Aπό την αποταμίευση στον υπερδανεισμό

«O πατέρας μου πήγαινε στις τράπεζες, αλλά για έναν και μόνο λόγο. Προκειμένου

να καταθέτει, μια συγκεκριμένη ημερομηνία κάθε μήνα, χρήματα στους

λογαριασμούς – τον δικό μου και των αδελφών μου. Τα δάνεια, οι κάρτες ήταν γι’

αυτόν όχι μόνο άγνωστες λέξεις, αλλά και κατακριτέες».

Ο κ. Θέμης Μπουρόπουλος είναι καθηγητής φιλόλογος σε ιδιωτικά φροντιστήρια. Ο

πατέρας του εργαζόταν σε εστιατόρια ξενοδοχείων. Ο ίδιος αναφέρει, μιλώντας

στα «NEA», ότι η διαφορά νοοτροπίας είναι μεγάλη. «H περίοδος που διανύουμε

είναι τόσο δύσκολη για τους ανθρώπους της γενιάς μου, που όσες ώρες και να

εργάζονται δεν καταφέρνουν να τα βγάλουν πέρα. H ακρίβεια σαρώνει, έχει

ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Οι ανάγκες ωστόσο υπάρχουν. Εγώ αγόρασα πρόσφατα

αυτοκίνητο – και οι ημερομηνίες για τις δόσεις έρχονται η μια μετά την άλλη

χωρίς να το καταλάβω. Για αποταμίευση ούτε λόγος».

Ο πατέρας αποταμίευε δραχμή δραχμή, ο γιος αγοράζει με δόσεις γιατί δεν μπορεί

να κάνει διαφορετικά. Το σχήμα αυτό «φωτογραφίζει» την πορεία της ελληνικής

κοινωνίας τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1975 τα ελληνικά νοικοκυριά «έβαζαν στην

άκρη» το 26,8% του διαθέσιμου εισοδήματός τους, ενώ τώρα αποταμιεύουν μόλις το

7,5%. H πιο εντυπωσιακή μείωση του ρυθμού αποταμίευσης σημειώθηκε κατά τη

διάρκεια της δεκαετίας του ’90.

«Πέθανε ο κουμπαράς». «Ο κουμπαράς «πέθανε». Όταν ήμουν πιο μικρός

εορτάζαμε την ημέρα της Αποταμίευσης. Γράφαμε εκθέσεις και η καλύτερη είχε ως

έπαθλο έναν λογαριασμό στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο», λέει ο κ. Τάσος Φράγκος,

κάτοικος Γλυκών Νερών. «Προσπαθώ να μάθω στην κόρη μου Ελίζαμπεθ που είναι 8

ετών, τα αγαθά της αποταμίευσης. Μαζεύουμε μαζί τα ψιλά από το σπίτι και τα

βάζουμε στον κουμπαρά. Όταν αυτός γεμίζει, πηγαίνουμε στο πολυκατάστημα με τα

παιχνίδια. Ωστόσο, νιώθω ότι βρίσκομαι εκτός εποχής, αφού κανείς γύρω μου δεν

αποταμιεύει». Ενώ ο κ. Φράγκος προσπαθεί να μάθει στην κόρη του να

αποταμιεύει, περισσότεροι από 7.200 άλλοι γονείς είχαν αγοράσει μέσα σε έναν

μόλις μήνα την προπληρωμένη πιστωτική κάρτα για παιδιά που είχε λανσάρει μια

τράπεζα. Έμαθαν στα παιδιά τους πόσο εύκολο είναι να πάει κανείς να αγοράσει

ό,τι θέλει και να πληρώσει με πιστωτική κάρτα. Και φυσικά να… χρωστάει στην

τράπεζα.

Δάνεια χωρίς όρους. «H κάθε οικογένεια μπορεί πλέον να δανειστεί με

μεγάλη ευκολία από τις τράπεζες – σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε πριν από 15 ή

και 20 χρόνια. H απόκτηση πιστωτικής κάρτας γίνεται χωρίς όρους και

προϋποθέσεις. Πολλές τράπεζες τις στέλνουν σπίτι σου χωρίς καν να ρωτήσουν αν

τη θες», αναφέρει ο οικονομολόγος κ. Παναγιώτης Λιγνός και δίνει μια άλλη

διάσταση του θέματος. «Παλαιότερα οι Έλληνες αποταμίευαν προκειμένου να

αντιμετωπίσουν μια έκτακτη οικονομική ανάγκη – μια αρρώστια για παράδειγμα.

Ακόμα και για να χρηματοδοτήσουν μια επένδυση, όπως η ανέγερση μιας κατοικίας

ή η αγορά ενός αυτοκινήτου. Τώρα πλέον δεν χρειάζεται, αφού μπορούν να

καλύψουν αυτή την ανάγκη με δάνειο».

Απόφαση – ασπίδα για καταναλωτές

«Ομπρέλα προστασίας» για τους πολίτες, για λογαριασμό των οποίων οι τράπεζες

εκδίδουν εν αγνοία τους πιστωτικές κάρτες, χωρίς να έχει προηγηθεί δική τους

αίτηση, αποτελεί πρόσφατη απόφαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. H

Αρχή έκανε δεκτή προσφυγή επτά πολιτών κατά ιδιωτικής τράπεζας, οι οποίοι

παρέλαβαν προεγκεκριμένες πιστωτικές κάρτες με συμπληρωμένα τα στοιχεία τους,

αν και ποτέ δεν είχαν υποβάλει τέτοιο αίτημα. H επεξεργασία των προσωπικών

στοιχείων των πολιτών σε ανάλογες περιπτώσεις, όπως αναφέρεται στην απόφαση,

είναι παράνομη και γι’ αυτό η Αρχή επέβαλε στην τράπεζα πρόστιμο 100.000 ευρώ.