Αναζήτηση
Η Ελλάδα, όπως όλες οι ανεπτυγμένες χώρες, αντιμετωπίζει διττό πρόβλημα: την ανάγκη να αυξηθεί το ηλεκτροπαραγωγικό δυναμικό της, αλλά συγχρόνως να μειωθεί η έκλυση διοξειδίου του άνθρακα (CΟ2) που- όπως είναι εν γένει παραδεκτό- επιτείνει το φαινόμενο του θερμοκηπίου που απειλεί την ανθρωπότητα. Η ηλεκτροπαραγωγή της Ελλάδας είναι 12 Γιγαβάτ (το Γιγαβάτ είναι 1.000
Μεγαβάτ). Η εγχώρια ζήτηση για ηλεκτρική ισχύ αυξάνεται περίπου 5% τον χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι την ερχόμενη δεκαετία η χώρα θα χρειαστεί 6-7 Γιγαβάτ επιπλέον. Παράλληλα πρέπει να θέσει εκτός λειτουργίας αρκετές πεπαλαιωμένες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και συγχρόνως να συμβάλλει στη διεθνή προσπάθεια για τον περιορισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου. Τα κύρια μέσα παραγωγής ηλεκτρισμού είναι περιορισμένα:
Θερμοηλεκτρικά εργοστάσια που εκλύουν διοξείδιο του άνθρακα (CΟ2) γιατί χρησιμοποιούν ως καύσιμο λιγνίτη, πετρέλαιο ή φυσικό αέριο και έτσι παράγουν ατμό που κινεί τις γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος.
Υδροηλεκτρικά εργοστάσια που σήμερα παράγουν 25% της ηλεκτρικής ισχύος της χώρας. Πυρηνικά εργοστάσια που και αυτά παράγουν ατμό όπως τα θερμοηλεκτρικά, αλλά δεν εκλύουν CΟ2.
Αιολική ενέργεια όπου ο άνεμος κινεί τις ηλεκτρογεννήτριες.
Φωτοβολταϊκά σώματα που μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία απευθείας σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Ένα θερμικό εργοστάσιο που έχει 40% αποτελεσματικότητα, για να παραγάγει 1 Γιγαβάτ ηλεκτρικής ισχύος απαιτεί 2,5 Γιγαβάτ θερμικής ενέργειας, άρα καταναλώνει 8.000 τόνους λιγνίτη και εκλύει σχεδόν 30.000 τόνους διοξείδιο του άνθρακα και 600 τόνους διοξείδιο του θείου (SΟ2) την ημέρα. Χρήση πετρελαίου ή φυσικού αερίου για την παραγωγή ατμού μειώνει κάπως την έκλυση CΟ2, που είναι κυρίως υπεύθυνο για την άνοδο της θερμοκρασίας στον πλανήτη.
Τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια δεν εκπέμπουν CΟ2, αλλά ήδη η Ελλάδα έχει χρησιμοποιήσει το μέγιστο μέρος των υδατοπτώσεων της χώρας. Επιπλέον, προβλέπεται ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου στο μέλλον θα μειώσει τις βροχοπτώσεις στη Βόρεια Μεσόγειο. Ένα πυρηνικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής 1 Γιγαβάτ χρησιμοποιεί 60 κιλά ελαφρώς εμπλουτισμένου ουρανίου και παράγει 6 κιλά ραδιενεργών καταλοίπων την ημέρα, αλλά δεν
ΜΗΠΩΣ Η ΠΡΟΤΑΣΗ
του Γ. Σουφλιά να στραφούμε στην πυρηνική ενέργεια σε συνδυασμό με αιολική ηλεκτροπαραγωγή ανταποκρίνεται υπεύθυνα στις εγχώριες ενεργειακές ανάγκες και διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας;
εκλύει CΟ2. Αυτά τα ραδιενεργά κατάλοιπα, αναμεμειγμένα με άμμο υαλοποιούνται υπό υψηλές θερμοκρασίες και έτσι μπορούν να αποθηκευτούν σε ειδικά κατασκευασμένους υπόγειους χώρους χωρίς να υπάρχει κίνδυνος να παρασυρθούν από υπόγεια ρεύματα νερού και να μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα.
Επίσης η παραγωγή ηλεκτρισμού με αιολική ενέργεια δεν εκλύει CΟ2. Μια αεροτουρμπίνα μπορεί να παράγει 2 Μεγαβάτ ηλεκτρική ισχύ με άνεμο 30 χιλιομέτρων την ώρα, αλλά η αιολική ηλεκτροπαραγωγή είναι διακοπτόμενη γιατί εξαρτάται από το «όταν φυσάει ο άνεμος». Άρα, μπορεί να αποτελεί μόνο συμπληρωματικό μέρος του ευρύτερου δικτύου συνεχούς ηλεκτροπαραγωγής της χώρας. Η συνολική αιολική ηλεκτροπαραγωγή σήμερα στην Ελλάδα είναι 800 Μεγαβάτ και προβλέπεται ότι τα ερχόμενα 3-5 χρόνια θα εγκατασταθούν ανά τη χώρα αεροτουρμπίνες που θα παράγουν 1,5 Γιγαβάτ επιπλέον.
Η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας στην κορυφή της ατμόσφαιρας είναι 1 Κιλοβάτ ανά τετραγωνικό μέτρο, αλλά στην επιφάνεια της Γης είναι περίπου 250 Βατ ανά τετραγωνικό μέτρο. Τα φωτοβολταϊκά σώματα που μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια απευθείας σε ηλεκτρικό ρεύμα είναι μόνο 10%-20% αποτελεσματικά, άρα η παραγόμενη ισχύς είναι μόνο 25-50 Βατ το τετραγωνικό μέτρο. Το Λεκανοπέδιο της Αθήνας καταναλώνει 6 Γιγαβάτ, άρα για να ικανοποιήσουμε τις απαιτήσεις του για ηλεκτρισμό με ηλιακή ενέργεια θα χρειαζόταν επιφάνεια 110 τετραγωνικών χιλιομέτρων καλυμμένη με φωτοβολταϊκά σώματα, κάτι όχι εφικτό. Άρα, ο ήλιος δεν είναι κατάλληλος για τροφοδοσία ηλεκτρισμού σε μεγάλα αστικά ή βιομηχανικά κέντρα αλλά χρήσιμος σε αραιοκατοικημένες περιοχές. Επιπλέον, όπως η αιολική ενέργεια, μπορεί να συμβάλει μέσα στο δίκτυο ηλεκτροπαραγωγής της χώρας.
Στην Ελλάδα σήμερα περίπου 8 Γιγαβάτ παράγονται από θερμικά εργοστάσια. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με 90 εκατομμύρια τόνους CΟ2 τον χρόνο και αν τα επιπλέον 6 Γιγαβάτ που θα χρειαστούμε την ερχόμενη δεκαετία παράγονται και αυτά σε θερμικά εργοστάσια, θα εκλύουμε 150 εκατομμύρια τόνους CΟ2 τον χρόνο. Μήπως η πρόταση του κ. Σουφλιά να στραφούμε στην πυρηνική ενέργεια σε συνδυασμό με αιολική ηλεκτροπαραγωγή ανταποκρίνεται υπεύθυνα στις εγχώριες ενεργειακές ανάγκες και διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας; Αντιπυρηνική ιδεολογία, επιστημονικά αβάσιμοι υπερβολικοί φόβοι για τη ραδιενέργεια, άγνοια της πραγματικότητας, παράπονα ότι οι πυλώνες των ανεμογεννητριών είναι ακαλαίσθητοι, δεν είναι σώφρονες λόγοι επιλογής της ενεργειακής πολιτικής της χώρας.
Ο Κώστας Τσίπης είναι καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής στο Μ.Ι.Τ.
