Ο Κώστας και η Στέλλα εργάζονται βοηθοί στο μαγειρείο. Η Δώρα, ο Μανόλης, ο Νίκος, ο Βασίλης, ο Γιάννης και η Ειρήνη στο ταπητουργείο. Στο ισόγειο του κτιρίου λειτουργεί το ξυλουργείο. Εδώ πιάνουν δουλειά κάθε πρωί ο Θοδωρής και οι δύο Γιάννηδες.


Συνολικά σαράντα δύο άνθρωποι, 28 άνδρες και 14 γυναίκες, με προβλήματα ψυχοκοινωνικά και ψυχικής υγείας είναι μέλη του Κοινωνικού Συνεταιρισμού Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) Ευ Ζην, που υποστηρίζεται από το Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών και φιλοξενείται στο κτίριο της οδού Δωδεκανήσου 14, στο Αιγάλεω.

Οι άνθρωποι αυτοί ζούσαν για δεκαετίες, όπως εξηγεί η κοινωνική λειτουργός και πρόεδρος του Κοι.Σ.Π.Ε. Ευ Ζην Πόλα Νικολάου, «δίχως να περιμένουν τίποτα! Από τότε που άρχισαν να απασχολούνται, απέκτησαν ζωή με περιεχόμενο και σκοπό, παράγουν έργο και αμείβονται γι΄ αυτό, παρουσιάζουν εκπληκτική βελτίωση στην υγεία τους και έως τώρα δεν έχουμε καμία υποτροπή και νοσηλεία»!

Σχεδόν όλοι οι εργαζόμενοι στην κοινωνική επιχείρηση Ευ Ζην έχουν νοσηλευτεί για μεγάλα διαστήματα σε ψυχιατρεία, τώρα ορισμένοι μένουν σε ξενώνες ή σε οικοτροφεία του Προγράμματος Ψυχαργώς και οι υπόλοιποι με τις οικογένειές τους.

Διπλός ρόλος

«Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί είναι η μόνη θεσμοθετημένη μορφή απασχόλησης για άτομα με ψυχικά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα», επισημαίνει η κ. Νικολάου. «Σε όλη τη χώρα λειτουργούν 15 Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης, στους οποίους απασχολούνται 180 άνθρωποι με ψυχικά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Επί της ουσίας, οι μονάδες αυτές είναι κέντρα ψυχικής υγείας και ταυτόχρονα επιχειρήσεις που εξασφαλίζουν νόμιμους μισθούς στους εργαζομένους χωρίς εκείνοι να χάνουν τα επιδόματα και τις συντάξεις τους».

Για να μπορέσει να εργαστεί ένας ψυχικά πάσχων, ακολουθείται μια διαδικασία «ωρίμασης» από 6 έως 12 μήνες. Όπως εξηγεί η κ. Νικολάου, «οι υποψήφιοι συμμετέχουν σε εβδομαδιαίες ομάδες υποστήριξης που τους προετοιμάζουν με εξειδικευμένο τρόπο για την εργασία».

«Άψογη συνεργασία»

Όλη του τη ζωή είναι μάγειρας ο Χρήστος Λεωνίδου και είναι ένας από τους επτά που εξασφάλισαν θέση εργασίας στον Ευ Ζην από την ελεύθερη αγορά. Το εγχείρημα του μαγειρείου με ντελίβερι και κέτερινγκ έπειτα από παραγγελία (τηλ. 210-

59.88.697) άρχισε πριν από δύο μήνες και οι οιωνοί είναι καλοί. Στην ομάδα του κ. Λεωνίδου συμμετέχουν συνολικά 26 άνθρωποι που εργάζονται σε τρεις βάρδιες και η συνεργασία είναι άψογη. Όπως λέει, «όλοι συνεργάζονται μεταξύ τους και ο καθένας κάνει ακριβώς αυτό που πρέπει χωρίς να μπαίνει στα χωράφια του άλλου».

Είναι 12 το μεσημέρι και τα πρώτα ταψιά με τις γεμιστές ντομάτες, τους γίγαντες, το κοτόπουλο και το κλέφτικο αρνάκι είναι έτοιμα και μοσχομυρίζουν. Ο χώρος πεντακάθαρος. Ο Κώστας αρχίζει τη διαδικασία για τις σαλάτες και στον διπλανό νεροχύτη η Στέλλα πλένει τα τελευταία σκεύη.

Στο ταπητουργείο

Στην πλαϊνή αίθουσα τα έξι παιδιά που εργάζονται στο ταπητουργείο δημιουργούν χειροποίητα χαλιά στους αργαλειούς. Η δουλειά για δυο μεγάλα χαλιά μπορεί να κρατήσει και οκτώ μήνες, εξηγεί η εκπαιδεύτρια Ειρήνη Παπιγκιώτη: «Οι εργαζόμενοι αμείβονται με βάση την τιμή πώλησης του προϊόντος που παράγουν, αφού αφαιρεθούν τα έξοδα».

Στο ξυλουργείο εργάζονται συνολικά τέσσερα άτομα με τον εκπαιδευτή τους. Ο Θοδωρής και οι δύο Γιάννηδες τελειώνουν με τις λεπτομέρειες και το πακετάρισμα των επίπλων μιας κουζίνας που πρέπει να παραδώσουν. Ο Γιάννης, ο μικρότερος, έχει αναλάβει και τις δημόσιες σχέσεις του Συνεταιρισμού στην περιοχή και δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην τον γνωρίζει.

ΟΙ ΜΟΝΑΔΕΣ

«Είναι κέντρα ψυχικής υγείας και ταυτόχρονα επιχειρήσεις που εξασφαλίζουν μισθούς, επιδόματα και συντάξεις»

«Βρήκα τα φτερά που δεν είχα…»


ΣΟΒΑΡΗ ΚΑΙ μετρημένη. Ο λόγος της, βαθύς και μεστός, ξαφνιάζει. Γεννήθηκε, λέει, στη Ρουμανία από Έλληνες γονείς. Όλα καλά, μέχρι την εφηβεία που… «πέρασα κάποιες δυσκολίες που είχαν αντίκτυπο στη συμπεριφορά και στην καθημερινότητά μου. Δεν θέλω να πω λεπτομέρειες. Χρειάστηκε να νοσηλευτώ, πάλεψα πάρα πολύ, αγωνίστηκα να τα καταφέρω…. Ακολούθησα φαρμακευτική αγωγή και βρίσκομαι πάντα υπό την επήρεια φαρμάκων για την αντιμετώπιση της αρρώστιας. Εργάζομαι στο ταπητουργείο εδώ και δύο χρόνια και η δουλειά μού έδωσε τα φτερά που δεν είχα. Νιώθω προστατευμένη από τους ανθρώπους που μας άνοιξαν την αγκαλιά τους και μας υπολογίζουν, νιώθω ασφαλής, έχω ορίζοντες. Ζω με την οικογένειά μου στο Γαλάτσι, όμως τα χρήματα που κερδίζω, με βοηθούν να είμαι πιο ανεξάρτητη και άνετη. Είναι σημαντικό να κοπιάζεις για κάτι και να πληρώνεται ο κόπος σου, έστω με έναν μισθούλη…».

«Τέλος η μοναξιά»


Ο ΜΑΝΟΛΗΣ ΛΑΟΔΑΚΗΣ μαζεύει σε κουβάρια το νήμα που χρησιμοποιούν οι υπόλοιποι. «Το υφαντουργείο είναι ένα μέρος που μου δίνει χαρά και ικανοποίηση, ειδικά όταν παίρνω και 50 ευρώ την εβδομάδα» λέει γελώντας.

«Έχω όρεξη για δουλειά και εδώ, σε τελική ανάλυση, έχω και φίλους. Η ζωή μου πριν ήταν γεμάτη μοναξιά και δυστυχία. Έπινα, κάπνιζα και έβλεπα από το πρωί μέχρι το βράδυ τηλεόραση».

«Έγινα άνθρωπος, το καταλαβαίνετε;»


«ΑΝ Ηζωή ενός ανθρώπου βαθμολογείται έως το δέκα, η δική μου ζωή δεν έπιανε ούτε μισή μονάδα. Δεν ήταν ζωή αυτή, ήταν ένα ολοστρόγγυλο τίποτα! Υπήρχα, δεν υπήρχα, ήταν το ίδιο. Η δουλειά με βοήθησε να συνειδητοποιήσω ότι αξίζω σαν άνθρωπος, ξυπνάω και έχω έναν σκοπό, νιώθω χρήσιμος, ξέρω ότι προσφέρω στον εαυτό μου, αλλά και σε άλλους ανθρώπους. Η ζωή μου τώρα πιάνει επτάμισι μονάδες και θα την πάω ψηλότερα!» Ήταν 20 χρονών ο Κώστας όταν εκδήλωσε σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα. Χρειάστηκε να νοσηλευτεί τρεις φορές σε ψυχιατρικά τμήματα και ακολουθεί ψυχιατρική φαρμακευτική αγωγή εδώ και 27 χρόνια που «σταθεροποίησαν», όπως λέει, την κατάστασή του. Οι μέρες του όμως ήταν ίδιες και απαράλλακτες: «Κοιμόμουν στις 12 τη νύχτα, ξυπνούσα στις 10 το πρωί και δεν είχα να κάνω απολύτως τίποτα.

Περίμενα απλώς, κλεισμένος στο σπίτι, να νυχτώσει και πάλι. Ένιωθα άχρηστος».

Δουλεύει στο μαγειρείο από τον Φεβρουάριο που άνοιξε σαν βοηθός του μάγειρα, του κ. Χρήστου Λεωνίδου: «Βγήκα επιτέλους έξω από το σπίτι και όλα άλλαξαν. Έγινα άνθρωπος, το καταλαβαίνετε;».

Μετά τη Λέρο, τώρα είναι πανηγύρι


ΚΑΠΟΙΟΣ ΠΟΥμπορεί να γνώρισε τη Στέλλα στο ψυχιατρείο της Λέρου, όπου πέρασε δύο σκληρά χρόνια, δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι πρόκειται για την ίδια γυναίκα. Η αλλαγή δεν είναι απλά μεγάλη, «είναι σαν να είναι δύο άνθρωποι και δύο ζωές…».

Όταν η Στέλλα έφτασε από τη Λέρο στον ξενώνα για ψυχικά πάσχοντες στο Περιστέρι όπου μένει μέχρι σήμερα, ανταποκρινόταν ελάχιστα. Δεν μιλούσε, δεν γελούσε, δεν συμμετείχε, δεν ενδιαφερόταν.

Σήμερα είναι μια χαρούμενη και δραστήρια γυναίκα που δουλεύει, γελάει, αστειεύεται και δεν σταματά να μιλά. Το πιο σημαντικό, όπως λέει, «προσέχω και περιποιούμαι το εαυτό μου!». Η δουλειά για τη Στέλλα είναι…