Κάποτε, πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ρώτησαν ένα ραβίνο: «Πες μας, σοφέ ραβίνε, θα επικρατήσει ειρήνη στον κόσμο;». Και ο ραβίνος απάντησε: «Ασφαλώς, αλλά δεν θα μείνει πέτρα όρθια». Παραφράζοντας αυτό σήμερα, σε σχέση με το δίλημμα «ασφάλεια ή ελευθερία», η απάντησή του μετά βεβαιότητος θα ήταν: «Ναι, αλλά δεν θα έχει μείνει ίχνος ελευθερίας».

Κινητά που δίνουν το στίγμα μας σε κάθε στιγμή, κάμερες που παρακολουθούν τις κινήσεις μας, κάρτες μέσω των οποίων διακινείται το πλαστικό χρήμα και διακινούμαστε κι εμείς μαζί τους, βιομετρικά στοιχεία, που δίνουν κάθε λεπτομέρεια του εαυτού μας κ.λπ. Δισεκατομμύρια ευρώ να ξοδεύονται για να απλωθεί αυτό το σύστημα, η ομπρέλα προστασίας μας από τρομοκρατική απειλή. Έστω κι αν εσύ δεν συμφωνείς, μην αντιδράς, γιατί πρέπει να εναρμονιστείς με το γενικότερο συμφέρον. Βεβαίως, υπάρχουν οι Ανεξάρτητες Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, υπάρχει ο Επόπτης Προσωπικών Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως τα κονδύλια που διατίθενται για τις Αρχές αυτές είναι ελάχιστα και πάντως όχι ικανά για να ανταποκριθούν στις αυξημένες ευθύνες τους που ανακύπτουν όλο και περισσότερο.

Μετά ταύτα, δεν είναι απορίας άξιο το γεγονός ότι όλο και λιγότεροι ασχολούνται με την υπεράσπιση των ατομικών μας δικαιωμάτων, είτε θεωρώντας το «χαμένη υπόθεση» είτε συμβιβαζόμενοι χάριν της ασφάλειάς τους. Δεν γεννάται θέμα ότι η ασφάλειά μας αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα κάθε κράτους, κάθε κοινότητας, κάθε ανθρώπου, κάθε έννομης τάξης. Όπως επίσης πρώτιστη προτεραιότητα αποτελεί και η διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ενίσχυσή τους και όχι η αποδυνάμωσή τους, που επιχειρείται πότε αμέσως και πότε εμμέσως. Το ένα όμως δεν αποκλείει το άλλο. Αντιθέτως, μπορεί κάλλιστα να συνδυαστούν επιτυχώς. Ούτε κλίμα φοβίας, τρομοϋστερίας, ούτε κλίμα… εφησυχασμού. Η κοινωνία προχώρησε και εξελίχθηκε με βάση κανόνες επιτυχούς συμβίωσης, κανόνες συνύπαρξης και συνεργασίας, χάριν του γενικότερου καλού. Η ελευθερία και η Δημοκρατία διασφαλίζονται εφόσον ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί, ως κοινωνικό σύνολο, συνειδητοποιήσουμε αυτούς τους κανόνες συμβίωσης και αγωνιστούμε για την εφαρμογή και βελτίωσή τους, όταν χρειάζεται. Εμείς με τη συμπεριφορά μας, εν τέλει, διαμορφώνουμε αυτούς τους κανόνες προστατεύοντας τις βασικές ανθρώπινες αξίες και ενισχύοντας την ασφάλειά μας, με την πίστη μας σ΄ αυτές και τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ο βαθμός επιτυχίας εξαρτάται από μας τους ίδιους. Δηλαδή, από το πόση προτεραιότητα δίνουμε σ΄ αυτές, και κατ΄ επέκταση από το αν αξίζουμε αυτή την ελευθερία, σ΄ ένα ασφαλές περιβάλλον.

Ο Δημήτρης Χ. Παξινός είναι πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών