Οι χριστιανοί στις μέρες μας μπορεί να έχουν λιγότερους εχθρούς απ΄ ό,τι παλαιότερα και πολλά θαύματα να έχουν πέσει θύματα της επιστήμης που φρόντισε να τα εξηγήσει, όμως η Καθολική Εκκλησία δεν σταματά να «παράγει» αγίους. Καθώς η διαδικασία για την αγιοποίηση του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄ επιταχύνεται, όλο και περισσότερα ερωτήματα διατυπώνονται για την υπερβολική προθυμία με την οποία το Βατικανό μοιράζει φωτοστέφανα.


Τον παλιό καιρό, η αγιοποίηση δεν ήταν εύκολο πράγμα. Η Ιωάννα της Λωραίνης έπρεπε να περιμένει 489 χρόνια πριν ανακηρυχθεί αγία. Όμως στην κηδεία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄ οι κραυγές των πιστών «Santo subito» («Άγιος τώρα») φαίνεται ότι επηρέασαν το Βατικανό. Δύο μήνες αργότερα, ο διάδοχός του Βενέδικτος ΙΣΤ΄ ανακοίνωσε ότι στην περίπτωσή του δεν θα ισχύει ο κανόνας αναμονής 5 ετών. Κι έτσι πριν από λίγες ημέρες, στη δεύτερη επέτειο από τον θάνατο του Πολωνού Πάπα, τα πορίσματα της έρευνας για την αγιότητά του παραδόθηκαν στην αρμόδια επιτροπή, με ειδική αναφορά στο θαύμα που ισχυρίζεται μια μοναχή ότι έγινε μόλις έγραψε το όνομά του Ιωάννη Παύλου σ΄ ένα χαρτί: θεραπεύτηκε από Πάρκινσον. Εάν η απόφαση της επιτροπής είναι θετική, θα στείλει τα στοιχεία στον σημερινό Ποντίφικα, ο οποίος αναμένεται να οσιοποιήσει το προκάτοχό του – το πρώτο βήμα πριν από την ανακήρυξή του σε άγιο.

Ο ίδιος ο Ιωάννης Παύλος ανακήρυξε 464 αγίους, περισσότερους από κάθε άλλον Πάπα

Οι μεταρρυθμίσεις. Η διαδικασία αγιοποίησης του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄ γίνεται πιο γρήγορα από εκείνην της Ιωάννας της Λωραίνης, όχι μόνο λόγω της λαϊκής απαίτησης, αλλά και ένεκα των μεταρρυθμίσεων που ο ίδιος προώθησε το 1983. Μέχρι τότε, η Εκκλησία απαιτούσε την απόδειξη δύο θαυμάτων για την οσιοποίηση και άλλων δύο για την αγιοποίηση. Τώρα απαιτείται ένα για κάθε περίπτωση. Ο ίδιος Πάπας κατήργησε επίσης και τον ρόλο του «Προστάτη της Πίστης», δηλαδή του συνηγόρου του διαβόλου, δουλειά του οποίου ήταν να επιχειρηματολογεί εναντίον της αγιοποίησης. Ο Ιωάννης Παύλος χρησιμοποίησε στο έπακρο τις νέες δυνατότητες εμπλουτισμού της κοινότητας των αγίων. Ο ίδιος πρότεινε 1.351 άτομα και τελικά ανακήρυξε 464 εξ αυτών ως αγίους, περισσότερους από κάθε Πάπα στην ιστορία. Μόνος του δηλαδή έκανε τόσους αγίους όσους όλοι οι άλλοι Ποντίφικες του 20ού αιώνα μαζί, προκαλώντας πολλά σχόλια για τη δημιουργία «βιομηχανίας αγίων». Πολλοί είναι εκείνοι που επικρίνουν άλλες επιλογές του Ιωάννη Παύλου Β΄, όπως η αγιοποίηση του ιδρυτή της υπερσυντηρητικής καθολικής οργάνωσης Οpus Dei Χοσεμαρία Εσκριβά ή του ιερέα Πίο, σήμερα Αγίου Πίου της Πιετρελτσίνα, που είχε κατηγορηθεί επανειλημμένα ότι είχε σχέσεις με τη Μαφία, ενώ παράλληλα αρνήθηκε την αγιοποίηση του Αρχιεπισκόπου Όσκαρ Ρομέρο του Ελ Σαλβαδόρ, επειδή εκπροσωπούσε μια πιο φιλελεύθερη θεολογική σκέψη.

«Πού είστε ευφυείς χριστιανοί;» γράφει στους «Τάιμς του Λονδίνου» ο Μάθιου Πάρις. «Πιστεύετε πραγματικά ότι μπορεί ο Ιωάννης Παύλος Β΄ από τον άλλο κόσμο να μεσολάβησε στον Θεό για να θεραπεύσει τη μοναχή με το Πάρκινσον; Ξέρουμε ότι τέτοιες πεποιθήσεις είναι τα καύσιμα με τα οποία λειτουργεί η Εκκλησία. Όμως, τι μελαγχολικό συμπέρασμα το ότι οι σκεπτόμενοι μιας θρησκείας πρέπει να είναι μακριά από τον πυρήνα της. Επιτρέψτε μου να το δηλώσω: εάν ο Ιωάννης Παύλος Β΄ έκανε θαύμα, τότε εγώ είμαι η μητέρα Τερέζα».

Τα στάδια της αγιοποίησης


Οσιοποίηση. Η διαδικασία αρχίζει σε επίπεδο επισκοπής. Ο επίσκοπος δίνει την άδεια διερεύνησης της αρετής τού προς οσιοποίηση και αποστέλλει τις πληροφορίες στο Βατικανό.

Αν πέθανε μαρτυρικά, γίνεται αυτομάτως όσιος. Αν όχι, χρειάζεται να αποδειχθεί η τέλεση κάποιου θαύματος (συνήθως μια θαυματουργή θεραπεία) με την παρέμβασή του.

Αγιοποίηση. Το επόμενο στάδιο. Χρειάζεται να αποδειχθεί η τέλεση ενός ακόμα θαύματος. Η διαδικασία αγιοποίησης αρχίζει τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά θάνατον. Ο Πάπας όμως έχει τη δύναμη να αντιπαρέλθει αυτήν την περίοδο αναμονής, όπως έκανε ο Ιωάννης Παύλος Β΄ στην περίπτωση της Μητέρας Τερέζας και ο Βενέδικτος ΙΣΤ΄ στην περίπτωση του Ιωάννη Παύλου Β΄.

Η Ζαν ντ΄ Αρκ και η μούμια


Έχουν και οι άγιοι τα προβλήματά τους. Μόλις την περασμένη εβδομάδα αποκαλύφθηκε ότι η στάχτη που φυλασσόταν σε βάζο και θεωρείτο ότι ήταν της Ιωάννας της Λωραίνης, δεν ήταν παρά τα απομεινάρια μιας αιγυπτιακής μούμιας. Στη δεκαετία του 1960 η Καθολική Εκκλησία πήρε απόφαση να υποβιβάσει αγίους όπως η Αγία Φιλουμένα επειδή ανακαλύφθηκε ότι τα λείψανά της δεν ήταν απλώς ψεύτικα αλλά ανήκαν σε…

άνδρα.