Πιθανές επιπλοκές με τους Τούρκους στο Αιγαίο και μεγάλους περιβαλλοντικούς κινδύνους βλέπει εξαιτίας του αγωγού ΜπουργκάςΑλεξανδρούπολης, η Ζέινο Μπάραν, σε αντίθεση με τον αγωγό Τουρκίας- Ελλάδας που εγκαινιάζεται αύριο, αλλά και τον αγωγό Μπακού- Τζεϊχάν, τον οποίο προωθεί η Ουάσιγκτον. Είναι δύο αγωγοί οι οποίοι «μόνο οφέλη έχουν», υποστηρίζει στα «ΝΕΑ» η Τουρκάλα αναλύτρια και σύζυγος του Αμερικανού βοηθού υφυπουργού Εξωτερικών Ματ Μπράιζα, η οποία παίζει το αμερικανικό χαρτί.


«Αυτό που ενώνει τη Ζέινο και τον Ματ είναι η κοινή στράτευσή τους στον αγωγό Μπακού- Τιφλίδας- Τζεϊχάν», έγραψε ένας αναλυτής στην Ουάσιγκτον τον περασμένο Αύγουστο, όταν ο Μ. Μπράιζα και η Ζ. Μπάραν ένωσαν τις ζωές τους σε μια σεμνή τελετή στον Βόσπορο. Όχι μόνο επειδή ο κ. Μπράιζα είναι βοηθός υφυπουργού Εξωτερικών για τις ευρωπαϊκές και τις ευρασιατικές υποθέσεις, με αρμοδιότητα τα ενεργειακά και τα ελληνοτουρκικά, αλλά και γιατί η κ. Μπάραν είναι μια από τις σημαντικές αλλά και πιο αμφισβητούμενες αναλύτριες σήμερα στην Ουάσιγκτον, η οποία, μάλιστα, το 2003 είχε απολυθεί από το συντηρητικό θινκ τανκ Νixon Center με την αιτιολογία τής «υπερβολικά επιθετικής φιλοτουρκικής δραστηριότητας».

Δεν μιλάμε στο σπίτι. «Δεν συζητάμε για δουλειά στο σπίτι. Υπάρχουν πολλά που μας ενώνουν και τα περισσότερα δεν έχουν να κάνουν με τη δουλειά μας» απαντά στις επικρίσεις μιλώντας στα «ΝΕΑ» η Ζ. Μπάραν, διευθύντρια σήμερα του Κέντρου Ευρασιατικής Πολιτικής στο Ηudson Ιnstitute, ακόμη ένα συντηρητικό θινκ τανκ, το οποίο συνδέεται στενά με το γραφείο του Αμερικανού αντιπροέδρου Ντικ Τσέινι.

Η ίδια δεν έκρυψε ποτέ την υποστήριξή της προς τον- τουρκικών συμφερόντων- αγωγό πετρελαίου Μπακού- Τιφλίδας- Τζεϊχάν και τις αντιρρήσεις της για τον αγωγό Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολης. Διότι, όπως σημειώνει για τον πρώτο, «είναι ένας από τους λίγους μεγάλους αγωγούς που μεταφέρουν κασπιακό πετρέλαιο στις παγκόσμιες αγορές», αλλά και «ο πρώτος μη ελεγχόμενος από Ρώσους αγωγός που μεταφέρει πετρέλαιο κατευθείαν στη Μεσόγειο». Επιπλέον, «ο αγωγός θα συνδέσει το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία και την Τουρκία στενότερα, και θα φέρει τις δύο χώρες του Νότιου Καυκάσου πιο κοντά στην Ε.Ε. και τη διατλαντική κοινότητα».

Ίδιες απόψεις. Για τον αγωγό Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολης οι απόψεις της δεν διαφέρουν από αυτές του συζύγου της Μ. Μπράιζα, αλλά και της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών Κ. Ράις. Αμφότεροι έχουν καταστήσει σαφές ότι ο αγωγός πρέπει να λειτουργήσει μόνο συμπληρωματικά προς τον αγωγό Μπακού- Τζεϊχάν, δηλαδή να περιλάβει και τη μεταφορά «αμερικανικών» πετρελαίων. Ο Μ. Μπράιζα μάλιστα είχε παρέμβει μάλλον άκομψα, κατά του Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολης, στην επίσκεψή του στην Αθήνα, λίγες ημέρες πριν από την άφιξη του Ρώσου προέδρου για την υπογραφή της συμφωνίας. «Ο αγωγός του Μπουργκάς θα είναι το πρώτο εγχείρημα μεγάλου αγωγού πετρελαίου ρωσικής ιδιοκτησίας σε ευρωπαϊκό έδαφος. Αλλά οι αγωγοί έχουν αναπόφευκτα γεωπολιτικές επιπτώσεις. Έχουμε δει επανειλημμένως πως η Ρωσία χρησιμοποιεί την ενέργεια ως πολιτικό εργαλείο. Η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και των δρόμων μεταφοράς της είναι σημαντική για να προσφέρει τη μέγιστη ευελιξία στις χώρες της Ε.Ε. να διαμορφώσουν αναλόγως τις σχέσεις τους όχι μόνο με τη Ρωσία, αλλά και με άλλους προμηθευτές πετρελαίου και φυσικού αερίου» εκτιμά η Ζ. Μπάραν, η οποία προχωρά ένα βήμα παραπέρα και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τους περιβαλλοντικούς κινδύνους, αλλά και για πιθανές δυσκολίες που μπορεί να δημιουργήσει ο αγωγός με τους Τούρκους στο Αιγαίο!

Αντίθετα, πιστεύει πως ο ελληνοτουρκικός αγωγός φυσικού αερίου, τον οποίο θα εγκαινιάσουν αύριο στον Έβρο οι κ.κ. Καραμανλής και Ερντογάν, «αποτελεί ένα μεγάλο βήμα, ώστε να συνδεθούν οι δύο χώρες με σταθερό τρόπο. Κατόπιν, η Ελλάδα και η Τουρκία μπορούν να συνεργαστούν σε περιοχές κοινού ενδιαφέροντος, όπως η Μέση Ανατολή και ο Καύκασος».

«Δεν μπορώ να προβλέψω την εξέλιξη των ελληνοαμερικανικών σχέσεων»


Και οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο «Μπουργκάς» στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, δεδομένης της δυσαρέσκειας της Ουάσιγκτον που εκφράστηκε από την πρώτη στιγμή; «Είναι δύσκολο να πω αν θα βλάψει τις διμερείς σχέσεις. Οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει ότι υποστηρίζουν οποιοδήποτε πρόγραμμα αγωγού εκτός της Μαύρης Θάλασσας, εφόσον θα είναι εμπορικά βιώσιμο. Τώρα, αν δύο κυρίαρχες χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ρωσία, καθώς και η Βουλγαρία, αποφασίσουν να προχωρήσουν σε ένα τέτοιο πρόγραμμα, δεν υπάρχουν πολλά που οι ΗΠΑ μπορούν να πουν ή να κάνουν. Κάτι παρόμοιο έγινε με τη συμφωνία για τον αγωγό ΒlueStream ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία. Κι εκεί οι ΗΠΑ δεν είπαν πολλά» απαντά.