Ο Deigan Morris είναι καθηγητής Λογιστικής και Ελέγχου στο INSEAD με

μακρόχρονη πείρα στις διαδικασίες ελέγχου και έχει αναπτύξει ο ίδιος ένα

μαθηματικό μοντέλο για τη βελτίωση των εργασιών παραγωγής. Τα άρθρα του έχουν

δημοσιευθεί στα εγκυρότερα διεθνή οικονομικά περιοδικά. Επίσης, είναι

σύμβουλος σε πολυεθνικές επιχειρήσεις όπως η SHELL, η Phillips, η France

Telecom και άλλες.

Βρέθηκε στην Αθήνα καλεσμένος της εταιρείας κατάρτισης στελεχών «Executive

Options» και της «Ημερησίας» και μίλησε στο «Ανοιχτό MBA» για τη σημασία των

αριθμών και της Λογιστικής στο πλαίσιο της διαμόρφωσης των επιχειρηματικών

στρατηγικών που επιλέγει ένας μάνατζερ. Μίλησε, ακόμη, για τη σημασία του

ελέγχου σε μια εταιρεία, αλλά για το πώς μπορεί κανείς να επιτύχει τη βελτίωση

των αποτελεσμάτων της επιχείρησης.

Θεωρεί ότι είναι πολύ σημαντικό τα στελέχη να έχουν βασικές λογιστικές

γνώσεις, αλλά παραδέχεται ότι η μακρόχρονη εμπειρία τού έχει δείξει πως είναι

πολύ λίγοι εκείνοι που πραγματικά αντιλαμβάνονται τους αριθμούς και τη σημασία

τους, πέρα από τα στοιχειώδη. Αναφέρεται, επίσης, σε θέματα επιχειρηματικής

στρατηγικής, αλλά και στους τρόπους βελτίωσης της απόδοσης μιας εταιρείας.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην οικονομική και τη διοικητική λογιστική;

H οικονομική λογιστική δημιουργήθηκε πριν από πολλά χρόνια, με σκοπό να δίνει

τις απαραίτητες πληροφορίες στους μάνατζερ, για να ενημερώνουν τους ανθρώπους

εκτός εταιρείας, πράγμα που σημαίνει ότι διαπραγματεύεται διαταγές πληρωμής,

φορολογικούς διακανονισμούς κ.λπ. Στο σημείο αυτό τίθεται το ερώτημα, με ποιον

τρόπο δίνεται η αναφορά; Την απάντηση έρχεται να δώσει η διοικητική λογιστική

που, όπως φαίνεται και από το «όνομά» της, διαχειρίζεται τις πληροφορίες για

την εικόνα της επιχείρησης και επικεντρώνεται στο να βοηθάει τους μάνατζερ να

διοικήσουν. Κατά συνέπεια, παίζει ρόλο στην επιλογή των αποφάσεων που πρέπει

να ληφθούν. Στη διοικητική λογιστική στηρίζονται και οι έλεγχοι που

επιβεβαιώνουν ότι όλα λειτουργούν ορθά. Συνεπώς, η βασική διαφορά ανάμεσα στην

οικονομική λογιστική και τη διοικητική λογιστική έγκειται στις επιπλέον

συνέπειες της οικονομικής λογιστικής και στις εσωτερικές συνέπειες της

διοικητικής λογιστικής.

Όταν μιλάμε για έλεγχο μέσα στην εταιρεία, τι εννοούμε και σε τι πρέπει να

δίνουμε προσοχή;

H όλη ιδέα του ελέγχου επεκτείνεται σε ένα μεγάλο φάσμα διαφορετικών

περιπτώσεων και πιθανοτήτων. H μια όψη του ελέγχου οφείλει να επιβεβαιώνει ότι

το ανθρώπινο δυναμικό δεν υπερβαίνει τα λεπτά όρια που υπάρχουν σε κάθε

εξουσία. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι δεν θα πρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις

με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορεί να ελεγχθούν. Προφανώς χρειάζεται ο έλεγχος

και για ζητήματα όπως η διαχείριση των μετρητών και η περιουσία της

επιχείρησης. Όλα τα παραπάνω ζητήματα θα πρέπει να ελέγχονται με απλές

διαδικασίες. Το πρωταρχικό θέμα, βέβαια, είναι η διοίκηση να γνωρίζει τα

σημεία-κλειδιά του προγραμματισμού, ώστε να μην υπάρξει πολυδιάσπαση και

κατακερματισμός σε πολλά σημεία ελέγχου. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό, για

τον ορθό έλεγχο των λειτουργιών, η διοίκηση να κατανοεί τα σημεία-κλειδιά.

Πρόβλημα εμφανίζεται όταν υπάρχει μεγάλος όγκος πληροφοριών και είναι δύσκολο

να βγουν συμπεράσματα ή να γίνουν αντιληπτά τα σήματα.

Πόσο σημαντικές είναι οι λογιστικές πληροφορίες στη λήψη αποφάσεων;

Θα έλεγα πολύ σημαντικές. Αλλά μην ξεχνάτε ότι μιλάτε σε κάποιον που το

γνωστικό του αντικείμενο είναι η Λογιστική. Τα νούμερα της Λογιστικής δεν

είναι σημαντικό στοιχείο σε κάθε απόφαση, αλλά είναι απαραίτητο σε κάθε

περίπτωση οι μάνατζερ να κατανοούν τις οικονομικές επιπτώσεις των αποφάσεών

τους. Επίσης, οι οικονομικές συνέπειες κάποιων αποφάσεων μπορεί να μην είναι

το σημαντικότερο πράγμα στη λειτουργία μιας επιχείρησης, αλλά είναι σαφές ότι

οι μάνατζερ πρέπει να καταλαβαίνουν τα νούμερα, τόσο για να αποφασίζουν όσο

και για να ελέγχουν τους ανθρώπους που τους δίνουν αυτά τα λογιστικά στοιχεία.

Διότι, τότε, θα είναι εις θέση να παίρνουν λογικές και πραγματοποιήσιμες

αποφάσεις. Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, ακόμη και αν δεν είναι

το σημαντικότερο, οι λογιστικές πληροφορίες είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για

την εκπόνηση της στρατηγικής μιας επιχείρησης.

Πιστεύετε ότι οι μάνατζερ και οι μάρκετινγκ μάνατζερ γνωρίζουν από

λογιστικά και αριθμούς;

H αλήθεια είναι – και σας το λέω εκ πείρας – ότι, εκτός των επαγγελματιών

λογιστών και συμβούλων, τα στελέχη επιχειρήσεων αντιλαμβάνονται μόνο τα βασικά

νούμερα. Οι γνώσεις τους είναι στοιχειώδεις. Και ξέρετε ποιο είναι το

πρόβλημα; Ότι αυτοί οι άνθρωποι περιμένουν από τους επαγγελματίες των αριθμών

να κάνουν θαύματα και να μπορούν να δημιουργήσουν τα επιθυμητά αποτελέσματα,

πράγμα το οποίο δεν είναι εφικτό, όπως αντιλαμβάνεστε.

Ποια πιστεύετε ότι είναι τα σημεία-κλειδιά, ώστε να μπορέσει μια εταιρεία

να ξεχωρίσει;

Θα προσέθετα, στο να ξεχωρίσει, και να καταφέρει να διατηρήσει ό,τι με κόπο

έχει πετύχει, το οποίο είναι ακόμη πιο δύσκολο. Γιατί, μερικές φορές, οι

προσωρινές συγκυρίες και συμπτώσεις μπορεί να φέρουν ένα επιθυμητό αποτέλεσμα,

αλλά για να το διατηρήσει κανείς, απαιτείται πάνω απ’ όλα πολύ μεγαλύτερη

προσήλωση και συμμετοχή στη διαχείριση και τη διοίκηση της εταιρείας.

Χρειάζεται καταρχήν γνώση, κατανόηση και σεβασμός στις διαδικασίες της

δουλειάς και της αγοράς. Χρειάζεται καλό ανθρώπινο δυναμικό αλλά και θέληση,

από πλευράς του επιχειρηματία, για παραχώρηση εξουσιών με κανόνες. Και, τέλος,

χρειάζεται κατανόηση των αριθμών. Δηλαδή, είτε έχουμε να κάνουμε με επενδύσεις

είτε με τρέχουσες υποχρεώσεις ή με περιθώρια κέρδους, πρέπει να έχουμε σαφείς

και ξεκάθαρους στόχους.

Πώς οι αποφάσεις των διευθυντών επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίον οι

εταιρείες δηλώνουν την οικονομική τους κατάσταση;

Πιστεύω πως η αγωνία που έχουμε για κάθε μας απόφαση προέρχεται από το γεγονός

πως αυτόματα συμβάλλει, αλλά και αποτυπώνεται στην οικονομική κατάσταση μιας

εταιρείας. Στην πραγματικότητα, ο εκάστοτε διευθυντής μερικές φορές

προγραμματίζει μελλοντικές ενέργειες, οι οποίες προκαλούν την αύξηση των

δαπανών και άλλων εξόδων και, κατά συνέπεια, συντελούν στο να παρουσιάζεται

μία όχι καλή οικονομική εικόνα στον απολογισμό μιας εταιρείας. H κατάσταση,

όμως, αυτή είναι προσωρινή και μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα οι επενδύσεις θα

αποφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα για την εταιρεία. Επομένως, το θέμα είναι

να υπάρχει επικοινωνία με τις οικονομικές αγορές και τους κατόχους κεφαλαίων,

καθώς και ενημέρωση για τους λόγους που οι προτεινόμενες ενέργειες είναι προς

το συμφέρον της εταιρείας παρόλο που τα εκτιμώμενα έσοδα είναι μικρότερα από

τα αναμενόμενα.

Τρία βήματα για να αποκτήσει η εταιρεία συγκριτικό πλεονέκτημα

Στην ερώτηση αν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες και κώδικες που μπορούν να

εξασφαλίσουν σε μια εταιρεία ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, διαρκή ανάπτυξη και

επιτυχία, ο κ. Κεχαγιάς (αναπληρωτής καθηγητής στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο) που

συμμετείχε στη συζήτησή μας με τον κ. Morris, απάντησε:

«Τρία είναι τα στάδια από τα οποία περνάει μία επιχείρηση για να κτίσει και

στη συνέχεια να διατηρήσει το συγκριτικό της πλεονέκτημα και την πολυπόθητη

μακροημέρευσή της. Αυτό που αρχικά ορίζουμε ως «τι μετράει περισσότερο» στο

επιχειρηματικό μας μείγμα (what business weigh), είναι το πρώτο σημείο στο

οποίο η επιχείρηση καλείται να αποφασίσει σωστά, εστιάζοντας στο περιβάλλον

και στον ανταγωνισμό.

Το δεύτερο που πρέπει να κάνει είναι να μελετήσει την αγορά στην οποία θα

δραστηριοποιηθεί, για να εντοπίσει ποιοι είναι οι λεγόμενοι παράγοντες-κλειδιά

(key success factors) σε αυτή την αγορά. Αφού τους βρει, πρέπει να καταφέρει

να εναρμονίσει αυτό που ονομάζουμε core confidence, δηλαδή, τις βασικές

ικανότητες και υπηρεσίες που προσφέρει η εταιρεία, ούτως ώστε να είναι δυνατόν

να συνδυάζονται με αυτά που ζητάει η αγορά. Όταν μιλάμε για core confidence,

να ξεκαθαρίσουμε ότι στην ουσία μιλάμε για επενδύσεις, διότι μία επιχείρηση

έχει πόρους και αποφασίζει να τους διαθέσει με έναν συγκεκριμένο τρόπο.

Το τρίτο στάδιο είναι ο διαχωρισμός της ιστορίας μιας εταιρείας από το παρόν

αλλά και από το μέλλον. Δηλαδή, το γεγονός ότι μπορεί να έχει ένδοξο παρελθόν

και καλό όνομα στην αγορά είναι θετικό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν

εξασφαλίζει και την επιτυχία τού σήμερα. Αντίστοιχα, προβλήματα που

ενδεχομένως έχει μια επιχείρηση σήμερα, αν τα αντιμετωπίσει με προοπτική

τριετίας ή πενταετίας και σχεδιάσει τις στρατηγικές κινήσεις της, μπορεί να

πετύχει εξαιρετικά αποτελέσματα απέναντι στον ανταγωνισμό, από όπου και αν

προέρχεται.»

Τελευταία Νέα