Πριν από 30 χρόνια ο Α. Παπανδρέου διατύπωνε την άποψη ότι οι περιφερειακές χώρες του καπιταλισµού εκκολάπτουν τις λεγόµενες «εσωτερικές αποικίες».

Και το ερώτηµα είναι το εξής: Είναι πραγµατικά σήµερα η Θεσσαλονίκη µια µορφή εσωτερικής αποικίας και πόσο επίκαιρη είναι αυτή η συλλογιστική, γιατί η τροµακτική κρίση αυτής της πόλης ούτε εµφανίστηκε µε το Μνηµόνιο, ούτε θα εξαφανιστεί ύστερα από αυτό, όπως αφελώς και επιπόλαια πιστεύουν κάποιοι πολιτικοί και µιντιακοί κύκλοι (ιδίως της καταστροφικής ιδιωτικής τηλεόρασης).

Και όλοι αυτοί οι προβληµατισµοί καταγράφονται δυστυχώς µια φορά τον χρόνο, ενόψει απλώς των εγκαινίων της Διεθνούς Εκθεσης, πράγµα που µου δίνει τη δυνατότητα να πω ορισµένες σκέψεις και γι’ αυτό το ζήτηµα.

Και κατ’ αρχάς αυτός ο θεσµός πρέπει να καταργηθεί άµεσα, γιατί είναι εντελώς αναχρονιστικός και πεπαλαιωµένος, αφού στους καιρούς µας έχουν σηµασία µόνο οι εξειδικευµένες κλαδικές εκθέσεις(είτε αυτές αφορούν µικροτσίπ, είτε προϊόντα της σύγχρονης Ιατρικής είτε οτιδήποτε άλλο).

Αν τώρα κάποιοι χρησιµοποιούν αυτό το µέσο της Διεθνούς Εκθεσης για να µεταφέρουν κάθε χρόνο στη Θεσσαλονίκη – αυτήν τη φορά οµολογουµένως πολύ πιο λιτά – έναν υπουργικό συρφετό, τότε αυτό δεν έχει καµία σηµασία για την πραγµατική αποκέντρωση και αποτελεί απλώς µια ακόµη έκφανση της πολιτικής υπανάπτυξης αυτού του τόπου.

Επειτα ο θεσµός της ΔΕΘ χειραγωγείται απαράδεκτα από τους επαγγελµατίες της πολιτικής – και ιδίως του εκάστοτε κυβερνώντος κόµµατος – για να στέλνονται προς τους Θεσσαλονικείς εικονικά µηνύµατα ή να κατασκευάζονται «ψευτο-γεγονότα»!

Τι εννοώ; Επί δεκαετίες εµπαιζόµεθα µε τη λογική της κατασκευής των µεγάλων έργων που θα εφοδιάσουν τη δεύτερη µεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας µε κεντρικές υποδοµές. Ποιο είναι το τραγικό αποτέλεσµα σήµερα; Μόνο το µετρό έχει προχωρήσει στο 15% του έργου, ενώ ο συµβατικός χρόνος αποπεράτωσης µετατίθεται αδικαιολόγητα στο 2016 ή στο 2020 ή στο αόριστο και ασαφές µέλλον. Ολα τα άλλα (υποθαλάσσια αρτηρία, αεροδιάδροµος κ.λπ.) είναι «λόγια του αέρα» και δεν έχουν καν ξεκινήσει και αυτό θυµίζει τη σκωπτική παραδοχή του γάλλου κοινωνιολόγου Π. Μπουρντιέ, ότι δηλαδή για τους πολιτικούς ένα έργο έχει αξία µόνο αν εξαγγελθεί και θεωρείται λήξαν από τη στιγµή της κοινοποίησής του!

Οταν όµως δεν υπάρχει η δυνατότητα να γίνουν υπερατλαντικές πτήσεις προς τη Θεσσαλονίκη, πώς µπορούν να αυξηθούν στοιχειωδώς οι επενδύσεις και πώς είναι δυνατόν να γίνει η Θεσσαλονίκη η ατµοµηχανή της οικονοµίας µας, όπως παράξενα είπε ο Πρωθυπουργός αυτές τις µέρες;

Επιπλέον, υπάρχει και ένα άλλο µέγεθος το οποίο έχει τεράστια θεσµική σηµασία. Τι εννοώ; Ο πολίτης της Θεσσαλονίκης και της υπόλοιπης περιφέρειας βιώνει έντονα την ανάγκη «εκδηµοκρατισµού της δηµοκρατίας», γιατί νιώθει ότι δεν συµµετέχει στη λήψη των κρίσιµων αποφάσεων που τον αφορούν.

Εποµένως ορθά κατ’ αρχήν ο σηµερινός Πρωθυπουργός µέσα από τον «Καλλικράτη» προσπαθεί να επιτύχει µια σοβαρή διάχυση της κυβερνητικής εξουσίας προς την περιφέρεια.

Εδώ όµως υπάρχει ένα κρίσιµο θέµα. Δηλαδή, η αποκέντρωση θα γίνει πραγµατικότητα, µόνο αν υπάρχει και η αντίστοιχη κουλτούρα (ή διάθεση) από την πλευρά της κεντρικής Πολιτείας και δυστυχώς ο Παπανδρέου έχει αποδείξει µέχρι τώρα ότι είναι υπερσυγκεντρωτικός και ότι θέλει να κυβερνήσει µε µια µικρή οµάδα (όπως αποκάλυψε και ο τελευταίος ανασχηµατισµός, όπου εµφανώς αποτυχηµένες κυβερνητικές φιγούρες δεν τιµωρήθηκαν, γιατί απλώς ανήκαν στον κύκλο της µαγικής ελίτ του Πρωθυπουργού).

Και αυτό δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικό για µια πόλη που είναι ιδιαίτερα κτυπηµένη από τα µέτρα της λιτότητας!

Τέλος, η Θεσσαλονίκη έχει και µια τεράστια υποκειµενική αδυναµία. Δηλαδή, η πόλη που γέννησε το κίνηµα των ζηλωτών και των πρώτων κοµµουνάρων, η κοσµοπολίτικη πόλη του Α. Μπεναρόγια και της «Φεντερασιόν», έχει εν πολλοίς σήµερα ένα χαµηλής απόδοσης πολιτικό προσωπικό που κάνει γραφικούς αγώνες – οι οποίοι είναι κοµµατικά καπελωµένοι και είναι γι’ αυτό θετικό ότι κάποιοι υποψήφιοι για τις επόµενες δηµοτικές εκλογές δεν προέρχονται από αυτό τον σκοτεινό κόσµο.

Ποιο είναι το συµπέρασµα; Η Θεσσαλονίκη θα γίνει πράγµατι η δεύτερη σηµαντική πόλη της Ελλάδας µόνο αν γίνει µια σοβαρή αποκέντρωση και ο υπερσυγκεντρωτικός τρόπος µε τον οποίο κυβερνά ο σηµερινός Πρωθυπουργός δεν υπόσχεται πολλά πράγµατα προς αυτή την κατεύθυνση!

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής Πανεπιστηµίου του ΑΠΘ.

ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗ

Η Θεσσαλονίκη θα γίνει πράγµατι η δεύτερη σηµαντική πόλη της Ελλάδας µόνο αν γίνει µια σοβαρή αποκέντρωση

Τελευταία Νέα