Μόλις το 40% των αφγανών ψηφοφόρων προσήλθε στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν το Σάββατο, ενώ ήδη διατυπώνονται καταγγελίες για νοθεία και περιστατικά βίας. Ο αυξηµένος αριθµός υποψήφιων γυναικών χαρακτήρισε τις εκλογές, εκφράζονται όµως φόβοι ότι πολλές από αυτές είναι όργανα των πολέµαρχων.


Τουλάχιστον 23 άνθρωποι σκοτώθηκαν το Σάββατο, ηµέρα των εκλογών στο Αφγανιστάν όπου σηµειώθηκαν 33 βοµβιστικές επιθέσεις και 63 επιθέσεις µε ρουκέτες από τους Ταλιµπάν – µεταξύ των νεκρών ήταν και έξι παιδιά που σκοτώθηκαν όταν έπεσε ρουκέτα στην αλάνα όπου έπαιζαν, σε βόρεια επαρχία της χώρας. Αν και οι επιθέσεις ήταν λιγότερες από πέρυσι όταν πραγµατοποιήθηκαν οι προεδρικές εκλογές, ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν δήλωσε ότι «είναι ακόµα πολύ νωρίς για να χαρακτηρίσουµε τις εκλογές επιτυχηµένες». Τα επίσηµα αποτελέσµατα δεν αναµένεται να εκδοθούν πριν από το τέλος Οκτωβρίου, αφού εξετασθούν και όλες οι καταγγελίες για νοθείες που ήδη ξεπερνούν τις 4.000. Οι Ταλιµπάν είχαν προειδοποιήσει µε φυλλάδια που σκόρπισαν έξω από όλα τα τζαµιά ότι θα επιτεθούν σε όσους πάνε να ψηφίσουν – και όπως αποδείχθηκε πολλοί φοβήθηκαν: από τα περίπου δέκα εκατοµµύρια ψηφοφόρους υπολογίζεται ότι προσήλθαν στις κάλπες µόλις 3,6 εκατοµµύρια. Στις περσινές προεδρικές εκλογές είχαν συµµετάσχει σχεδόν 6 εκατοµµύρια ψηφοφόροι, παρ’ ότι τα βίαια επεισόδια που είχαν σηµειωθεί ήταν πολύ περισσότερα.

249 γυναίκες

Σε αυτές τις εκλογές όµως ξεχωρίζει η µεγάλη – για τα δεδοµένα της χώρας – συµµετοχή γυναικών υποψηφίων. Για τις 249 έδρες της «τζίργκα», της Κάτω Βουλής οι υποψήφιοι ξεπέρασαν τους 2.500 – εξ αυτών οι γυναίκες οι οποίες σύµφωνα µε την ποσόστωση θα καταλάβουν το 25% των εδρών ήταν 399. Από πολλούς αυτή η µεγάλη εκπροσώπηση των γυναικών χαιρετίστηκε ως θρίαµβος για τα δικαιώµατά τους.

Δεν είναι λίγες όµως οι ακτιβίστριες που κατηγορούν πολλές από τις υποψήφιες ότι λειτουργούν ως όργανα των πολέµαρχων, των αρχηγών των φυλών και των επιχειρηµατιών. 20 δολάρια η ψήφος

Το σύστηµα του «πατροναρίσµατος» υποψηφίων βέβαια δεν αφορά µόνο τις γυναίκες αλλά και πολλούς άνδρες. «Οι υποψήφιοι υποστηρίζονται από µια τράπεζα, έναν πολέµαρχο, έναν αρχηγό φυλής – αυτοί έχουν χρήµατα για να δώσουν» λέει στην εφηµερίδα «Ιντιπέντεντ» η ακτιβίστρια Βαΐµα Φρογκ. «Ξέρω χωρικούς που πούλησαν την ψήφο τους σε µια υποψήφια έναντι 20 δολαρίων. Και θα την ψηφίσουν. Μια άλλη, πολύ πιο τίµια ως προς τους σκοπούς της υποψήφια, δεν θα ψηφισθεί επειδή δεν έχει 20 δολάρια για κάθε ψηφοφόρο. Και δεν θα εκλεγεί στο κοινοβούλιο». Αυτή η διαδικασία όµως, διευκρινίζει, αντικατοπτρίζει το σύστηµα στο Αφγανιστάν. «Η δηµοκρατία στη χώρα µας δεν σηµαίνει ότι η φωνή του λαού είναι σηµαντική. Σηµαίνει ότι όποιος είναι στην εξουσία το επιτυγχάνει µέσω εξαναγκασµού. Η διαφθορά είναι τεράστια και αντικατοπτρίζεται και στο κοινοβούλιο, του οποίου ο ρόλος είναι µόνο για λένε στη διεθνή κοινότητα ότι έχουµε δηµοκρατία».

Ερευνα που πραγµατοποίησε η εφηµερίδα «Τάιµς» δείχνει ότι η µεσαιωνική νοοτροπία απέναντι στις γυναίκες είναι βαθιά ριζωµένη στην αφγανική κοινωνία, ασχέτως µε το εάν οι πολίτες υποστηρίζουν την κυβέρνηση Καρζάι ή τους Ταλιµπάν. Συνεντεύξεις µε περισσότερους από 110 άνδρες σε όλη τη χώρα έδειξαν ότι τουλάχιστον οι µισοί υποστηρίζουν την τιµωρία της Αϊσά Μπίµπι, στην οποία ο σύζυγός της έκοψε τα αυτιά και τη µύτη επειδή έφυγε από το σπίτι τους. Η σοκαριστική φωτογραφία της Αϊσά δηµοσιεύθηκε στο εξώφυλλο του περιοδικού «Τάιµ» µε τον τίτλο «Αυτό συµβαίνει εάν αποχωρήσουµε». Τα αποτελέσµατα της έρευνας δείχνουν ότι η βία εναντίον των γυναικών έχει πολύ µεγαλύτερες διαστάσεις από όσο πιστεύεται και ότι εννέα χρόνια µετά την αµερικανική εισβολή τίποτα δεν έχει αλλάξει για τις γυναίκες, οι οποία µε δυσκολία πηγαίνουν ακόµα και σχολείο.

Από τους Ολυµπιακούς Αγώνες στη Βουλή


ΟΙ ΑΦΙΣΕΣ της Ροµπίνα Τζαλαλί, υποψήφιας για την αφγανική Βουλή, βρίσκονται σε όλες τις γειτονιές της Καµπούλ. Η 25χρονη Τζαλαλί έγινε γνωστή ως η πρώτη αφγανή αθλήτρια που πήρε µέρος – στα 100 µέτρα – στους Ολυµπιακούς Αγώνες του Πεκίνου. Μπορεί να τερµάτισε τελευταία αλλά και αυτό ήταν επιτυχία. Οι Ταλιµπάν τις τελευταίες 24 ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες απήγαγαν τρεις υποψήφιους και 18 ακτιβιστές, ενώ άλλοι τρεις υποψήφιοι δολοφονήθηκαν, παρ’ όλα αυτά η Τζαλαλί δηλώνει ότι δεν φοβάται. Στους Ολυµπιακούς έτρεξε φορώντας µαντίλα. Στο γραφείο της στην Καµπούλ φορά ένα πολύχρωµο µαντίλι και ροζ ζακέτα. Οι καταγγελίες ότι οι γυναίκες υποψήφιες έχουν «ύποπτους» υποστηρικτές ισχύουν και στη δική της περίπτωση.

Η 25χρονη πρωταγωνιστούσε στις τηλεοπτικές διαφηµίσεις της Τράπεζας της Καµπούλ – ιδιοκτήτης της οποίας είναι µεταξύ άλλων και ο αδελφός του προέδρου Καρζάι, Μαχµούντ. Εκεί εργαζόταν και ως γραµµατέας, αρνείται όµως ότι η τράπεζα ή τα αφεντικά της υποστηρίζουν την εκστρατεία της.

Αβέβαιο µέλλον

Το πρόσφατο άνοιγµα του προέδρου Καρζάι προς τους Ταλιµπάν, σε συνδυασµό µε το σχέδιο του προέδρου Οµπάµα για την έναρξη της αποχώρησης των αµερικανικών στρατευµάτων από το Αφγανιστάν τον Ιούλιο του 2011, έχει προκαλέσει φόβους ότι τα δικαιώµατα των γυναικών θα θυσιαστούν ως µέρος µιας πολιτικής συµφωνίας µε τους ακραίους ισλαµιστές. «Αυτός είναι εµφύλιος πόλεµος», λέει η Τζαλαλί. «Φυσικά και φοβόµαστε ότι θα χάσουµε τις ελευθερίες µας, αλλά εάν οι Ταλιµπάν δεχθούν το Σύνταγµα, εάν αφήσουν τις γυναίκες να εργάζονται, να κάνουν αθλητισµό και να πηγαίνουν σε σχολεία και πανεπιστήµια, τότε δεν θα υπάρχει πρόβληµα».