Η Αράλη, άλλοτε η τέταρτη μεγαλύτερη λίμνη στον κόσμο, έχει περιοριστεί μέσα σε πέντε δεκαετίες στο ένα τρίτο του αρχικού μεγέθους της και δεν πάει πάρα πολύς καιρός που οι ειδικοί προέβλεπαν ότι θα έχει εξαφανιστεί πλήρως ώς το 2020.


Όμως τώρα η λίμνη φαίνεται πως ανακάμπτει. Σε μια σπάνια περίπτωση όπου ο άνθρωπος διορθώνει λάθη που έκανε στο παρελθόν- τουλάχιστον εν μέρει-, η Αράλη σταδιακά ανασταίνεται και νερό διοχετεύεται και πάλι στον ατροφικό πλέον οργανισμό της. Οι εμπειρογνώμονες παραδέχονται ότι είναι πιθανόν πολύ αργά για να σωθούν οι συρρικνωμένοι πνεύμονες «του ασθενούς», οι γιγάντιες λεκάνες νερού που φαίνεται ότι πρόκειται να συρρικνωθούν ακόμη περισσότερο. Όμως το «ήπαρ» της λίμνης- ένας υδάτινος όγκος γνωστός ως η Βόρεια Αράλη μετά τον αρχικό διαχωρισμό της λίμνης σε τρία μέρη- μπορεί, λένε, να διασωθεί και να μεγαλώσει.

Η καταστροφή της Αράλης τις τελευταίες πέντε δεκαετίες έχει χαρακτηριστεί

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ

Έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις μεγαλύτερες- οφειλόμενες στον άνθρωπο- περιβαλλοντικές καταστροφές του 20ού αιώνα

ως μία από τις μεγαλύτερες- οφειλόμενες στον άνθρωπο- περιβαλλοντικές καταστροφές του 20ού αιώνα, αποτέλεσμα της απερίσκεπτης σοβιετικής γραφειοκρατίας. Σε μια καταδικασμένη σε αποτυχία προσπάθεια υπονόμευσης της Μητέρας Φύσης, οι κομμουνιστές γραφειοκράτες που κατάρτιζαν τα πλάνα στη δεκαετία του 1960 υπέγραψαν τη θανατική καταδίκη της λίμνης εκτρέποντας την πορεία των δύο ποταμών που την τροφοδοτούσαν, για να αρδεύσουν καλλιέργειες βαμβακιού και ρυζιού. Ως αποτέλεσμα, η Αράλη έχασε το νερό που τη συντηρούσε. Ο «λευκός χρυσός», όπως αποκαλούνταν το βαμβάκι στην Κεντρική Ασία, ήταν- αποφάσισαν οι Σοβιετικοί σχεδιαστές- πιο σημαντικός από τη βιομηχανία της αλιείας, το πόσιμο νερό και την ίδια την οικολογική ισορροπία. Από το 1961 ώς το 1970, η στάθμη της Αράλης μειωνόταν κατά μέσο όρο 20 εκατοστά τον χρόνο· στη δεκαετία του 1970 ο ρυθμός αυτός σχεδόν τριπλασιάστηκε φτάνοντας τα 50-60 εκατοστά τον χρόνο και τη δεκαετία του 1980 η στάθμη μειωνόταν κατά περίπου 80-90 εκατοστά ετησίως. Ώς τα μέσα της δεκαετίας του 1990, είχε απομείνει μόνο το ένα τρίτο της λίμνης. Όσο νερό έμεινε έγινε πολύ αλμυρό, τα 24 είδη ψαριών γλυκού νερού που είχε η Αράλη εξαφανίσθηκαν. Το νέο κλίμα έφερε σφοδρές αμμοθύελλες, με άμμο μολυσμένη από χημικά και φυτοφάρμακα. Τα τελευταία 15 χρόνια, τα κρούσματα χρόνιας βρογχίτιδας αυξήθηκαν κατά 3.000% στην περιοχή και οι αρθρίτιδες κατά 6.000%.

Το δάνειο ξαναφέρνει το νερό στις στέπες


ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ενός δανείου πολλών εκατομμυρίων δολαρίων από την Παγκόσμια Τράπεζα, η πορεία αυτή αναστρέφεται. Ένα αρχικό δάνειο 68 εκατ. δολαρίων στην κυβέρνηση του Καζαχστάν έφερε ήδη το νερό σε πολλά χιλιόμετρα στέπας. Η πρώτη φάση του σχεδίου για την αναζωογόνηση της λίμνης- ένα φράγμα που βοηθάει ώστε τα ποτάμια ύδατα να μη μετατρέπονται σε… άμμο- έχει ήδη ολοκληρωθεί. Η δεύτερη φάση του σχεδίου, η κατασκευή ενός δεύτερου φράγματος και περαιτέρω οχυρώσεων που θα διαχωρίσουν την έρημο από τους ποταμούς της περιοχής, είναι έτοιμη προς υλοποίηση.

Αν τα πράγματα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, η λίμνη μπορεί να έχει φτάσει και πάλι στο Αράλσκ ώς το 2010, επιτρέποντας στα παιδιά αυτού του πρώην λιμανιού, που είχαν μόνον ακούσει για τη Λίμνη Αράλη, να ζήσουν την παραδοσιακή ζωή δίπλα στο νερό που είχαν ζήσει οι γονείς και οι παππούδες τους. Οι ψαράδες έχουν επιστρέψει στις βάρκες τους σε αρκετές περιοχές που ήταν έρημος πριν από λίγα χρόνια, και ακόμη και το κλίμα φαίνεται να αλλάζει προς το καλύτερο: ξαναεμφανίστηκαν τα σύννεφα και οι βροχές είναι πολύ περισσότερες απ΄ ό,τι πριν.

Τελευταία Νέα