Η Ν.Δ. έχει συμπληρώσει περισσότερο από ένα χρόνο στην κυβέρνηση. Τα

κυβερνητικά της πεπραγμένα είναι πενιχρά. Όπου δεν υπάρχει πλήρης απραξία,

υπάρχουν εξαγγελίες, αντιφατικά ημιτελή μέτρα, και πάντως όχι αποτελέσματα.

Φίλοι και εχθροί αναγνωρίζουν (με τον ένα ή τον άλλο τρόπο) ότι προσήλθε στα

κυβερνητικά καθήκοντα ανέτοιμη. Δεν διαθέτει σχέδιο, ούτε στρατηγική για τη

χώρα.

Αυτή την καθοριστική έλλειψη η N.Δ. προσπαθεί να υποκαταστήσει με το μόνο όπλο

που διέθετε και ως αντιπολίτευση: τη στρατηγική παραμονής στην εξουσία με

αντίπαλο όχι τα προβλήματα, αλλά τον χρόνο. Άλλη μια μέρα στην κυβέρνηση, άλλη

μια κερδισμένη μέρα.

Αυτή η στρατηγική περιλαμβάνει τη συστηματική άλωση του κράτους, την

αξιοποίηση της Εκκλησίας, την επαναδιαπραγμάτευση των σχέσεων με τα Μέσα

Επικοινωνίας, τον προσεταιρισμό συγκεκριμένων πληθυσμικών ομάδων σε πελατειακή

βάση. Βασικό της κεφάλαιο είναι η υπονόμευση της οποιασδήποτε προοπτικής

εναλλακτικής κυβερνητικής λύσης ώστε η N.Δ. να εξασφαλίζει παράταση ζωής στην

κυβέρνηση. Εδώ εντάσσονται η επιχείρηση αποδόμησης της προσπάθειας του ΠΑΣΟΚ

και του προέδρου του, αλλά και ο χειρισμός των μικρότερων κομμάτων της

αντιπολίτευσης, ώστε να απομακρύνεται οποιαδήποτε εκδοχή φυσικής σύμπραξης του

αντιπολιτευτικού χώρου.

TI KANEI το ΠΑΣΟΚ; Το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται στρατηγική αξιώσεων που δεν θα

περιορίζεται στην κοινοβουλευτική αντιπολίτευση (όσο επιτυχημένη κι αν είναι

αυτή), αλλά θα προσλαμβάνει κοινωνικά και κινηματικά χαρακτηριστικά.

Χρειάζεται στρατηγική ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΗΓΕΜΟΝΙΑΣ. H κατάκτηση της κοινωνικής

πλειοψηφίας από το ΠΑΣΟΚ μπορεί να προκύψει μόνο από την ανάπτυξη, αποσαφήνιση

και οριοθέτηση της διαφορετικότητάς του. Από τη μεταφορά του κέντρου βάρους

από το πεδίο της διακυβέρνησης στο πεδίο της πολιτικής. Με δύο λόγια: Το σχήμα

κυβέρνηση-αντιπολίτευση δεν προσφέρεται για υπερβάσεις. Το δίπολο που το ΠΑΣΟΚ

οφείλει να διαμορφώσει στη συνείδηση των πολιτών είναι το δίπολο ΠΑΣΟΚ – N.Δ.

H φάση ανασυγκρότησης του ΠΑΣΟΚ ήταν αναγκαία μετά τις εκλογές. Τώρα

χρειάζεται μια νέα φάση ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ που θα του επιτρέψει να μεταβεί οριστικά

από την κυβερνητική σε κινηματική-κοινωνική λογική, που θα κερδίζει την

εμπιστοσύνη των πολιτών.

H στρατηγική της ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΗΓΕΜΟΝΙΑΣ είναι αδιανόητη χωρίς πολιτική συμμαχιών.

Πολιτική στηριγμένη σε αρχές, σταθερή και διαχρονική. Αυτή η πολιτική δεν

μπορεί να εμφανίζεται συγκυριακά λίγο πριν από τις εκλογές. Και για λόγους

αποδοτικότητας αλλά και για λόγους ουσίας. H ουσία είναι ότι το ΠΑΣΟΚ έχει

ανάγκη από συμμάχους και συμμαχίες και προς τα αριστερά και προς τα δεξιά του.

Αλλά και η εκλογική βάση των μικρότερων κομμάτων της Αριστεράς έχει αναπτύξει

– όχι αδικαιολόγητα – εξαιρετικά αρνητικά αντανακλαστικά στις εκλογικές

προσεγγίσεις των συνεργασιών.

ΤΟ ΠΑΣΟΚ είναι ανοικτό κόμμα. Δεν εχθρεύεται τη διαφορετικότητα και

συνδιαμορφώνει το πολιτικό του σχέδιο με την κοινωνία. Δεν υψώνει λοιπόν

φραγμούς. Ακολουθεί πολιτική ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΠΥΛΗΣ προς τις πολιτικές δυνάμεις της

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ.

Αυτή η πολιτική συνεργασιών δεν είναι υπόθεση εκλογικής επικαιρότητας. Δεν

μπορεί να έχει στόχο τον διεμβολισμό των χώρων. Σέβεται στην πράξη τις ηγεσίες

των άλλων κομμάτων. Απευθύνεται σ’ αυτές επώνυμα και υπεύθυνα. Διαμορφώνεται

σε προγραμματική πολιτική βάση, μέσα από δημόσιο διάλογο. Γι’ αυτό δεν

εξαρτάται από την ενδεχόμενη αρνητική στάση πολιτικών ηγεσιών που συχνά

καθορίζεται όχι από πολιτικούς όρους, αλλά από άλλα προσωπικά κίνητρα και

στόχους. Οι πολίτες ενημερώνονται για όλα και κρίνουν όλους.

Αυτά δεν είναι εύκολα στην πράξη, ιδιαίτερα όταν ο εκλογικός ανταγωνισμός

γίνεται σκληρός, αλλά το ΠΑΣΟΚ είναι η μεγάλη δύναμη στον χώρο της

δημοκρατικής κοινωνικής παράταξης. Διαθέτει αναμφισβήτητη προγραμματική,

πολιτική και κοινωνική υπεροχή. Οφείλει λοιπόν να συμπεριφέρεται ηγεμονικά επί

της ουσίας. Ηγεμονικά, όχι αλαζονικά. Να διαθέτει δηλαδή την απαραίτητη

πολιτική αυτοπεποίθηση για να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες προγραμματικού διαλόγου

αλλά και συνεργασίας σε θέματα πολιτικής αιχμής.

MIA ΕΥΘΕΙΑ πρόταση προγραμματικού διαλόγου προς τον Συνασπισμό και το

KKE για συγκεκριμένα ζητήματα για τα οποία η πολιτική προσέγγιση είναι

δεδομένη, θεωρώ πως είναι ώριμη κοινωνική ανάγκη. Αναφέρω ενδεικτικά τα θέματα

των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: της προστασίας της δημοκρατίας και της προσωπικής

ζωής στην εποχή των τρομοκρατικών απειλών, των δικαιωμάτων των μεταναστών και

των μειονοτήτων, εργασιακά και άλλα κοινωνικά δικαιώματα. Ασφαλώς δεν αγνοώ το

πολιτικό κλίμα. Ωστόσο υποστηρίζω πως σε μια πρόταση επίσημη, προς τις ηγεσίες

των κομμάτων, με συγκεκριμένη ατζέντα, ανοικτή σε συνδιαμόρφωση, η άρνηση θα

είναι δύσκολο να τεκμηριωθεί πολιτικά. Και πάντως η ευθύνη της απόρριψης δεν

θα βαρύνει το ΠΑΣΟΚ. Ακόμα και εάν ένας τέτοιος προγραμματικός διάλογος

εξελιχθεί σε μια χρονοβόρο διαδικασία, χωρίς άμεσα αποτελέσματα, εκτιμώ ότι θα

συμβάλει στην οικοδόμηση ενός κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών και θα

αποτελέσει ένα σαφές δείγμα γραφής των προθέσεων της αξιωματικής

αντιπολίτευσης.

H N.Δ. προσπαθεί με κάθε τρόπο να πείσει ότι ήρθε για να μείνει. Το ΠΑΣΟΚ και

όλος ο προοδευτικός χώρος έχουμε ευθύνη. Θα επιτρέψουμε να μονιμοποιηθεί η

N.Δ. στην εξουσία ή θα συνεργασθούμε για να λυθεί η εποχική της σύμβαση προς

όφελος του τόπου;