείνεται πως ο πατέρας της έχει 13 παιδιά, εκ των οποίων τουλάχιστον τρία έχουν γεννηθεί την ίδια χρονιά. Κάποια εξ αυτών, δε, έχουν κάνει αξιοσημείωτη καριέρα όπως η σχεδιάστρια μόδας Μπέλα και οι συγγραφείς Αννα και Εσθέρ.

Εγγονός του πατέρα της ψυχανάλυσης Ζίγκμουντ Φρόιντ, ο εβραϊκής καταγωγής Λούσιαν γεννήθηκε στο Βερολίνο αλλά έζησε με την οικογένειά του στο Λονδίνο για να γλιτώσουν από το Ολοκαύτωμα. Από τον παππού του κράτησε τη συμβουλή «Απέφυγε τη λατρεία της υπογραφής» και γι’ αυτό στα έργα του έβαζε μόνο τα αρχικά του.

Στην πολυκύμαντη πορεία του ξέχασε ως σπουδαστής στα 17 του ένα τσιγάρο καίγοντας ολοσχερώς το σχολείο του. Από την εφηβεία του άρχισε να φτιάχνει αυτοπροσωπογραφίες του, κάτι που συνέχισε δημιουργώντας μια μεγάλη σειρά μέχρι πρόσφατα. Πέρασε από το βρετανικό εμπορικό ναυτικό από το οποίο απολύθηκε έναν χρόνο αργότερα ως φιλάσθενος. Πήγαινε σε καταστήματα με κατοικίδια για να μπορεί να παρατηρεί περιστέρια και πιθήκους με μεγάλη λεπτομέρεια και να τα ζωγραφίζει.

Επί 20 χρόνια συνδέθηκε με στενή φιλία με τον Φράνσις Μπέικον, σχέση που έγινε αιτία για να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στη ζωγραφική του. Τόλμησε να τα βάλει με τους υπευθύνους στην Μπιενάλε της Βενετίας όταν απέρριψαν τις προτάσεις του σχετικά με το τι θα εξέθετε το 1954. Δέχτηκε παραγγελίες για να μπορεί να εξοφλεί τα χρέη του καθώς υπήρξε παθιασμένος τζογαδόρος – έπαιζε ιππόδρομο και στοιχήματα με σκυλιά και μάλιστα το 1983 δέχθηκε «προειδοποιήσεις» καθώς χρωστούσε πάνω από 22.600 ευρώ.

Από τη διεισδυτική και αμείλικτη ματιά του δε, που αποτυπώνεται ωμά στον καμβά, δεν γλίτωσαν ούτε αγαπημένα είδωλα των μέσων ενημέρωσης, όπως τα μοντέλα Τζέρι Χολ και Κέιτ Μος, αλλά ούτε και η βασίλισσα Ελισάβετ. Το τελευταίο, δε, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις καθώς θεωρήθηκε πως την είχε αποτυπώσει «ως τραβεστί». Εκείνος όμως είχε δει ό,τι ακριβώς και σε όλους τους υπόλοιπους: την ψυχή της γυμνή, χωρίς όνομα και επαγγελματική ιδιότητα.